VN-Index có thể lập đỉnh mới
09:18 | 22/01/2021
Chìa khóa để nhà đầu tư (NĐT) chứng khoán thành công, ngoài việc hiểu biết kinh tế vĩ mô, thấu hiểu DN, còn là người có tâm lý vững vàng, các quyết định mua, bán cổ phiếu phải dựa trên các phán đoán có bằng chứng thuyết phục, phải có cái đầu lạnh và quyết đoán lý tính, cần phải tách rời khỏi tâm lý đám đông.
Thấu hiểu doanh nghiệp để đầu tư
Việc đầu tiên trong quá trình đầu tư bao giờ cũng là việc chọn đầu tư vào cổ phiếu nào. Mặc dù mỗi NĐT đều có phong cách đầu tư riêng, phản ánh nhận thức, phản ứng của họ đối với thị trường. Song để đầu tư thành công, trước khi đầu tư, NĐT nên phân tích xu hướng phát triển của ngành kinh tế mà mình tham gia, đánh giá chu kỳ phát triển, cung cầu của ngành đó, cũng như nên chọn những mã cổ phiếu nào mà mình hiểu rõ và yêu thích nhất.
Đồng thời nắm rõ DN, qua việc nghiên cứu bản cáo bạch, báo cáo tài chính các năm gần nhất, lý lịch thành viên HĐQT, Ban điều hành, cơ cấu sở hữu, ai là người chủ đích thực của công ty. Ngoài ra cũng cần xem xét ý kiến đánh giá của những người liên quan đến công ty như những người lao động trong công ty, cơ quan kiểm toán độc lập, nhân viên ngân hàng, người cung cấp vật tư, tiêu thụ sản phẩm…
Những động lực làm cho thị trường chứng khoán tăng trưởng có thể tạo ra các tác động phản hồi đẩy thị trường lập thêm đỉnh cao mới |
Bên cạnh đó, NĐT cũng nên sử dụng kiến thức về kinh tế vĩ mô để quyết định mua hay bán cổ phiếu. Vì trong nền kinh tế thị trường, mọi ngành kinh tế, thậm chí mọi công ty đều có chu kỳ của quá trình suy thoái và tăng trưởng. Hiểu rõ các chỉ số kinh tế vĩ mô như GDP, tỷ giá hối đoái, lãi suất… sẽ giúp cho NĐT đoán định thị trường sẽ diễn biến trong tương lai như thế nào và từ đó giúp họ có quyết sách trong việc mua và bán cổ phiếu.
Có 3 nhóm NĐT chứng khoán trên thị trường. Đầu tiên là nhóm người có khả năng thấu hiểu thị trường, nắm vững các diễn biến kinh tế vĩ mô để đoán định sự chuyển động của dòng tiền, diễn biến của thị trường chứng khoán, từ đó đưa ra các quyết định chính xác mua, bán cổ phiếu và về lâu dài họ chiến thắng được thị trường.
Nhóm thứ hai là nhóm thấu hiểu, gắn bó với DN và họ hưởng đầy đủ các thành quả của DN. Họ không quan tâm lắm đến diễn biến của thị trường và nếu quan tâm chỉ là lợi dụng sự dao động của thị trường để mua được rẻ cổ phiếu họ ưa thích.
Nhóm NĐT thứ ba là những người họ vừa thấu hiểu diễn biến của dòng tiền, kinh tế vĩ mô… họ vừa thấu hiểu DN. Nhóm này tận dụng được ưu điểm của cả hai nhóm đầu tư trên.
Dù là đầu tư nhóm nào, thì mục đích của NĐT cũng là tối đa lợi nhuận thu được và như vậy tại một thời điểm họ phải đoán định được thị trường đang ở đâu và định giá được cổ phiếu đắt hay rẻ bằng các phương pháp khác nhau như: chiết khấu dòng tiền, định giá tài sản và sử dụng các chỉ số tài chính. Nhiều NĐT thường sai khi chọn nhầm thời điểm của thị trường để mua, bán cổ phiếu, họ thường mua cổ phiếu khi thị trường đang ở đỉnh bong bóng và bán cổ phiếu khi thị trường rơi xuống đáy.
Một vấn đề nữa mà NĐT cần quan tâm khi đầu tư vào thị trường chứng khoán là việc có nên sử dụng dịch vụ margin của công ty chứng khoán hay không. Thường, đối với NĐT thận trọng thì họ không sử dụng margin, họ đầu tư tùy thuộc khả năng tài chính của họ. Nhưng cũng có rất nhiều NĐT mạo hiểm sẵn sàng sử dụng dịch vụ margin nhằm mục đích tăng lợi ích khi phán đoán thị trường của họ đúng đắn. Tuy nhiên nếu phán đoán của họ không phù hợp với diễn biến thị trường thì họ sẽ thua lỗ kép, không chỉ mất tiền của họ mà còn mất cả tiền đi vay và chịu lãi suất vay.
