Văn Dương Thành và sự tiếp nối
08:25 | 12/01/2021
Văn Dương Thành là một trong những họa sĩ hàng đầu ở nước ta và là học trò nổi bật của cố danh họa Bùi Xuân Phái. Triển lãm “100 năm Bùi Xuân Phái, tranh Văn Dương Thành và thế hệ nối tiếp” tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (Hà Nội) vừa qua, với 50 bức tranh do bà sáng tác và 50 bức tranh của các họa sĩ nhí - cũng là học trò của bà được nhiều người yêu thích.
Họa sĩ Văn Dương Thành là một trong những họa sĩ tài năng của châu Á. Lớn lên ở Hà Nội và học 12 năm tại Đại học Mỹ thuật Việt Nam, từ 1980 - 1987, bà từng công tác tại Viện Nghiên cứu Văn hóa, Bộ Văn hóa, sau đó sáng tác và dạy vẽ tại Thụy Điển và Hà Nội. Các tác phẩm của họa sĩ Văn Dương Thành đã được Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam sưu tập lần đầu tiên khi mới 20 tuổi. Kể từ đó, nhiều tác phẩm của bà đã được 16 Viện Bảo tàng Nghệ thuật Quốc gia trên thế giới như: Ấn Độ, Trung Quốc, Mông Cổ, Singapore, Ba Lan, Romania, Moldova, Tây Ban Nha và Thụy Điển. Với 1.800 bức tranh và 90 cuộc triển lãm cá nhân, Văn Dương Thành đã truyền cảm hứng cho công chúng yêu nghệ thuật trong và ngoài nước.
Họa sĩ Văn Dương Thành cùng các tác phẩm vẽ người thầy Bùi Xuân Phái |
Bà cũng là người Việt đầu tiên được tuyển chọn vào chương trình Nghệ thuật đặc sắc quốc tế CFM - Snecma của Mỹ - Pháp 2 lần vào năm 1995 và năm 1997 (International Excellence of Arts) và “Vinh danh đất Việt” 2007 tại Văn Miếu Quốc Tử Giám. Bên cạnh những sáng tác nghệ thuật, là sứ giả văn hóa, nữ họa sĩ này cũng luôn tích cực đồng hành cùng các hoạt động từ thiện nguyện. Trong 6 năm qua, chị đã tặng trên 30 bức tranh để đấu giá gây quỹ Học bổng cho sinh viên nghèo, trẻ khuyết tật và xây nhà tình nghĩa được công chúng đánh giá cao.
Tại triển lãm “100 năm Bùi Xuân Phái, tranh Văn Dương Thành và thế hệ nối tiếp” vừa qua, công chúng được quay về hồi ức hình ảnh một Bùi Xuân Phái với các bạn bè thân thiết, ngôi nhà 87 Thuốc Bắc là nơi Bùi Xuân Phái sinh ra, góc phố cổ Hàng Thiếc, Hàng Gà mà ông gắn bó, những Ô Quan Chưởng, Tháp Rùa Hồ Gươm cho đến những góc nhỏ Chợ Gạo, Ngõ Phất Lộc… mà ông đã yêu thương và vẽ trong hàng nghìn bức tranh nhỏ.
Tranh của Văn Dương Thành trong triển lãm chỉ dùng tông màu hồng và màu đen để tả cảnh phố phường ngược sáng dưới ánh trăng. Nhìn kỹ sẽ thấy rất nhiều mái nhà trăm năm cũ, những cây cột điện nghiêng nghiêng, những mạng lưới điện giăng giăng chằng chịt, cả ban công có con tiện nhỏ bé, mái hiên trĩu nặng lụp xụp. Những cầu thang lộ thiên nhỏ hẹp chạy giữa những bể nước, ống máng nước mưa bằng sành nung, cả quần thể đó nhưng kể câu chuyện của bao mảnh đời, của nhiều thế hệ đã sống qua trong những ngôi nhà cũ kỹ này - chính màu thời gian đã làm nên sự quyến rũ và cái đẹp rất độc đáo, rất thương nhớ, hoài niệm đến thầy Bùi Xuân Phái. “Với ý nghĩa tôn vinh giá trị tôn sư trọng đạo, tôi cùng 4 bạn trẻ mở cuộc triển lãm này để ghi nhớ và tôn vinh những người thầy đã dìu dắt mình từ những bước chân đất lẫm chẫm bước vào thánh đường của hội họa - Bảo tàng Mỹ thuật Quốc gia” - họa sĩ Văn Dương Thành chia sẻ.
Để tiếp nối và lan tỏa những giá trị về con người và sự nghiệp của danh họa Bùi Xuân Phái, trong những năm gần đây, họa sĩ Văn Dương Thành đã tận tâm, tận lực dạy vẽ cho thế hệ học trò từ 10 - 15 tuổi. Một lớp trẻ thơ vẽ Bùi Xuân Phái như cách để ghi nhớ một bậc thầy của hội họa Việt Nam trải dài qua các thế hệ. Đó là các họa sĩ nhí Trần Khánh Linh (15 tuổi), Nguyễn Linh Chi (12 tuổi), Nguyễn Quang Minh (15 tuổi) và Châu Anh (13 tuổi) đã có tác phẩm giới thiệu đến công chúng lần này. Những bức tranh các em đạt giá trị mỹ thuật sâu sắc, kiến thức hội họa vững vàng và mỗi cây bút thể hiện một cá tính mạnh mẽ. Chân dung danh họa Bùi Xuân Phái được các em thể hiện rất sâu, đẹp, đầy tâm hồn và hình ảnh phố cổ Hà Nội - nơi ông sinh ra được diễn tả sinh động với những màu sắc khi mạnh mẽ đối lập, khi êm ái dịu dàng.
Họa sĩ nhí Trần Khánh Linh chia sẻ, đối với em, hội họa là một thứ gì đó vô cùng khó. “Tuy nhiên chỉ sau buổi học đầu tiên với họa sĩ Văn Dương Thành, em thấy tự tin hơn rất nhiều và đã có thể tự vẽ một bức tranh. Không chỉ vẽ đẹp mà quan trọng hơn, tâm hồn của em trở nên bay bổng, nhạy cảm với thiên nhiên và các đồ vật xung quanh hơn, khả năng quan sát mọi vật của em tốt hơn vượt bậc so với trước. Em cũng hiểu biết, cảm nhận về hội họa và nghệ thuật tốt hơn nhiều. Đó như là sự tiếp nối như họa sĩ Văn Dương Thành với Bùi Xuân Phái, của các em hôm nay đối với Văn Dương Thành” - Trần Khánh Linh cho biết.
Nữ họa sĩ Văn Dương Thành cho biết thêm, do chiến tranh, quê hương chìm trong gian khó; một mảnh bìa, một bút chì cũng hiếm hoi quý giá - vậy mà danh họa Bùi Xuân Phái đã vượt qua, hy sinh để sáng tác 2.000 tác phẩm từ lớn đến nhỏ. Chính nghị lực, nhân cách và tình yêu thương vô bờ của Bùi Xuân Phái với gia đình, bạn bè, hội họa đã nâng cánh cho biết bao họa sĩ của thế hệ tiếp theo - mà 4 tác giả nhỏ tuổi xuất hiện trong triển lãm vừa qua là một ví dụ sinh động.
Khôi Nguyên