Thúc đẩy liên kết kinh tế ASEAN
08:10 | 11/03/2020
Nhằm ứng phó tốt hơn với những thách thức từ bên ngoài, tại Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN hẹp lần thứ 26 được tổ chức tại Đà Nẵng, vấn đề thúc đẩy liên kết và kết nối kinh tế trong nội khối ASEAN đã nhận được sự quan tâm, hưởng ứng của nhiều đại biểu tham gia. Đây cũng được xem là một thông điệp quan trọng của hội nghị Kinh tế ASEAN hẹp lần thứ 26.
3 định hướng ưu tiên
Ngày 10/3/2020 tại Đà Nẵng, Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN hẹp lần thứ 26 và Hội nghị tham vấn của Bộ trưởng Kinh tế ASEAN hẹp với Hội đồng tư vấn kinh doanh ASEAN đã được khai mạc. Bộ Công thương, với tư cách điều phối kênh hợp tác kinh tế của Việt Nam trong ASEAN, chủ trì và điều hành hội nghị với sự tham gia của Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi, các Bộ trưởng Kinh tế trong khu vực, chuyên gia kinh tế... Đây là những hội nghị thường niên cấp bộ trưởng phụ trách kinh tế ASEAN. Cũng là dịp quan trọng để các bộ trưởng kinh tế trong khu vực thống nhất những định hướng, ưu tiên hợp tác kinh tế ASEAN năm nay, hướng tới hoàn thành kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) đến năm 2025.
Thương mại nội khối trong ASEAN vẫn chiếm một tỷ trọng khá nhỏ |
Trước đó, tại hội nghị quan chức kinh tế cấp cao ASEAN chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN hẹp lần thứ 26, trên cơ sở chủ đề chung của “Năm ASEAN” là: Gắn kết và Chủ động thích ứng, chủ nhà Việt Nam đã đưa ra 3 định hướng ưu tiên thuộc trụ cột kinh tế ASEAN 2020 bao gồm: Thúc đẩy liên kết và kết nối kinh tế khu vực nội khối ASEAN. Đẩy mạnh quan hệ đối tác vì hòa bình và phát triển bền vững. Nâng cao năng lực thích ứng và hiệu quả hoạt động của ASEAN.
Dựa trên các định hướng này, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cho biết, tại Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN hẹp lần thứ 26, 12 sáng kiến ưu tiên hợp tác kinh tế của Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 đã được thông qua. Trong đó, tập trung vào các lĩnh vực như, thương mại điện tử, năng lượng, nông nghiệp, công nghệ thông tin, tài chính, thuận lợi hóa thương mại, các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV)… Cũng theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, việc thông qua những sáng kiến này là kết quả quan trọng khẳng định vai trò của ASEAN, củng cố khối đoàn kết khu vực, chủ động ứng phó với các thách thức trong khu vực và toàn cầu. Những sáng kiến này góp phần để Việt Nam cũng như các nước thành viên chủ động đối phó với những thách thức đang nổi lên.
Trong bối cảnh tranh chấp thương mại tăng cao, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, gây ra những nguy cơ, thách thức ngay trong khu vực. Những định hướng ưu tiên của nước chủ nhà đã nhận được sự nhất trí cao của đại biểu tham gia. Nhất trí cao với những đề xuất của Việt Nam về việc tiếp tục nỗ lực xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN, đặc biệt là xúc tiến thương mại và đầu tư nội khối, bà Nor Zelina Momin - Bộ Tài chính và Kinh tế Brunei cho rằng, đây sẽ là nền tảng giúp các nền kinh tế trong khu vực gắn kết chặt chẽ với nhau, đối phó tốt hơn với những thách thức đến từ bên ngoài.
