Đầu tư công vẫn là chìa khóa cho tăng trưởng
14:06 | 13/04/2021
Chỉ số giá ở mức thấp, trong khi cân đối ngân sách được bảo đảm là những điều kiện thuận lợi để tiếp tục mở rộng chính sách tài khóa, kích thích tăng trưởng kinh tế.
Thúc đẩy phục hồi toàn diện nền kinh tế
Nhiệm vụ đặt ra đối với tăng trưởng kinh tế năm 2021 là nặng nề và đầy thách thức. Dù đà phục hồi được nối tiếp từ quý IV/2020 và nỗ lực phục hồi chung mức tăng trưởng GDP quý I/2021 cũng chỉ đạt 4,48%. Mức tăng trưởng này tuy cao hơn dự báo hồi tháng Một nhưng lại thấp hơn 0,64 điểm phần trăm so với mục tiêu đặt ra trong Nghị quyết 01/NQ-CP.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự báo sang quý II, tình hình còn nhiều khó khăn dù xu hướng phục hồi kinh tế thế giới và trong nước đã rõ ràng hơn, nhưng dịch bệnh vẫn diễn biến hết sức khó lường; cuộc chạy đua trong mua và tiêm vắc-xin diễn ra quyết liệt. Bên cạnh đó, căng thẳng chính trị, thương mại giữa các nước lớn ngày càng gia tăng, ảnh hưởng tới sự phục hồi tăng trưởng của thế giới.
Ảnh minh họa |
Trong nước, nguồn vốn đang tập trung vào một số lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; xuất khẩu vẫn phụ thuộc lớn vào khu vực FDI. Dịch bệnh khiến ngành dịch vụ, du lịch, lưu trú, vận tải... tiếp tục gặp nhiều khó khăn. Theo các chuyên gia kinh tế, trong bối cảnh hiện nay, cần chủ động với những giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt hơn nữa để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, nhanh chóng phục hồi, bảo đảm thực hiện được các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đề ra.
Để đạt mục tiêu tăng trưởng của cả năm, theo kịch bản của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ở quý II, tốc độ tăng GDP phải đạt được 7,19% - Đây là một thách thức lớn. Do vậy, ngoài việc hỗ trợ các ngành, lĩnh vực còn gặp khó khăn, Bộ cho rằng cần tập trung các giải pháp để kích thích tăng trưởng, thúc đẩy phục hồi toàn diện nền kinh tế.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa, tiền tệ mở rộng hợp lý để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, kiểm soát lạm phát.
“Chỉ số giá ở mức thấp, trong khi cân đối ngân sách được bảo đảm là những điều kiện thuận lợi để tiếp tục mở rộng chính sách tài khóa, kích thích tăng trưởng kinh tế”, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đề xuất trong cuộc họp Chính phủ thường kỳ vừa qua.
Trong các giải pháp tài khóa kích thích tăng trưởng, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh: “Tiếp tục đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công sẽ là chìa khóa cho tăng trưởng kinh tế trong năm 2021, vừa giúp kích cầu nền kinh tế, vừa giúp tiêu thụ nguyên vật liệu và giải quyết vấn đề việc làm”.
Ban hành chương trình hành động, lập tổ công tác thúc đẩy giải ngân
Theo số liệu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, 3 tháng giải ngân vốn đầu tư công rất chậm, chỉ đạt 60.749,635 tỷ đồng, bằng 13,17% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (461.300 tỷ đồng), tương đương so với cùng kỳ năm 2020.
Hầu hết các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 10%, trong đó có 31 Bộ chưa giải ngân kế hoạch vốn, như: Bộ Tài nguyên và Môi trường, Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam, Bộ Công Thương, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế, Ngân hàng Phát triển Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội,... Tình hình này tạo áp lực giải ngân rất lớn trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, tỷ lệ giải ngân vốn của các dự án trọng điểm đạt thấp: Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 đạt 13,3% kế hoạch; Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành đạt 14,65% kế hoạch.
Vì thế, nhiệm vụ của những tháng còn lại rất nặng nề, đòi hỏi sự quyết tâm rất lớn của các cấp, các ngành trong triển khai đồng bộ các giải pháp thúc đẩy phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, đặc biệt là người đứng đầu các cấp cần lãnh đạo, chỉ đạo điều hành quyết liệt triển khai thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và các giải pháp về giải ngân vốn đầu tư công đã đề ra tại các Nghị quyết số 01/NQ-CP và Nghị quyết số 19/NQ-CP của Chính phủ và văn bản số 813/BKHĐT-TH ngày 9/2/2021 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Vốn đầu tư công được xác định “là chìa khóa cho tăng trưởng”, vì vậy Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị các bộ và các địa phương cần có Chương trình hành động đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công và thành lập tổ công tác thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công trong từng bộ, địa phương, xử lý triệt để các điểm “nghẽn” trong giải ngân, thúc đẩy tiến độ và rà soát, điều chuyển kế hoạch vốn giữa các dự án chậm giải ngân sang các dự án có tiến độ giải ngân tốt, còn thiếu vốn.
Và theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thách thức lớn nhất hiện nay là giải ngân vốn nước ngoài đạt 0,66% kế hoạch (gần như chưa giải ngân), thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2020 (4,99%).
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị Bộ Tài chính phối hợp tổ chức giao ban hàng tháng hoặc hàng quý để hướng dẫn các cơ quan, chủ đầu tư thực hiện các thủ tục rút vốn từ nhà tài trợ nước ngoài, kịp thời tháo gỡ vướng mắc liên quan đến thủ tục đấu thầu, thuế, hồ sơ thanh toán liên quan đến nhà tài trợ, hoạt động tư vấn của từng dự án sử dụng vốn nước ngoài.
“Nếu không có những giải pháp quyết liệt, kịp thời tháo gỡ vướng mắc của từng dự án, khả năng giải ngân vốn nước ngoài nguồn ngân sách trung ương năm 2021 sẽ không có chuyển biến, thậm chí có thể thấp hơn năm 2020”, Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo với Chính phủ.
Linh Đan