Thị trường chứng khoán tăng bền vững?

Từ giữa tháng 1/2013, biên độ trên sàn HSX được nới lên ±7% và sàn HNX được đưa lên ±10%, đợt điều chỉnh lần này đã kéo biên độ giao dịch trên cả hai sàn về mức bằng giai đoạn 2001 và mức điều chỉnh tương tự lần điều chỉnh gần nhất trong tháng 8/2008. Cùng với đó, Bộ Tài chính đã phê duyệt nới tỷ lệ margin lên 50-50 sẽ được áp dụng từ 1/2/2013 và xem xét miễn giảm phí lưu ký (khoảng 20%) trong năm 2013 này khiến diễn biến trên thị trường tính đến nay có nhiều bất ngờ.

Niềm tin đã bắt đầu trở lại với nhiều NĐT

Một yếu tố góp phần làm cho thị trường tích cực nữa là thông tin, NĐT nước ngoài hiện đang nắm giữ khoảng 7 tỷ USD trong tổng số 36 tỷ USD giá trị vốn hóa của các công ty niêm yết tại HSX (tương đương 20%). Trong bối cảnh hiện tại các cơ quan quản lý đang xem xét việc cho phép NĐT nước ngoài sở hữu trên 49% đến 100% trong các tổ chức kinh doanh chứng khoán; UBCKNN cũng đề nghị NHNN xem xét tỷ lệ sở hữu nước ngoài trong các ngân hàng không thực sự cần thiết nắm giữ… đã tác động không nhỏ đến sự hưng phấn của thị trường thời gian qua.

Ngoài ra, về mặt vĩ mô, theo nhận định của khối phân tích ngân hàng ANZ, ước tính lạm phát tại Việt Nam trong năm 2013 khoảng 8-10%. Việc lạm phát kiểm soát sẽ giúp TTCK có nhiều cơ sở phục hồi. Các nhà hoạch định chính sách cũng rất quan tâm đến việc kiểm soát lạm phát.

Hơn nữa, họ nhận thấy rằng vào thời điểm này, cắt giảm lãi suất không có tác dụng nhiều bằng việc thúc đẩy cung cấp tín dụng cho khu vực kinh tế tư nhân. Do đó, họ chuyển hướng tập trung vào tái cơ cấu ngành Ngân hàng và giải quyết vấn đề nợ xấu. Giải quyết được những vấn đề nêu trên sẽ tạo điều kiện để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng cho nền kinh tế.

Từ cơ sở đó, nhiều người kỳ vọng thị trường giữ được nhịp tăng kéo dài qua kỳ nghỉ Tết Âm lịch. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, những cơ sở trên chưa đủ mạnh để nâng đỡ thị trường trong dài hạn. Chẳng hạn, dựa theo phân tích của CTCK Rồng Việt, thị trường thời điểm này đang khá tương đồng với những đợt sóng lên xuống của tháng cuối năm 2011 và đầu năm 2012. Cũng là sự khởi đầu dè dặt với đồ thị răng cưa, cũng là hiện tượng “xanh vỏ đỏ lòng” được tái diễn...

Điểm khác biệt cơ bản giữa hai giai đoạn chỉ là đầu năm 2013, TTCK tiếp nhận được thông tin tích cực đáng kể từ các cơ quan quản lý về việc giảm lãi suất, quản lý minh bạch, kiểm soát lạm phát… Tuy nhiên điều này chưa thực sự đủ mạnh để nâng đỡ thị trường và có thể thị trường sẽ lại giảm điểm như những tháng đầu của năm 2012. Về mặt quản lý, cái được lớn nhất hiện nay là giải quyết được tình trạng yếu kém tại nhiều công ty chứng khoán. Đã có 13 công ty bị đưa vào kiểm soát đặc biệt, 4 công ty bị rút giấy phép môi giới…

Mục tiêu lớn là thời gian tới phải nâng cao chất lượng các công ty chứng khoán đang bước đầu thành công. Tiếp theo giai đoạn 2, sẽ đòi hỏi cao hơn về vốn điều lệ, nguồn tài chính... Song vấn đề giải quyết nợ xấu của khối ngân hàng vẫn đang rất khó khăn do nợ xấu liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực của nền kinh tế; đặc biệt là nợ xấu trong lĩnh vực BĐS khi thị trường này vẫn đang đóng băng.

Theo đó, giới chuyên gia vẫn không quên đưa ra những khuyến cáo NĐT cần lưu ý mức độ rủi ro sẽ gia tăng ở những tháng sau Tết Âm lịch khi thị trường đã tăng điểm quá nóng trong thời gian qua, khả năng thị trường điều chỉnh mạnh rất có thể sẽ xảy ra tương tự như các lần điều chỉnh tăng biên độ trước.

Hoặc đối với động thái liên quan đến khả năng nới room cho NĐT nước ngoài, các chuyên gia nói rằng NĐT cũng không nên quá kỳ vọng vì khó có thể tạo ra tác động tích cực nào trong ngắn hạn đối với diễn biến của thị trường bởi các lý do, bao gồm:

(1) Việc mở room sẽ chỉ thu hút được NĐT nước ngoài đối với một nhóm cổ phiếu thỏa mãn tiêu chí của họ chứ không có lợi cho toàn thị trường nói chung;

(2) Sẽ mất nhiều thời gian để các giải pháp trên được đưa vào thực tiễn bởi phải sửa đổi các quy định hiện hành;

(3) Sự quan tâm của các NĐT nước ngoài đối với TTCK Việt Nam phụ thuộc vào quy mô, tính thanh khoản và tương quan so sánh với các thị trường khác trong khu vực, đặc biệt là điều kiện tiên quyết chính là sự ổn định vĩ mô…

Thiên Kim