Thủ tướng khai mạc Diễn đàn Đồng bằng Sông Cửu Long 2016
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã tham dự diễn đàn và có những phát biểu chỉ đạo liên quan đến các nội dung của diễn đàn mà các bộ ngành, các địa phương, các nhà khoa học, nhà kinh tế... sẽ thảo luận trong 2 ngày 27-28/6.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu khai mạc Diễn đàn |
Đánh giá chung về vai trò, vị trí của khu vực ĐBSCL trong tương quan với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn chứng số liệu cho thấy, khu vực này là vùng sản xuất nông nghiệp thủy sản hàng hóa lớn nhất cả nước, đóng góp gần 41% giá trị sản xuất nông nghiệp, gần 70% kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản, 90% sản lượng gạo xuất khẩu và cung cấp khoảng 1/5 sản lượng gạo thương mại toàn cầu.
Do đó mọi sự tác động từ quá trình biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn và nước biển dâng đối với ĐBSCL không những sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế của hàng chục triệu hộ dân ở nội vùng mà còn ảnh hưởng lớn đến sản lượng sản xuất nông nghiệp, thủy sản của Việt Nam và tác động tiêu cực đến an ninh lương thực của toàn thế giới.
Những nghiên cứu của WB chỉ ra rằng, hiện nay, khu vực ĐBSCL được xem là một trong 10 khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu trên toàn thế giới. Tác động của xâm nhập mặn ở khu vực này diễn ra nhanh hơn so với dự báo.
Theo đó, đến thời điểm này, phạm vi xâm nhập mặn ở ĐBSCL vào sâu trong đất liền khoảng 100-120 km; trên 230.000 ha lúa Đông Xuân, 9.400 ha cây ăn quả, trên 5.000 ha nuôi trồng thủy sản đã bị ảnh hưởng. Từ đầu năm 2016 đến nay đã có trên 250.000 hộ dân trong khu vực bị thiếu nước ngọt sinh hoạt; tổng sản lượng lúa vụ Đông Xuân 2015-2016 vừa qua giảm trên 400 ngàn tấn.
Theo kịch bản biến đổi khí hậu của WB, đến cuối thế kỷ XXI, mực nước biển sẽ dâng 1 mét, khi đó khoảng 40% diện tích ĐBSCL sẽ bị ngập, ảnh hưởng đến sinh kế của gần 55% dân số vùng và kéo theo sản lượng lúa gạo xuất khẩu của Việt Nam sụt giảm cực lớn, nguồn cung lúa gạo toàn cầu sẽ bị thiếu hụt đáng kể.
Nhận thức được mức độ quan trọng của việc biến đổi khí hậu tác động đến khu vực ĐBSCL, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, trong thời gian qua, Chính phủ Việt Nam đã rất nỗ lực chỉ đạo thực hiện công tác ứng phó biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai, tăng trưởng xanh, thân thiện với môi trường, phù hợp với các cam kết tại Hội nghị COP 21.
Riêng với khu vực ĐBSCL, Việt Nam đã phối hợp với Chính phủ Hà Lan xây dựng “Kế hoạch Đồng bằng sông Cửu Long” theo hướng tiếp cận tổng thể, tăng cường liên kết vùng trong ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng tránh thiên tai và dành nguồn lực lớn, bao gồm cả vốn ODA, triển khai thực hiện các dự án quan trọng, cấp bách như: chuyển đổi nông nghiệp bền vững; chống chịu khí hậu tổng hợp và sinh kế bền vững ĐBSCL…
Đối với Diễn đàn ĐBSCL lần này, Thủ tướng đề nghị các chuyên gia, các nhà khoa học, các bộ ngành, địa phương tập trung thảo luận 5 nội dung lớn.
Theo đó, thứ nhất là tập trung đánh giá các tác động ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, rủi ro thiên tai, các chiến lược thích ứng và sự phối hợp liên tỉnh, đa ngành. Thứ hai là làm rõ các thách thức và cơ hội; đề xuất các biện pháp, phương án cụ thể để ứng phó với biến đổi khí hậu, trong đó có việc triển khai hiệu quả “Kế hoạch Đồng bằng sông Cửu Long”. Thứ ba là thảo luận về các mô hình về sinh kế bền vững và chống chịu với biến đổi khí hậu; vai trò của các bên liên quan trong việc nhân rộng các mô hình thành công. Thứ tư là thảo luận các giải pháp phù hợp, bao gồm giải pháp công trình và phi công trình. Thứ năm là đưa ra các định hướng về các dự án, cơ chế chính sách và nguồn lực để triển khai thực hiện.
Theo kế hoạch, chiều nay (27/6) các diễn giả và các địa phương sẽ tiếp tục thảo luận về các chủ đề hướng đến các mô hình sinh kế cạnh tranh và bền vững. Trong ngày 28/6, diễn đàn sẽ thảo luận về các lựa chọn và giải pháp đầu tư và xây dựng các cộng đồng có khả năng thích ứng cao với biến đổi khí hậu.