Cơm nắm
10:25 | 17/06/2015
Hương cơm tám thơm ngạt ngào, hương muối vừng nưng nức quyện hòa với hương mồ hôi nồng nồng rịn trên vai áo mẹ theo ngọn khói lam phả ra khắp lối, xôn xao, xôn xao...
Ảnh minh họa |
Những ngày hè phừng phừng đổ lửa này, quê tôi đang vào mùa gặt. Mẹ tôi vẫn thường bảo, "nghề nông mình quanh năm suốt tháng bận rộn đã đành, đến mùa thu hoạch lại càng phải làm lụng gấp gáp hơn cho kịp thời vụ".
Thế nên, từ buổi mờ sương, tôi đã trông thấy bóng mẹ lom khom chuẩn bị cơm nắm dưới gian bếp nhỏ để mang theo ra đồng, tiếp sức cho một ngày cần lao phía trước.
Gạo nấu cơm nắm là thứ gạo tám thơm được cất dành trong chum sành từ mùa thu hoạch cũ. Khi nấu cơm, mẹ cho vào nồi nhiều nước hơn so với ngày thường để hạt cơm chín mềm và dẻo. Sau đó, mẹ lấy những chiếc mo cau hoặc tàu lá chuối xanh rửa sạch, trải ra rồi xới cơm lên đó và gói lại thật chặt, thật vuông vắn như chiếc bánh chưng. Đơn giản chỉ có vậy là đã hoàn thành những "suất" cơm nắm nho nhỏ, xinh xinh cùng theo gia đình tôi "lên đường" gặt hái.
Nhà tôi cách xa đồng làng. Nên cứ đến mùa thu hoạch, gia đình chúng tôi lại lật đật đi từ sáng sớm, ở luôn ngoài đồng vào ban trưa và mãi đến chiều tối mới lục tục trở về. Buổi gặt diễn ra khẩn trương, sôi nổi. Mọi người cười nói bông đùa chẳng mấy chốc đã gặt xong nửa thửa ruộng rộng hơn sào rưỡi. Khi mặt trời đứng bóng, cha bảo cả nhà lên bờ rửa tạm chân tay ở con mương nước xanh văn vắt nép mình bên chân ruộng rồi cùng ngồi quây quần bên nhau dưới gốc tràm già tán gẫu, hàn huyên và ăn tạm bữa trưa.
Mẹ tôi là một người phụ nữ chu đáo. Để mỗi bữa trưa trong những ngày gặt hái không trở nên nhàm chán, mẹ luân phiên làm rất nhiều loại cơm nắm khác nhau. Có hôm là cơm nắm độn một ít khoai lang và sắn. Có hôm, khi nồi cơm vừa sôi tới, mẹ trộn vào đó những hạt ngô nếp non căng mọng như đồ xôi. Vì thế, hôm nào chị em tôi cũng háo hức ngồi lên chiếc xe bò ra đồng gặt hái là để chờ đợi cái khoảnh khắc cả gia đình cùng sẻ chia cho nhau từng miếng cơm nắm thơm bùi, hấp dẫn.
Một trưa gió mát, lúc chị em tôi đang vừa loay hoay cắt những khoanh cơm trắng mịn, vừa rôm rả tranh luận xoay quanh chủ để cơm nắm có tự bao giờ, thì sau khi rít xong một hơi thuốc lào, cha tôi chậm rãi kể lại rằng: Ngày cha đi bộ đội, trong chiếc ba lô mang theo trên những chặng đường hành quân gian khó luôn để sẵn một gói cơm nắm.
Rồi đến những điểm nghỉ chân lưng chừng đèo, mấy anh em trong đoàn lại mang cơm ra bẻ đều chia cho nhau từng miếng nhỏ. Mấy chục năm trời đã trôi qua, nhưng cái hương vị cơm nắm ngày xưa vẫn còn vấn vương nơi ký ức. Nghe cha kể mà bất chợt tôi thấy lồng ngực mình rưng rưng xúc động. Thì ra cơm nắm đã gắn liền với một thời trai trẻ của cha tôi từ những ngày gian nan như thế...
Sáng nay, tôi dậy sớm giúp mẹ giã vừng chuẩn bị làm cơm nắm cho ngày gặt hái cuối cùng. Hương cơm tám thơm ngạt ngào, hương muối vừng nưng nức quyện hòa với hương mồ hôi nồng nồng rịn trên vai áo mẹ theo ngọn khói lam phả ra khắp lối, xôn xao, xôn xao..
Phan Đức Lộc