Tăng trưởng và Tự cường trong ASEAN: Những chính sách cho một thế giới hậu Covid-19
18:15 | 10/11/2020
Đây là chủ đề Hội nghị chung cấp cao giữa Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) phối hợp với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tổ chức ngày 10/11/2020, tại Hà Nội.
Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng tham dự và phát biểu tại Hội nghị bàn tròn giữa Tổng Giám đốc IMF với các nước ASEAN | |
ASEAN đứng lên, ASEAN khởi nghiệp |
Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng phát biểu tại Hội nghị |
Hội nghị nhằm thúc đẩy hợp tác giữa các nước ASEAN, giữa ASEAN với IMF, các tổ chức quốc tế và đối tác quốc tế khác trong việc tìm ra các giải pháp thúc đẩy phục hồi tăng trưởng, nâng cao khả năng chống chịu của nền kinh tế và tận dụng các thay đổi, cơ hội sau Covid-19. Hội nghị là một trong các hoạt động bên lề Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37.
Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh tham dự và phát biểu khai mạc Hội nghị.
Đồng chủ trì Hội nghị có Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng và Tổng Giám đốc IMF Kristalina Georgieva.
Tham dự Hội nghị còn có đại diện một số bộ, ngành liên quan tại Việt Nam. Về phía đại biểu quốc tế có Thống đốc NHTW và Bộ trưởng Tài chính các nước ASEAN, đại diện các tổ chức quốc tế WB, ADB, AIIB, BIS, AMRO.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh, đại dịch Covid-19 với hơn 50 triệu ca nhiễm trên toàn thế giới không chỉ tạo ra cuộc khủng hoảng về y tế mà còn tạo ra cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội toàn cầu mà ở đó không có quốc gia hay cá nhân nào miễn nhiễm trước tác động của đại dịch.
Ở hoàn cảnh khó khăn ấy, các quốc gia trên thế giới đã chứng tỏ nội lực, sức chống chịu và khả năng đổi mới; đưa ra những chính sách tiền tệ và tài khóa mạnh mẽ chưa từng có tiền lệ. Đồng thời cùng nhau tăng cường phối hợp chính sách và hợp tác cả ở cấp độ khu vực và toàn cầu.
Theo Phó Thủ tướng, trong nỗ lực ấy, ASEAN là ví dụ điển hình khi hành động nhanh chóng với cam kết chính trị ở cấp cao nhất, nhờ đó nhiều sáng kiến được đưa ra như thành lập Quỹ Phòng chống Covid-19, Kho dự trữ vật tư y tế và Quy trình ứng phó chuẩn của ASEAN đối với các tình huống y tế công cộng khẩn cấp, Khung phục hồi toàn diện ASEAN và Kế hoạch hành động Hà Nội nhằm tăng cường hợp tác kinh tế khu vực và kết nối chuỗi cung ứng…
Phó Thủ tướng bày tỏ tin tưởng Hội nghị sẽ góp phần giúp các nhà lãnh đạo ASEAN đề ra các quyết sách đưa khu vực ra khỏi khủng hoảng, thúc đẩy tự cường, phục hồi kinh tế và tăng trưởng bao trùm.
Cũng tại phiên khai mạc Hội nghị, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng đánh giá cao sự hợp tác tích cực của IMF với các nước ASEAN và nhấn mạnh khu vực tài chính - ngân hàng ASEAN đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai các giải pháp thúc đẩy phục hồi tăng trưởng, nâng cao tự cường kinh tế khu vực.
Bà Kristalina Georgieva, Tổng Giám đốc IMF trong phát biểu của mình cũng nhấn mạnh về việc thế giới đã ngưỡng mộ tinh thần hợp tác mạnh mẽ của ASEAN trong những năm qua.
“Và trong quá trình khắc phục hậu quả của cuộc khủng hoảng Covid-19, phương thức ASEAN sẽ là nguồn cảm hứng để thúc đẩy hợp tác toàn cầu, xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn”, Tổng Giám đốc IMF nhấn mạnh.
Quang cảnh Hội nghị |
Sau phiên khai mạc, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, Tổng Giám đốc IMF Kristalina Georgieva, Thống đốc NHTW Thái Lan Sethaput Suthiwart-Narueput, Bộ trưởng Tài chính Indonesia Sri Mulyani Indrawati, Tổng Giám dốc Cơ quan Quản lý tiền tệ Singapore (MAS) Ravi Menon đã đồng chủ trì phiên thảo luận.
Các đại biểu đã tập trung thảo luận về các phản ứng chính sách trong và sau đại dịch Covid-19. Trong đó có 4 nội dung trọng tâm: Biện pháp của các nước ứng phó với đại dịch và tác động của nó; Xác định cách thức và thời điểm rút các chính sách hỗ trợ hiện tại; Những thách thức đối với khu vực; Những cơ hội từ khủng hoảng Covid-19.
Chia sẻ tại phiên thảo luận xung quanh các phản ứng của phía Việt Nam trước đại dịch Covid-19, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết: Kể từ khi đại dịch bùng phát, trong những diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, Chính phủ Việt Nam đã thực hiện các giải pháp ngăn chặn, đảm bảo cho mục tiêu kép là vừa chiến đấu với dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe con người, duy trì tăng trưởng kinh tế. Nhiều đơn vị xã hội đã chung tay tập trung vào những biện pháp ngăn ngừa mạnh mẽ ở mức độ cao hơn và cũng nhanh chóng hơn cả những biện pháp được khuyến nghị từ WHO như giãn cách xã hội, truy vết nguồn lây nhiễm, kịp thời cung cấp các thiết bị y tế và cung cấp cho các bệnh viện, thành lập nhiều cơ sở y tế… Đồng thời, Chính phủ Việt Nam đã triển khai những biện pháp mạnh mẽ để hỗ trợ các hoạt động kinh tế.
