Ngân hàng đổ vốn vào chợ
08:50 | 08/12/2014
Nếu không có NH tham gia cho tiểu thương vay vốn thuê quầy sạp thì rất có thể nhiều ngôi chợ sẽ lâm vào tình trạng “chợ xây xong đã lâu mà không có người vào kinh doanh”. Tình trạng đầu tư làm mới chợ truyền thống sau đó tiểu thương không có vốn thuê quầy sạp mới dẫn đến ế quầy sạp rồi chuyển đổi chợ thành các dự án cao ốc văn phòng, chung cư… đã diễn ra rất nhiều trên cả nước thời gian qua.
Tháng trước, NHTMCP Phương Đông (OCB) công bố đầu tư vào chợ Bạc Liêu mới, sau khi đã đạt được các thỏa thuận với chính quyền tỉnh này và chủ đầu tư. Bà Nguyễn Thị Bé Vang, chủ một quầy sạp đồ kho chợ Bạc Liêu cho biết đã có tên trong danh sách được NH cho vay vốn đợt đầu để thuê lô sạp bán hàng khi chợ này đi vào hoạt động đầu năm tới. Vay gần 300 triệu đồng để thuê 10 m2 sạp, bà Vang tính rằng nguồn thu kinh doanh hàng tháng đủ khả năng trả nợ cho NH và có lãi.
OCB đang đầu tư vốn cho tiểu thương chợ Bạc Liêu
“Số tiền vay không nhỏ, nhưng NH cho vay đến 10 năm, lãi suất dưới 10%/năm trong giai đoạn đầu và những năm sau vốn gốc giảm dần, khả năng trả lãi không lớn”, bà Vang chia sẻ. Nhiều chủ sạp kinh doanh trong các chợ bán sỉ mới được nâng cấp sửa chữa bằng vốn tín dụng ở An Giang, Hậu Giang, Cần Thơ, Long An… cũng có chung tâm trạng như bà Vang ở Bạc Liêu.
Khó khăn lớn nhất trong việc tiếp cận vốn NH của các tiểu thương chợ truyền thống lâu nay là không có tài sản thế chấp. Một số NH đã nhận tài sản đảm bảo là quầy sạp hàng hóa, nhưng khả năng dễ “hao hụt” theo giá thị trường của những tài sản này trở thành rủi ro trong hoạt động cho vay. Gần đây, một số chủ đầu tư các tỉnh phía Nam đã liên kết với NH để bảo lãnh cho tiểu thương vay vốn thuê quầy sạp và vốn lưu động kinh doanh, vì thế dòng vốn lưu thông.
Nếu không có NH tham gia cho tiểu thương vay vốn thuê quầy sạp thì rất có thể nhiều ngôi chợ sẽ lâm vào tình trạng “chợ xây xong đã lâu mà không có người vào kinh doanh”, một chủ đầu tư ở ĐBSCL nói. Tình trạng đầu tư làm mới chợ truyền thống sau đó tiểu thương không có vốn thuê quầy sạp mới dẫn đến ế quầy sạp rồi chuyển đổi chợ thành các dự án cao ốc văn phòng, chung cư… đã diễn ra rất nhiều trên cả nước thời gian qua. Chưa kể, khi các suất thuê lô sạp trong chợ không thỏa mãn được hộ kinh doanh cũ và mới đã gây ra biết bao mâu thuẫn giữa tiểu thương và ban quản lý chợ.
Ông Nguyễn Văn Hà, Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính, Sở Công Thương tỉnh Bạc Liêu cho biết, theo kế hoạch phát triển, quy hoạch xây mới chợ truyền thống trên nền chợ cũ đến 2015, trên địa bàn tỉnh sẽ có 5 chợ được xây dựng mới hoàn toàn và đưa vào hoạt động.
Đến năm 2020, con số này sẽ tăng lên gấp đôi. Theo chủ trương xã hội hóa nguồn vốn đầu tư xây dựng chợ, phần lớn các chủ đầu tư dự án bỏ vốn xây dựng đều muốn thu hồi vốn nhanh. Vì vậy, tiểu thương thường phải trả tiền thuê quầy liền một lúc 10-20 năm cho chủ đầu tư. Điều này đã gây khó khăn về vốn đối với hộ kinh doanh.
“Hình thức cho vay dài hạn đối với tiểu thương đã mở hướng cho người kinh doanh lâu dài ở chợ. Hơn nữa, chủ đầu tư đứng ra bảo lãnh và trả lãi 6 tháng đầu để thu hút khách vào thuê mặt bằng”, ông Hà cho biết. Quan điểm của Sở Công Thương tỉnh Bạc Liêu là sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình hợp tác giữa chủ đầu tư xây dựng chợ với NH để tín dụng NH sẽ từng bước thay thế tín dụng đen đã ăn sâu trong đời sống tiểu thương. Hiện địa phương này đang có dự án nâng cấp 2 chợ truyền thống đã cũ nát và cũng kêu gọi vốn đầu tư từ NH.
Ông Trương Đình Long, Phó tổng giám đốc OCB cho biết, NH này vừa hợp tác thành công với một DN là chủ đầu tư dự án chợ. Ngoài việc “bán sỉ” là tài trợ vốn để chủ đầu tư nhanh chóng triển khai dự án kịp với tiến độ được giao, NH còn thông qua đối tác này để “bán lẻ” vốn cho bà con tiểu thương có tiền thuê sạp kinh doanh tại chợ mới.
Tính đến thời điểm hiện tại, OCB đã xét duyệt xong hơn 80% trong số 850 tiểu thương chuẩn bị vào kinh doanh tại chợ mới, với tổng số vốn vay trung bình 200 - 300 triệu đồng/tiểu thương thuê sạp (chợ Bạc Liêu).
“Thủ tục xét duyệt nhanh chóng, lãi suất thấp hơn lãi suất cho vay thông thường từ 1-2% là những điều kiện giúp bà con tiểu thương dễ dàng tiếp cận vốn vay. Quan trọng hơn, NH còn nhắm đến mục tiêu cung ứng nhiều sản phẩm, dịch vụ cho bà con tiểu thương kinh doanh lâu dài tại chợ”, ông Long nói.
Ban quản lý các chợ Tân Bình, An Đông (TP. Hồ Chí Minh) đang kết nối với NH để dẫn dòng tín dụng vào cho tiểu thương vay vốn thuê quầy sạp. Nhu cầu vốn ở các chợ đầu mối truyền thống ở thành phố là rất lớn. Đây là cơ hội cho các NH cũng tham gia mở rộng dịch vụ và tăng trưởng tín dụng. Trước đó, Sacombank, SHB, Kienlongbank… cũng đã từng phát triển nhiều dịch vụ bán lẻ vào các chợ truyền thống nhằm cung cấp vốn lưu động cho bà con tiểu thương.
Thanh Tuyết