Tiệm vàng rục rịch tìm lối thoát
Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng quy định, hoạt động kinh doanh mua bán vàng miếng là hoạt động kinh doanh có điều kiện và phải được NHNN cấp giấy phép. Theo đó, để được cấp giấy phép kinh doanh mua bán vàng miếng, doanh nghiệp phải có vốn điều lệ từ 100 tỷ đồng trở lên đồng thời phải có kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh mua, bán vàng từ 2 năm trở lên; có số thuế đã nộp của hoạt động kinh doanh vàng từ 500 triệu đồng/năm trở lên trong 2 năm liên tiếp gần nhất; có mạng lưới chi nhánh, địa điểm bán hàng từ 3 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trở lên.
Theo các chuyên gia, việc siết chặt hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng là điều cần thiết. Bởi thời gian qua do điều kiện kinh doanh vàng là khá dễ dàng, việc quản lý lại khá lỏng lẻo do không phân định rõ chức năng của các cơ quan nên thị trường vàng phát triển "xô bồ"; tình trạng đầu cơ, làm giá diễn ra khá phổ biến gây nhiều hệ lụy cho kinh tế - xã hội. Chưa hết, do các cửa hàng vàng đều "kiêm thêm" việc kinh doanh ngoại tệ nên đã hình thành hẳn một thị trường ngoại tệ tự do và giới kinh doanh vàng cũng lấy USD căn cứ cho các giao dịch vàng. Và mỗi khi giá vàng tăng, giới đầu nậu lại gom USD nhập lậu vàng về "giải khát" cho đầu cơ làm bất ổn tỷ giá. |
Mặc dù TP. Hồ Chí Minh là thị trường vàng miếng lớn nhất và sôi động nhất, chiếm đến 74,4% thị phần cả nước và có tới hơn 7.000 đơn vị hoạt động trong lĩnh vực gia công sản xuất, mua bán vàng; trong đó có hơn 2.000 tiệm vàng. Tuy nhiên, nếu chiểu theo những quy định của Nghị định 24, không nhiều doanh nghiệp kinh doanh vàng có thể thỏa mãn được các điều kiện để tiếp tục kinh doanh vàng miếng.
Hàng ngàn tiệm vàng sẽ chỉ còn bán nữ trang vào cuối năm 2012. (Ảnh: MH)
Đơn cử chỉ với tiêu chí vốn điều lệ, số tiệm vàng có thể đáp ứng được cũng không nhiều bởi hiện trung bình một tiệm vàng kinh doanh vàng miếng không gia công nữ trang vốn chỉ khoảng dưới 20 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, số có thể đáp ứng được tiêu chí về thuế lại càng ít. Nguyên do việc đăng ký kinh doanh vàng miếng thời gian qua không có gì khó khăn và đa phần các tiệm vàng nộp thuế theo phương thức thuế khoán. Thế nên mới có chuyện, tại TP. Hồ Chí Minh các tiệm vàng khi đăng ký kinh doanh mức chịu thuế khởi điểm là 5,5 triệu đồng/tháng. Sau 18 tháng thuế sẽ tăng thêm 10%, khi số tiền thuế tiệm tiến đến 10 triệu đồng/tháng, tiệm vàng lại thay tên đổi họ chủ sở hữu để trở lại hưởng thuế suất tổ chức mới thành lập, nhưng giữ nguyên tên cửa tiệm. Một chủ tiệm vàng bán sỷ tại Q.5 tiết lộ, số lượng tiệm vàng nộp thuế 20 triệu đồng/tháng trên địa bàn thành phố chỉ tính trên đầu ngón tay.
Từ đó cho thấy, hầu hết các tiệm vàng trên địa bàn thành phố khó đáp ứng quy định mới nộp thuế 500 triệu đồng/năm. Đó là chưa tính việc phải có mạng lưới chi nhánh, điểm bán hàng từ 3 tỉnh, thành phố thuộc Trung ương trở lên.
Thực tế trên cho thấy, đa phần các tiệm vàng hiện nay sẽ không còn được kinh doanh vàng miếng nữa, mà phải chuyển sang kinh doanh vàng nữ trang nếu không muốn "đóng cửa". Tuy nhiên, theo giới kinh doanh vàng, 95% lợi nhuận hiện nay của các tiệm vàng là từ kinh doanh vàng miếng, còn mặt hàng nữ trang chỉ là thứ yếu. Do làm nữ trang chi phí nhân công cao, chi phí đầu tư máy móc thiết bị lại lớn, trong khi, nhu cầu mua sắm vàng trang sức không nhiều như vàng miếng, việc sửa chữa trang sức cũng không lớn nên không đủ gánh cho chi phí đầu tư. Bởi vậy, các cửa hàng vàng đang "tính cửa" làm đại lý cho các doanh nghiệp được kinh doanh vàng miếng.
Nhiều chuyên gia cũng băn khoăn, Nghị định 24 chỉ quy định: vàng trang sức, mỹ nghệ là các sản phẩm vàng có hàm lượng từ 8 Kara (tương đương 33,33%) trở lên, đã qua gia công, chế tác để phục vụ nhu cầu trang sức, trang trí mỹ thuật. Theo đó các tiệm vàng có thể nhập lậu vàng nấu đổ thành vàng thỏi, vàng lá, vàng nhẫn bán ra thị trường. Bởi vậy, theo các chuyên gia, cần xây dựng một cơ chế quản lý có chế tài xử phạt đủ sức răn đe cho những người bán vàng miếng biến tướng sau khi các quy định về buôn bán vàng miếng đi vào thực tiễn. |
Theo một nguồn tin trong giới tài chính, theo tiêu chí trong Nghị định 24, 5 ngân hàng trong nhóm 5+1 sẽ đủ điều kiện mua bán vàng miếng. Ngoài ra, có 3 doanh nghiệp là SJC, PNJ, DOJI sẽ đủ điều kiện mới để kinh doanh vàng miếng. Hiện một số tiệm vàng lớn có uy tín đang tìm cách hợp tác với 3 doanh nghiệp này để trở thành cửa hàng ủy nhiệm bán vàng miếng. Tuy vậy, nguồn tin trên cũng cho biết, những doanh nghiệp này sau khi chính thức được NHNN cấp phép mới trở thành nhà phân phối vàng miếng và họ cũng sẽ "chọn lọc" tiệm vàng. Theo đó có thể mỗi quận nội thành ở những thị trường lớn từ 1- 2 điểm, các tỉnh lẻ lập ở trung tâm tỉnh lị...
Phạm Hà Nguyên