Vậy khi nào nên sử dụng dịch vụ margin? Nếu biết chắc chắn DN tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận… và có nhiều dự án tốt thì nên sử dụng dịch vụ margin. Hay khi thị trường vì một lý do nào đó rơi xuống đáy, các công ty có P/E thấp thì cũng là thời điểm để sử dụng dịch vụ margin. Tuy nhiên, đoán định tương lai luôn là một việc khó, bởi vậy người đầu tư nên giới hạn tỷ lệ margin, có thể dưới 30% giá trị thị trường số chứng khoán mà NĐT sở hữu.
Nhận định thị trường 2021
Nhìn lại thị trường chứng khoán trong thời gian gần đây, có thể thấy, VN-Index đã chạm đáy dài hạn 650 điểm vào tháng 4/2020 để rồi sau đó chính thức vượt đỉnh cũ và chạm 1.200 điểm vào ngày 14/1/2021. Xung quanh việc tăng nóng của thị trường, có nhiều công ty chứng khoán đưa ra các kịch bản lạc quan. Công ty chứng khoán Yuanta cho rằng, thị trường đang nhận được sự hỗ trợ dòng tiền của các NĐT mới nên P/E có thể đạt mức cao nhất trong lịch sử là 22.5x theo đó chỉ số VN-Index có thể đạt mức cao nhất trong lịch sử là 1.705 điểm. Còn Công ty chứng khoán Phú Hưng thì đưa ra nhận định, VN-Index sau khi dao động quanh mức 1.200 điểm sẽ tăng lên đạt đỉnh 1.400 điểm. Những động lực làm cho thị trường chứng khoán tăng trưởng có thể tạo ra các tác động phản hồi để tiếp tục đẩy thị trường lập thêm đỉnh cao mới…
Tuy nhiên, có nhiều lực cản để VN-Index khó có thể tiếp tục thăng hoa như thời gian qua như: Dịch bệnh Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp trên thế giới sẽ tiếp tục ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế Việt Nam; Dư địa để tiếp tục chính sách tiền tệ thả lỏng và lãi suất thấp không còn nhiều nữa, vì chính sách này quá mức có thể tạo ra áp lực về nợ xấu ngân hàng, lạm phát và để lại hậu quả xấu cho nền kinh tế về lâu dài; Dòng tiền từ các công ty chứng khoán thông qua margin và dòng tiền từ NĐT cũng đã đến giới hạn, không thể tăng mãi được nữa; Xu hướng bán ròng của NĐT nước ngoài đã diễn ra trong suốt năm 2020 và có thể xu hướng này tiếp tục diễn ra trong năm 2021. Trong năm 2020, NĐT nước ngoài bán ròng lũy kế đạt giá trị hơn 19,72 nghìn tỷ đồng.
Những diễn biến của thị trường chứng khoán trong mấy ngày gần đây cho thấy thị trường đang ở vùng “thời tiết” xấu. Kết thúc phiên giao dịch sáng ngày 19/1/2021, thị trường sụt giảm ở mức chưa từng có trong lịch sử, VN-Index mất 60,94 điểm còn 1.131 điểm. Phiên giao dịch ngày 20/1/2021, thị trường cũng rung lắc dữ dội, vào lúc 10 giờ 11 phút VN-Index giảm 33,46 điểm, nhưng có lúc tăng lên 12 điểm và kết thúc giao dịch VN-Index tăng 3,68 điểm đạt 1134,68 điểm.
Tóm lại, khi VN-Index tiếp cận đỉnh cũ 1.200 điểm, thị trường sẽ co giật, rung lắc nhiều lần nữa. Ở thời điểm này không có nhiều cơ hội để các NĐT giá trị lựa chọn xuống tiền đầu tư; các NĐT lướt sóng cũng nên giảm bớt danh mục và thu gọn tiền vay margin. Tuy nhiên, thị trường vẫn còn một con bài nữa, đó là báo cáo tài chính năm 2020 của các công ty niêm yết chưa công bố. Rất có thể kết quả báo cáo tài chính năm được công bố sẽ xác định chiều chuyển động của thị trường trong thời gian tới.
Công ty chứng khoán Yuanta cho rằng, thị trường đang nhận được sự hỗ trợ dòng tiền của các NĐT mới nên P/E có thể đạt mức cao nhất trong lịch sử là 22.5x theo đó chỉ số VN-Index có thể đạt mức cao nhất trong lịch sử là 1.705 điểm. Còn Công ty chứng khoán Phú Hưng thì đưa ra nhận định, VN-Index sau khi dao động quanh mức 1.200 điểm sẽ tăng lên đạt đỉnh 1.400 điểm. Những động lực làm cho thị trường chứng khoán tăng trưởng có thể tạo ra các tác động phản hồi để tiếp tục đẩy thị trường lập thêm đỉnh cao mới… |
Phạm Ngọc Phú - Giảng viên khoa sau đại học Trường Đại học Đại Nam