Để không đứt gãy chuỗi cung ứng
08:06 | 20/09/2021
Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam đề nghị không áp dụng các chính sách làm tăng chi phí logistics nói chung, như thu phí hạ tầng cảng biển ở TP. HCM từ 1/10/2021. Đồng thời, giảm mức thu phí hạ tầng cảng biển của TP. Hải Phòng. Đề nghị Bộ Giao thông - Vận tải chủ trì giải quyết khó khăn trong việc các hãng tàu nước ngoài tăng giá cước vận chuyển cao liên tục làm ảnh hưởng đến sản xuất, xuất nhập khẩu...
“Cứu” chuỗi cung ứng thủy sản | |
Làm gì để không đứt gãy chuỗi cung ứng? | |
Nhỏ như lá hành lại là… chuyện lớn! |
Lưu thông hàng hóa gặp khó
Nền kinh tế ngày càng phát triển theo xu hướng toàn cầu hóa, khu vực hóa thì chuỗi cung ứng có vai trò vô cùng quan trọng. Tại mỗi quốc gia, logistics đóng vai trò nền tảng để hỗ trợ cho các hoạt động sản xuất, thương mại của đất nước. Hoạt động logistics giúp đảm bảo cung cấp các nguồn nguyên vật liệu một cách kịp thời, đầy đủ, chính xác cho các hoạt động sản xuất.
Bên cạnh đó, logistics chính là cầu nối để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên quy mô cả nước cũng như từng địa phương. Khi hàng hóa lưu thông trên cả nước, vai trò của logistics là hết sức thiết yếu.
Cần có quyết sách phát triển vận chuyển vận tải biển mang thương hiệu Việt Nam |
Với nền kinh tế, việc xây dựng và quản lý hiệu quả chuỗi cung ứng mang đến một môi trường kinh doanh lành mạnh, sử dụng hiệu quả tối đa các nguồn lực trong xã hội cả về con người, nguồn lực tự nhiên... Từ đó, hiệu quả của nền kinh tế cũng được nâng lên.
Đối với doanh nghiệp thì logistics là một trong những yếu tố quyết định khả năng cạnh tranh. Bởi quản trị chuỗi cung ứng tốt không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, hạn chế rủi ro, tối đa hóa hiệu suất, mà quan trọng hơn, còn đạt được lợi thế cạnh tranh, có chỗ đứng trên thị trường, mở rộng chiến lược và khả năng vươn xa của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, đại dịch Covid bùng phát, đã kéo dài gần 2 năm nay khiến đa số doanh nghiệp có nguy cơ bị đình đốn sản xuất, kinh doanh bị gián đoạn, do tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng hàng hóa.
Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương chia sẻ, chuỗi cung ứng hiện nay đóng vai trò rất lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp. Trước hết, nhiều doanh nghiệp phải đóng cửa do không có nguyên vật liệu đầu vào để sản xuất. Chi phí để duy trì sản xuất và kho vận bị đội lên quá cao, gián tiếp gây lạm phát trong những tháng cuối năm. Doanh nghiệp không đáp ứng được đơn hàng đúng thời gian dẫn đến mất đơn hàng và các đối tác tiềm năng vào tay các đối thủ cạnh tranh.
Tiếp đến, việc cung ứng hàng hóa bị thiếu hụt dẫn đến giá cả leo thang, đặc biệt là những sản phẩm thiết yếu cho sinh hoạt và phòng chống dịch. Một khi các doanh nghiệp không thể trụ nổi, an sinh xã hội và mục tiêu phát triển kinh tế của Chính phủ sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Việc gián đoạn chuỗi cung ứng kéo dài sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế, giảm năng lực cạnh tranh, ảnh hưởng đến dòng vốn FDI và khả năng hội nhập của kinh tế Việt Nam.
Đề cập về những thách thức mà các doanh nghiệp hàng hải và logistics đang phải đối mặt, ông Lê Quang Trung, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) cho hay, khó khăn lớn nhất là phải đối phó với sự gián đoạn trong chuỗi cung cấp dịch vụ để duy trì hoạt động liên tục. Ngoài ra, cước vận tải biển tăng phi mã và sự thiếu hụt, mất cân bằng container trên toàn thế giới cũng khiến doanh nghiệp thêm khốn đốn. Đơn cử: Giá cước đi tuyến Mỹ tiếp tục tăng giá khủng thêm 2000-3000 USD từ ngày 15/6. So với cùng kỳ năm 2020, giá cước đã tăng tới 5 lần.
