Kinh tế Nhật lún sâu hơn vào suy thoái
09:56 | 18/05/2020
Nền kinh tế lớn thứ ba thế giới vốn đã “chếnh choáng” sau khi nước này tăng thế bán hàng, nay càng lún sâu hơn vào suy thoái vì đại dịch coronavirus. Số liệu kinh tế chính thức của Nhật sẽ được công bố đầu tuần này có thể xác nhận lo ngại này của giới chuyên môn.
Theo dự báo của các nhà phân tích, kinh tế Nhật có thể bị thu hẹp với tốc độ hàng năm là 4,5% trong ba tháng đầu năm nay và được dự báo sẽ tiếp tục suy giảm tới 21,5% trong quý hiện tại vì sự tàn phá khủng khiếp đến sản xuất và giao thương hàng hóa do coronavirus gây ra.
Ảnh minh họa |
Mặc dù Thủ tướng Shinzo Abe đã quyết định dỡ bỏ một phần tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc và hy vọng rằng các công ty trong ngành dịch vụ Nhật Bản sẽ có cơ hội bắt đầu phục hồi, tuy nhiên các nhà sản xuất có thể sẽ phải chờ đợi lâu hơn khi mà nhu cầu toàn cầu vẫn đang bị tổn thương nặng nề vì dịch bệnh.
Nhận thức được rằng nền kinh tế vẫn cần nhiều biện pháp hỗ trợ, Thủ tướng Abe hôm thứ Năm tuần trước đã kêu gọi cần có thêm gói ngân sách thứ hai, chỉ hai tuần sau khi Quốc hội Nhật thông qua gói bổ sung ngân sách đầu tiên để hỗ trợ nền kinh tế ứng phó với đại dịch. Hiện quy mô của các biện pháp kích thích tại Nhật đã lên tới hơn 20% GDP.
Mặc dù vậy, theo Yasunari Ueno - Chuyên gia kinh tế thị trường tại Mizuho Securities Co., hoàn toàn không có hy vọng rằng kinh tế Nhật sẽ phục hồi theo hình chữ V bởi nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, trong khi nhu cầu toàn cầu vẫn đang sụt giảm mạnh vì đại dịch và chưa có dấu hiệu phục hồi.
“Bất kỳ dự đoán nào về việc sản xuất sẽ là chất xúc tác cho sự phục hồi đều vô nghĩa”, Ueno nói, bác bỏ quan điểm cho rằng ngành dịch vụ sẽ phục hồi với tốc độ chậm hơn so với khu vực nhà máy khi các biện pháp giãn cách xã hội được nới lỏng.
Đó quả là một tin xấu đối với các trung tâm công nghiệp Nhật Bản. Chẳng hạn như quận Aichi nơi đặt trụ sở của Toyota Motor Corp., hiện khoảng 38% nền kinh tế của tỉnh dựa trên sản xuất, so với chỉ 9% của Tokyo, nơi dịch vụ chiếm 85% sản lượng. Trên thực tế Toyota cũng vừa dự báo lợi nhuận sẽ giảm 80% trong năm tài chính này xuống mức thấp nhất trong 9 năm do doanh số bán xe của hãng hiện đang bị “vùi dập” mạnh hơn so với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Mặc dù dữ liệu PMI vẫn cho thấy hoạt động của ngành dịch vụ đang ở trạng thái yếu hơn nhiều so với sản xuất, nhưng theo Chihuahuahi Ugai – Chuyên gia kinh tế trưởng về Nhật của JPMorgan Chase & Co., diễn biến này có thể sẽ thay đổi trong quý hai.
“Đối với Nhật Bản, xuất khẩu và sản xuất sẽ trở nên cực kỳ tồi tệ” do các biện pháp đóng cửa và được thực hiện ở Hoa Kỳ và châu Âu, Ugai nói. Vị chuyên gia này dự báo GDP của Nhật sẽ bị thu hẹp tới tốc độ hàng năm là 42% trong quý này, mức dự báo bi quan nhất trong số 25 nhà phân tích được Bloomberg khảo sát.
Đó là chưa kể theo chuyên gia Ueno của Mizuho, nếu không có vắc-xin, Nhật Bản cũng như các quốc gia khác vẫn sẽ phải đối mặt với nguy cơ các đợt lây nhiễm tiếp theo và phải đóng cửa nền kinh tế khi điều đó xảy ra.
Ngay cả với ngành dịch vụ, một yếu tố có khả năng khác có thể kéo dài suy thoái là du lịch, một trong những lĩnh vực thành công nhất của chính sách Abenomics. Tính đến cuối năm ngoái, số lượng du khách nước ngoài đến Nhật Bản đã tăng gấp 5 lần trong 8 năm. Nhưng theo Cơ quan Du lịch Nhật Bản, chi tiêu của khách du lịch nước ngoài đã giảm 42% trong quý đầu tiên của năm 2020.
Tình hình có thể còn tồi tệ hơn trong quý hiện tại khi đại dịch bắt đầu bùng phát mạnh tại nhiều quốc gia trên thế giới từ đầu tháng 4 và tác động của đại dịch được cảm nhận rõ nét hơn. “Một báo cáo kinh tế yếu là làm tăng khả năng sẽ có thêm một gói hỗ trợ tài chính lớn hơn... Sự suy giảm có thể lan rộng, với tiêu dùng tư nhân, đầu tư kinh doanh, đầu tư nhà ở và đầu tư công có thể sẽ giảm”, Yuki Masujima - chuyên gia kinh tế cao cấp của Bloomberg Economics nói.
Hoàng Nguyên