Trên thực tế, trong những năm gần đây, Việt Nam đã tích cực tham gia xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN với tinh thần chủ động, tích cực và có trách nhiệm. Thúc đẩy thực hiện các cam kết thành lập, phát triển AEC luôn là một trong những ưu tiên cao nhất của Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. Đặc biệt, năm 2020 là năm Việt Nam chủ trì hợp tác ASEAN nên đây càng được đặt là ưu tiên lớn thông qua việc đề xuất và tăng cường triển khai các nội hàm của AEC. Ở chiều ngược lại, với những thuận lợi về vị trí địa lý, ASEAN đã và đang là đối tác thương mại quan trọng hàng đầu của Việt Nam trong những năm gần đây.
Tăng cường thương mại, đầu tư nội khối
Nhằm ứng phó tốt hơn với những thách thức từ bên ngoài, tại Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN hẹp lần thứ 26 được tổ chức tại Đà Nẵng, vấn đề thúc đẩy liên kết và kết nối kinh tế trong nội khối ASEAN đã nhận được sự quan tâm, hưởng ứng của nhiều đại biểu tham gia. Đây cũng được xem là một thông điệp quan trọng của hội nghị Kinh tế ASEAN hẹp lần thứ 26.
Trên thực tế, nền kinh tế trong khu vực còn gặp những thách thức, khi tỷ trọng thương mại nội khối của ASEAN chỉ xấp xỉ khoảng 23%, tương đối thấp so với các khu vực khác và đáng lo ngại hơn là nó đang có xu hướng giảm xuống. Bên cạnh những tương đồng về các mặt hàng sản xuất và xuất khẩu trong các nước thành viên của khối, nguyên nhân còn bởi các công ty khu vực vẫn là những DNNVV hoặc siêu nhỏ. Ngoài ra, vẫn còn những cản trở đến từ rào cản hàng rào phi thuế quan trong khu vực.
Trước những khó khăn trên, tại hội nghị Việt Nam đã đề xuất các sáng kiến thể hiện quyết tâm thúc đẩy những ưu tiên hợp tác trong nội khối ASEAN. Trong đó, quan trọng nhất là các nước thể hiện sự quan tâm đến việc thúc đẩy thương mại nội khối và điều này có ý nghĩa then chốt. Cụ thể hóa cho ưu tiên này, tiến tới xây dựng quy chuẩn chung cho hàng hóa giữa các nước ASEAN, tạo thuận lợi cho việc lưu thông, xây dựng chuỗi cung ứng, hay có thể nói là chuỗi giá trị riêng của ASEAN. Hội nghị cũng đã thống nhất đưa ra chương trình ưu tiên trong năm 2020, đặc biệt là việc thuận lợi hóa thương mại, thương mại điện tử, thúc đẩy vai trò của các DN, đặc biệt là DNNVV, DN siêu nhỏ...
Bên cạnh, những ưu tiên xúc tiến thương mại ngay trong nội khối, các bộ trưởng Kinh tế ASEAN cũng thảo luận tìm giải pháp cho các vấn đề tồn tại trong hợp tác ngoại khối. Cụ thể, thảo luận những định hướng hợp tác liên quan đến một số đối tác cần sớm có định hướng mới như, thời điểm khởi động rà soát Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN - Ấn Độ (AITIGA) hay hợp tác với Hàn Quốc...
Có thể nói, thúc đẩy liên kết, kết nối kinh tế trong khu vực ASEAN, định hướng quan trọng để các nền kinh tế thành viên vượt qua những khó khăn hiện nay. Đặc biệt, trước những diễn biến phức tạp của dịch Covid-19. Hiện, có nhiều quốc gia trong khu vực đã xuất hiện Covid-19, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của nền kinh tế, hoạt động của các DN, chuỗi cung ứng... Tại hội nghị, chủ nhà Việt Nam cũng đã đề xuất đưa ra một tuyên bố chung cấp bộ trưởng nhằm duy trì chuỗi cung ứng và khả năng phục hồi kinh tế của ASEAN nhằm tạo điều kiện hỗ trợ nguồn cung nguyên vật liệu cho các DN, đặc biệt là DNNVV trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp như hiện nay.
Bài và ảnh Nghi Lộc