Tiềm ẩn rủi ro lớn
Ảnh minh họa |
Tại nhiều địa phương như Đức Cơ, Đăk Đoa, Chư Pak… (Gia Lai) hay như M’Đrăk, Ea Kar, Krông Năng… (Đăk Lăk) có rất nhiều nông hộ đã đầu tư trồng nghệ làm nguyên liệu chế biến dược liệu.
Đơn cử tại huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai, người nông dân trồng nghệ đang đối mặt với nhiều khó khăn khi năng suất không đạt như kỳ vọng. Nguyên nhân do bị sâu bệnh nên hàng chục ha nghệ của người dân tại địa phương này bị sụt giảm sản lượng. Cùng đó, giá nghệ giảm mạnh từ 12.000 đồng/kg còn hơn 4.000 đồng/kg khiến người dân lỗ nặng. Nhiều gia đình bỏ ra cả tỷ đồng mua giống, canh tác trồng trọt nhưng đến ngày thu hoạch chỉ thu lại được một nửa so với chi phí đã bỏ ra.
Một nông hộ ở xã Ia Chía, huyện Ia Grai cho hay, cùng với 3 gia đình khác trong xã góp vốn mua 35 tấn nghệ giống bao gồm nghệ đỏ và nghệ vàng về trồng trên diện tích 40ha. Đến kỳ thu hoạch, các gia đình trên lại gặp phải nhiều vấn đề phát sinh như: giống nghệ không phù hợp với thổ nhưỡng nên không thể sinh trưởng mạnh, củ không chia nhánh và dần dần lụi đi.
Hay như, trên địa bàn xã Ea Pil, huyện M’Đrăk nhiều hộ nông dân đang đổ xô trồng nghệ vì thấy có hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên, bên cạnh những hộ đăng ký diện tích trồng và bao tiêu sản phẩm với DN dược liệu, vẫn còn nhiều hộ dân trồng tự phát, mở rộng ồ ạt diện tích cây nghệ khiến nhiều địa phương lo lắng.
Cá biệt, xã Ea Pao (M’Đrăk) có diện tích nghệ phát triển nhanh nhất. Đây thực sự là vấn đề đáng báo động, rất cần chính quyền địa phương vào cuộc sớm để tránh rủi ro cho người nông dân. Theo một lãnh đạo UBND xã này, năm 2017, giá cả một số mặt hàng nông sản xuống thấp nên nông dân chuyển sang trồng các loại cây ngắn ngày như nghệ, gừng, khoai lang…
Đặc biệt, diện tích cây nghệ tăng nhanh. Thống kê sơ bộ, nông dân trên địa bàn trồng hơn 400ha. Trước tình hình đó, UBND xã khuyến cáo bà con không nên trồng theo phong trào. Những gia đình ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm hoặc có thị trường đầu ra ổn định mới phát triển diện tích. Bên cạnh đó, bà con cần chú trọng khâu chọn giống, tránh mua giống trôi nổi trên thị trường dẫn đến thiệt hại về kinh tế.
Năm 2017, nông dân trên địa bàn huyện M’Đrăk trồng hơn 500ha nghệ. Một số xã có diện tích nghệ, gừng tự phát cao như Cư Prao trên 400 ha, Ea Pil trên 20 ha, Krông Á trên 10 ha…
Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng cho phù hợp với tình hình biến đổi khí hậu là cần thiết. Song chính quyền các địa phương cần kịp thời định hướng, quy hoạch, hướng dẫn người dân trong việc chuyển đổi giống cây trồng, vật nuôi, tránh tình trạng ồ ạt mở rộng diện tích mà không bảo đảm đầu ra, dẫn đến thiệt hại cho nông dân.