Vận chuyển gỗ lậu bằng đường sắt
Gỗ lậu lên tàu
Nhiều vụ vận chuyển gỗ lậu bằng đường sắt từ các tỉnh miền Trung ra phía Bắc bị phát hiện. Cũng từ đây, mới lộ rõ những kẽ hở, sự phối hợp thiếu đồng bộ giữa cơ quan chức năng khiến gỗ lậu dễ dàng lên tàu.
Công an TP. Đà Nẵng vừa khởi tố, bắt tạm giam ông Đinh Văn Giới, trú huyện Chư Păh (Gia Lai) do có hành vi vi phạm quy định về quản lý và bảo vệ rừng. Trước đó, tại ga Đà Nẵng, khi kiểm tra toa xe mang số hiệu 131470 của một tàu hàng chạy hướng TP. Hồ Chí Minh - Hà Nội, cơ quan công an phối hợp với lực lượng kiểm lâm phát hiện toa xe có chứa một lượng lớn gỗ gụ…
Tại thời điểm kiểm tra, chủ hàng là ông Đinh Văn Giới lập tức cung cấp một bộ hồ sơ lâm sản liên quan đến lô hàng. Tuy nhiên, khi kiểm tra, lực lượng chức năng nghi vấn đây là hồ sơ giả để hợp thức hoá việc vận chuyển gỗ lậu. Do vậy, cơ quan công an đã tạm giữ lô hàng cùng các giấy tờ liên quan để điều tra.
Qua giám định, hợp đồng mua bán gỗ, hóa đơn GTGT, bảng kê lâm sản có xác nhận của Hạt Kiểm lâm TP. Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) là giả. Hình dấu tròn của Hạt Kiểm lâm, dấu chức danh Hạt trưởng và hình dấu tên của ông Kpă Y Ngọc-Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm TP. Buôn Ma Thuột trong các bảng kê lâm sản cũng được làm giả hết sức tinh vi…
Trước những chứng cứ không thể chối cãi, Đinh Văn Giới phải thừa nhận đã mua bộ hồ sơ giả này để hợp thức hoá việc vận chuyển gỗ lậu. Sau đó, thuê một DN có trụ sở tại Quảng Ngãi, ký hợp đồng vận chuyển với ngành đường sắt để vận chuyển số gỗ này ra các tỉnh phía Bắc.
Trong thời gian vừa qua, trên địa bàn TP. Đà Nẵng, công an thành phố cũng đã phát hiện một vụ vận chuyển lô gỗ hương không có giấy tờ trị giá hơn 4 tỷ đồng bằng đường sắt.
Trước đó, nghi vấn một đoàn tàu hàng chạy theo hướng Nam - Bắc chở gỗ lậu, nên khi tàu đến ga Kim Liên (TP. Đà Nẵng), công an kinh tế TP. Đà Nẵng đã tiến hành kiểm tra và phát hiện khoảng 85 m3 gỗ hương (thuộc nhóm quý hiếm).
Số gỗ có giá trị này đã được các đối tượng buôn lậu đưa lên tàu ở ga Thủy Thạch (Quảng Ngãi), điểm đến là ga Từ Sơn (Bắc Ninh). Điều đáng nói, khi vụ việc bị phát hiện chủ số hàng trên đã “bỏ của chạy lấy người”.
Ông Lữ Bằng, Phó giám đốc Sở Công Thương TP. Đà Nẵng, Phó Trưởng Ban chỉ đạo 389 thành phố cho biết, tình hình buôn lậu, vận chuyển gỗ bằng đường sắt diễn biến khá phức tạp trong thời gian qua. Để đối phó, nhiều trường hợp các đối tượng sử dụng bộ hồ sơ quay vòng, thậm chí sử dụng hồ sơ kiểm lâm giả để qua mặt cơ quan chức năng…
Gỗ lậu được phát hiện trên các toa tàu |
Khó dừng toa
Có thể nói, việc lợi dụng đường sắt để vận chuyển gỗ lậu đang diễn biến khá phức tạp. Trong khi, công tác đối phó của cơ quan chức năng còn nhiều lúng túng. Theo đại diện của ga Đà Nẵng, không hề dễ dàng để kiểm soát việc này. Đơn cử như nếu chủ hàng dùng các bộ hồ sơ giả để cung cấp cho nhà ga, sau đó tráo đổi các loại gỗ thì cũng rất khó phát hiện. Hoặc có trường hợp, nếu vận chuyển với số lượng lớn, các đối tượng cũng rất dễ chen lận hàng không có giấy tờ, vào số hàng có giấy tờ hợp lệ…
Tuy nhiên, điều nan giải nhất hiện nay là việc cơ quan chức năng khó “cắt” toa, khi nghi vấn đoàn tàu vận chuyển gỗ lậu. Bởi, ngành đường sắt thường viện lý do, nếu dừng toa để kiểm tra gỗ hoặc các mặt hàng lậu khác… sẽ khiến đoàn tàu chậm hành trình, ảnh hưởng đến uy tín ngành đường sắt.
Chỉ khi cơ quan chức năng nghi vấn là hàng quốc cấm, có nguy cơ xâm hại đến an ninh quốc gia thì mới dừng toa đột xuất để kiểm tra. Còn nghi ngờ hàng lậu, phải đợi đến ga cuối, vì toa hàng đã niêm phong, kẹp chì, chủ hàng không thể nào thay đổi giữa chừng…
Minh chứng cho những bất cập này là vụ việc đã từng xảy ra tại Quảng Bình. Đoàn tàu mang số hiệu 342-T1 chạy hướng TP. Hồ Chí Minh - Hà Nội, khi đến ga Đồng Hới, cơ quan chức năng nghi vấn có lượng lớn gỗ trắc, gỗ hương, cẩm lai… được vận chuyển lậu trên toa tàu số 131454.
Ngay sau đó, lực lượng kiểm lâm yêu cầu phía ga Đồng Hới thực hiện việc dừng toa để kiểm tra lô hàng. Tuy nhiên, đại diện ga Đồng Hới cho rằng, theo quy định phải chờ đến ga cuối (ga Hà Nội) mới được mở kiểm tra, để tránh tình trạng dừng tàu tràn lan, ảnh hưởng đến uy tín của ngành đường sắt.
Quyết không để “lọt lưới” gỗ lậu, lực lượng chức năng lập tức liên lạc, đề nghị UBND tỉnh Quảng Bình hỗ trợ, can thiệp để dừng toa tàu. Sau đó, lãnh đạo tỉnh Quảng Bình phải điện thoại trực tiếp cho đại diện Tổng cục Đường sắt, rồi thêm nhiều thủ tục khác nữa thì ga Đồng Hới mới chấp nhận dừng toa, để cơ quan chức năng kiểm tra lâm sản.
Kết quả kiểm tra, toàn bộ số gỗ trên đã vận chuyển không đúng phương tiện như đăng ký ban đầu, nhiều loại gỗ quý hiếm như cẩm lai, hương không có trong hồ sơ vận chuyển lâm sản…
Sau vụ việc, dư luận đặt câu hỏi nếu không có sự cương quyết của cơ quan chức năng ở Quảng Bình thì số gỗ trái phép trên đoàn tàu 342-T1 sẽ nghiễm nhiên được vận chuyển trót lọt đến nơi cần đến... Do vậy, nếu không có sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của các cơ quan chức năng thì việc lợi dụng đường sắt để vận chuyển gỗ lậu sẽ vẫn tồn tại dai dẳng, khó được ngăn chặn một cách rốt ráo.