Cộng với đó, việc áp dụng các biện pháp phòng chống lây nhiễm quyết liệt như hạn chế di chuyển, hạn chế lưu thông giữa các vùng, yêu cầu cách ly bắt buộc, mỗi địa phương lại đặt ra những quy định riêng, sự thiếu nhất quán và liên tục thay đổi trong các giấy phép vận tải hàng hóa… dẫn đến hậu quả là chuỗi cung ứng bị đứt gãy. Sự mất cân đối trong cơ cấu giữa nguồn lực với yêu cầu sản xuất dẫn đến xảy ra tình trạng thiếu hụt lao động, lái xe, thiếu công nhân tác nghiệp hiện trường…
Thêm nữa, VIMC còn chịu ảnh hưởng nặng nề do khủng hoảng thuyền viên, khi việc thay thế thuyền viên hay để thuyền viên lên bờ gần như là không thể thực hiện được. Thật khó khi VIMC vừa phải duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh ổn định để tránh gây ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng, lại vừa phải đảm bảo an toàn cho người lao động, ông Lê Quang Trung lý giải.
Để việc lưu thông hàng hóa thuận lợi, dễ dàng hơn, doanh nghiệp cần chủ động thực hiện đúng hướng dẫn của Bộ Y tế, Bộ Giao thông-Vận tải và của địa phương. Các địa phương cần chỉ đạo rà soát các văn bản do địa phương đã ban hành chưa đúng với chỉ đạo của Thủ tướng tại Công điện số 1102, Văn bản số 1015 của Thủ tướng, Văn bản số 5187 của Văn phòng về việc tạo thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa trong tình hình dịch Covid. Đồng thời chủ động bãi bỏ ngay các quy định không phù hợp, ông Trần Bảo Ngọc, Vụ trưởng Vụ Vận tải, Bộ Giao thông - Vận tải cho biết.
Giải pháp “cứu” chuỗi cung ứng
Trong bối cảnh đó, ông Đặng Vũ Thành - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) đã đề xuất cần bổ sung quy tắc vận tải an toàn, tạo thuận lợi, hỗ trợ trong việc cấp giấy phép đi đường. Các địa phương cần thống nhất về quy định tạo thuận lợi trong vận chuyển hàng hóa đối với xe vận tải (đặc biệt áp dụng với các xe chạy liên tỉnh - chạy trên trục quốc lộ quốc gia).
VLA đề nghị không áp dụng các chính sách làm tăng chi phí logistics nói chung, như thu phí hạ tầng cảng biển ở TP. HCM từ 1/10/2021. Đồng thời, giảm mức thu phí hạ tầng cảng biển của TP. Hải Phòng. Đề nghị Bộ Giao thông - Vận tải chủ trì giải quyết khó khăn trong việc các hãng tàu nước ngoài tăng giá cước vận chuyển cao liên tục làm ảnh hưởng đến sản xuất, xuất nhập khẩu.
Về lâu dài, Chính phủ cần có quyết sách phát triển vận chuyển vận tải biển mang thương hiệu Việt Nam. Cụ thể là phát triển đội tàu container cỡ lớn kinh doanh tuyến xa như châu Mỹ, châu Âu. Dịch bệnh chính là phép thử, là dịp để doanh nghiệp nhìn nhận sâu hơn về vai trò của dịch vụ logistics và quản trị chuỗi cung ứng, giúp tăng cường khả năng ứng phó linh hoạt với khủng hoảng, giảm thiểu tốt nhất những chấn thương bất ngờ, làm sao hoàn thành mục tiêu kép vừa đảm bảo phòng chống dịch hiệu quả, vừa duy trì hoạt động sản xuất kinh tế. Muốn làm được điều này, cần nâng cao tính minh bạch qua tất cả các cấp của chuỗi cung ứng. Chỉ có minh bạch thông tin mới có thể đánh giá một cách toàn diện hoạt động của các bên tham gia chuỗi cung ứng và những rủi ro tiềm ẩn của từng bên, từ đó xây dựng kịch bản ứng phó với rủi ro và lên kế hoạch kinh doanh phù hợp.
Ngoài ra, cần phân tích, đánh giá rủi ro tiềm ẩn từ nhà cung cấp và bên thứ 3, đặc biệt là khi nguồn hàng dần cạn kiệt và nhu cầu tăng cao. Tăng cường ứng dụng công nghệ, nhất là công nghệ hỗ trợ làm việc từ xa sẽ ngày càng được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương nhấn mạnh.
(Thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ)
Bài và ảnh Khánh Duy