Về chính sách tiền tệ, NHNN đã thực hiện các chính sách tiền tệ một cách đồng bộ hóa để hỗ trợ kinh tế vượt qua giai đoạn khó khăn này. Bao gồm: 3 lần giảm lãi suất để hỗ trợ TCTD giảm lãi suất cho vay; hướng dẫn các TCTD cơ cấu khoản nợ gốc và lãi doanh nghiệp, miễn và giảm lãi suất và phạt, phí cho những đối tượng bị ảnh hưởng; duy trì tín dụng để hỗ trợ sản xuất và doanh nghiệp; giảm phí chuyển đổi và phí thông tin tín dụng để giúp TCTD giảm chi phí và lãi suất cho vay.
Về phía chính sách tài khóa, Chính phủ đã nhanh chóng triển khai các công cụ để hỗ trợ những cá nhân bị ảnh hưởng, gia đình và doanh nghiệp với gói hỗ trợ tổng cộng lên đến 120 nghìn tỷ đồng, tương đương với khoảng 2% GDP. Theo đó, hỗ trợ gia đình, cá nhân và người lao động bị ảnh hưởng từ đại dịch, hỗ trợ những doanh nghiệp bị ảnh hưởng để trả lương cho nhân viên dưới hình thức cho vay lãi suất 0% bởi Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam; giảm, miễn, hoãn và gia hạn thuế, phí, phí cho thuê đất.
Theo Phó Thống đốc, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của Chính phủ và triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ cả về tài khóa và tiền tệ, ổn định kinh tế vĩ mô được giữ vững. Tăng trưởng GDP 9 tháng đầu năm của Việt Nam mặc dù giảm mạnh so với cùng kỳ các năm trước do tác động tiêu cực của dịch bệnh, nhưng vẫn ở mức dương 2,12% trong bối cảnh nhiều nước trong khu vực ghi nhận tăng trưởng âm; lạm phát vẫn được kiểm soát ở mức mục tiêu dưới 4%.
Việt Nam vẫn tiếp tục đón được dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài mặc dù có sự suy giảm so với năm trước. 10 tháng đầu năm, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt 23,5 tỷ USD.
Mặc dù vậy, Chính phủ Việt Nam xác định không chủ quan trước đại dịch, tiếp tục đảm bảo thực hiện thắng lợi mục tiêu kép “vừa phòng chống dịch bệnh, vừa phát triển kinh tế - xã hội”.
Thừa nhận Covid-19 mang lại những thách thức lớn nhất từ trước tới nay, nhưng nhìn từ góc độ tích cực, Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng cho rằng cuộc khủng hoảng đã mang lại những cơ hội to lớn. Từ góc nhìn trong nước, dù dịch bệnh còn hiện hữu, Việt Nam tiếp tục duy trì niềm tin vào môi trường chính trị ổn định, Chính phủ kiên định mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, tạo nền tảng tăng trưởng bền vững.
Đồng thời, xuất khẩu được kì vọng sẽ tăng mạnh và Việt Nam tiếp tục là điểm đến hấp dẫn thu hút FDI, khi EVFTA và EVIPA chính thức có hiệu lực. Cùng với đó, đầu tư công được kì vọng sẽ củng cố khi khuôn khổ pháp lí tiếp tục được cải thiện, theo đó nâng cao trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân trong quản lý đầu tư công. Thị trường tài chính trong nước được dự đoán sẽ cân bằng hơn, giảm sự phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng. Trong khi đó, vị thế của Việt Nam tiếp tục được cải thiện trên Bảng Xếp hạng tín nhiệm quốc gia của các Tổ chức Xếp hạng tín nhiệm Quốc tế sẽ là tiền đề để Việt Nam tiếp tục thu hút dòng vốn quốc tế, giảm chi phí trả nợ nước ngoài.
Đối với ASEAN, Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định khu vực đang đứng trước những thời cơ phát triển quan trọng: ASEAN đang có điều kiện tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu; khủng hoảng Covid-19 là nhân tố thúc đẩy tiến trình số hóa và sự phát triển của kinh tế không tiếp xúc.
“Chúng ta có thể thấy tiến trình số hóa đang diễn ra ở hầu khắp các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội, từ sản xuất, tài chính ngân hàng cho đến y tế, giáo dục, quản lý hành chính nhà nước, cung cấp dịch vụ công... Kinh tế số cùng với thành quả của cuộc CMCN lần thứ 4 đang tạo thành động lực mới cho tăng trưởng, nâng cao năng suất, đẩy nhanh tiến trình hiện đại hóa nền kinh tế”, Phó Thống đốc nhấn mạnh.
Tuy mỗi nước thành viên đều gặp những khó khăn nhất định khi đối phó với đại dịch Covid-19, song Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng tin tưởng ASEAN vẫn là một khối thống nhất đoàn kết mạnh mẽ hơn bao giờ. Các nước thành viên cần tiếp tục hỗ trợ lẫn nhau để ASEAN sẽ tiếp tục duy trì vị thế của mình là một cộng đồng kinh tế và chính trị mạnh mẽ, theo đúng như chủ đề “Gắn kết và chủ động thích ứng” của ASEAN năm 2020.
Minh Khuê - Hoàng Giáp