Luật hóa hộ kinh doanh, Quốc hội sẽ tạo dấu ấn lập pháp lớn
15:57 | 23/03/2020
“Việc luật hoá hộ kinh doanh sẽ giải tỏa được một điểm nghẽn pháp lý quan trọng”, TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nói tại phiên họp thứ 43 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đồng thời khái quát nhiều lợi ích đem lại cho hộ kinh doanh từ việc đưa đối tượng này vào dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi đang được thảo luận.
Sáng nay (23/3/2020), Phiên họp thứ 43 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV đã được khai mạc. Phiên họp dự kiến sẽ diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 23-25/3/2020, với một trong những nội dung của buổi họp sáng nay là các đại biểu đã thảo luận những vấn đề còn có ý kiến khác nhau trong dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi.
Toàn cảnh phiên họp thứ 43 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội |
Phát biểu về nhu cầu đưa hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp, ông Lộc dẫn ra nhiều chính sách hỗ trợ mà doanh nghiệp đang được hưởng như hỗ trợ tiếp cận tín dụng, mặt bằng sản xuất, xúc tiến thương mại, tư vấn pháp lý, phát triển nguồn nhân lực. Doanh nghiệp cũng còn được tạo điều kiện tham gia góp ý chính sách.
“Nhưng do không được coi là doanh nghiêp, các hộ kinh doanh hiện nay không được thụ hưởng các chính sách này”, Chủ tịch VCCI phát biểu. Đã vậy, nhiều quy định pháp luật hiện nay đang hạn chế quyền thương quyền của các hộ kinh doanh (chỉ được tuyển dụng không quá 10 lao động, chỉ được hoạt động tại một địa điểm).
Một số quy định pháp luật khác cũng chỉ cho phép các doanh nghiêp thực hiện các hoạt động kinh doanh, như pháp luật về xin giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh của nhiều lĩnh vực không cấp cho hộ kinh doanh…
“Đây là những hạn chế vô lý, bất bình đẳng với hộ kinh doanh khiến cho hộ kinh doanh khó phát triển”, ông Lộc nói.
Phân tích về nội dung quy định pháp luật về hộ kinh doanh, ông Lộc cho rằng nếu xây dựng một đạo luật riêng về hộ kinh doanh thì đạo luật này sẽ bao gồm: Một vài điều về quyền và nghĩa vụ chung của hộ kinh doanh; Một vài điều về tư cách chủ thể của hộ kinh doanh và quan hệ giữa các cá nhân trong hộ kinh doanh; Một vài điều về đăng ký, đăng ký lại, giải thể, tạm ngừng hoạt động, chuyển đổi hộ kinh doanh...
TS. Vũ Tiến Lộc, Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình, Chủ tịch VCCI |
“Với không nhiều nội dung như vậy thì việc xây dựng một đạo luật riêng là không cần thiết mà hoàn toàn có thể tích hợp làm một chương trong Luật Doanh nghiệp như phương án Chính phủ trình”, đại biểu Vũ Tiến Lộc phát biểu.
Hơn nữa, việc xây dựng luật riêng đòi hỏi thời gian kéo dài, trình tự thủ tục phức tạp, không kịp thời đáp ứng nhu cầu tháo bỏ rào cản và hỗ trợ cho các hộ kinh doanh, cũng như không kịp thời tháo bỏ sự thiếu nhất quán trong hệ thống pháp luật.
Luật Quản lý thuế hiện hành vẫn có quy định riêng đối với hộ kinh doanh và có quy định tương đối rõ ràng, triệt để nên việc đưa hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp sẽ phù hợp với pháp luật về thuế và không tạo ra biến động về thuế đối với các hộ kinh doanh này.
Thậm chí, nếu xét về thuế, các hộ kinh doanh sẽ được hưởng lợi về thuế hơn so với các loại hình doanh nghiệp khác. Bởi vì, hộ kinh doanh chỉ phải chịu thuế thu nhập cá nhân, còn doanh nghiệp khác phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp và khi chia cổ tức cho mỗi cá nhân thì lại tiếp tục phải chịu thuế thu nhập cá nhân. Riêng ở điểm này, hộ kinh doanh chỉ phải chịu một lần thuế trong khi doanh nghiệp khác phải chịu hai lần.
Thông lệ pháp luật về doanh nghiệp của các nước trên thế giới không có quy định riêng về hộ kinh doanh mà chỉ xác định chủ thể kinh doanh dưới hình thức cá nhân hoặc pháp nhân, mà hộ kinh doanh thông qua vai trò của cá nhân chủ hộ là một đối tượng điều chỉnh.
“Nếu Việt Nam xây dựng luật riêng về hộ kinh doanh thì sẽ là quốc gia duy nhất trên thế giới có đạo luật về vấn đề này”, ông Lộc nói. Cũng không nên quan niệm rằng có thể xây dựng luật về hộ kinh doanh riêng tương tự như Luật Hợp tác xã vì nhiều nước có Luật Hợp tác xã nhưng không đâu có luật riêng về hộ kinh doanh.
Vị đại biểu thuộc đơn vị bầu cử tỉnh Thái Bình này đề nghị Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cân nhắc, xem xét đưa quy định về hộ kinh doanh vào trong dự thảo Luật Doanh nghiệp. Việc đưa chế định về hộ kinh doanh - thực chất là một loại hình doanh nghiệp siêu nhỏ trong nền kinh tế - vào Luật Doanh nghiệp có thể làm ngay trong kỳ họp tới đây để vừa tạo sự thống nhất giữa Luật Doanh nghiệp và Bộ luật Dân sự, phù hợp với thực tiễn nước ta và thông lệ quốc tế, tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh được phát triển một cách lành mạnh, hiệu quả, đóng góp cho nền kinh tế.
Việc luật hoá hộ kinh doanh sẽ giải tỏa được một điểm nghẽn pháp lý quan trọng và được xem là dấu ấn lập pháp lớn về doanh nghiệp của Quốc hội nước ta trong nhiệm kỳ này.
Linh Lan