Trung Quốc nỗ lực phục hồi kinh tế
09:31 | 25/03/2020
Bên cạnh các biện pháp nới lỏng chính sách tiền tệ truyền thống như hạ lãi suất, bơm thêm tiền vào nền kinh tế; chính phủ Trung Quốc cũng đang nỗ lực tăng cường thuận lợi hóa thông quan, giảm thuế phí đường bộ, đường sắt và hàng không, hỗ trợ tài chính đối với DN tư nhân, DN nhỏ…
Trung Quốc dỡ bỏ lệnh đóng cửa "trung tâm virus" Hồ Bắc | |
5 triệu người Trung Quốc mất việc trong hai tháng đầu năm | |
Ngân hàng trung ương Trung Quốc tiếp tục nới lỏng tiền tệ |
Dịch Covid-19 lan rộng tại Trung Quốc từ cuối năm 2019 đã gây ra những ảnh hưởng mạnh mẽ đối với nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới này. Hầu như toàn bộ các lĩnh vực sản xuất, tiêu dùng, xuất nhập khẩu cũng như diễn biến giá cả trong thời gian gần đây đều cho thấy những tín hiệu suy giảm rõ nét.
Trong lĩnh vực sản xuất, chỉ số PMI tổng hợp đã giảm mạnh từ mức 51,9 điểm trong tháng 1 xuống còn 27,5 điểm trong tháng 2. Trong đó, chỉ số PMI chế biến chế tạo đã ghi nhận sự sụt giảm mạnh trong tháng 2 khi rơi xuống mức 40,3 điểm, mức thấp nhất kể từ khi thống kê chỉ số này bắt đầu vào năm 2004. Tình trạng thu hẹp mạnh mẽ này xuất phát từ sự đình đốn trong hoạt động sản xuất do các nhà máy đóng cửa trước sự bùng phát của dịch Covid 19 từ sau Tết Nguyên đán đến nay. Tương tự như vậy, PMI lĩnh vực dịch vụ cũng giảm mạnh từ mức 51,8 điểm của tháng 1 xuống mức thấp kỷ lục là 26,5 điểm trong tháng 2 trước những hạn chế về quá trình đi lại, mua sắm do ảnh hưởng của dịch bệnh.
Xuất khẩu của Trung Quốc đang bị đình trệ nghiêm trọng |
Trong lĩnh vực tiêu dùng, doanh số bán lẻ hàng hóa cũng ghi nhận 2 tháng giảm mạnh nhất kể từ năm 1993 đến nay, với mức giảm 20,5% so với cùng kỳ trong 2 tháng đầu năm 2020. Sự suy giảm cũng xuất phát từ tâm lý lo ngại của người dân không tiếp tục đi đến các trung tâm thương mại, nhà hàng, khu mua sắm từ đó khiến lượng hàng hóa tiêu dùng giảm mạnh.
Trong khi đó, diễn biến cán cân thương mại tại Trung Quốc ghi nhận nhiều biến động trong 2 tháng đầu năm. Kim ngạch xuất nhập khẩu giảm mạnh vào tháng 1 do ảnh hưởng của đợt nghỉ Tết Nguyên đán và phục hồi trở lại vào tháng 2. Bên cạnh đó, cán cân thương mại ghi nhận tình trạng nhập siêu trở lại trong 2 tháng đầu năm.
Ở một diễn biến khác, lạm phát vẫn tiếp tục xu hướng gia tăng diễn ra từ tháng 10 năm ngoái với mức tăng đạt 5,4% trong tháng 1 và 5,2% trong tháng 2 do tiếp tục chịu tác động từ sự tăng giá thịt lợn, cầu tiêu dùng tăng cao trong dịp Tết Nguyên đán. Áp lực lạm phát gia tăng phần nào sẽ ảnh hưởng nhất định đến việc thực hiện các biện pháp chính sách tiền tệ nới lỏng của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC).
Với những diễn biến như vậy của các chỉ số vĩ mô, các nhà phân tích đang đưa ra dự báo kinh tế Trung Quốc trong quý I/2020 sẽ không tăng trưởng và dự báo cả năm mức tăng trưởng kinh tế tại quốc gia này sẽ không vượt quá được mức 5%.
Trước tình hình đó, vấn đề đặt ra ở đây đó là làm thế nào để nhanh chóng đưa Trung Quốc trở lại quỹ đạo tăng trưởng. Từ giữa tháng 2/2020, Trung Quốc đã chuyển sang giai đoạn mới là vừa xử lý dịch bệnh, vừa bắt tay khôi phục sản xuất kinh doanh cũng như thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng trở lại. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia đây không phải là một công việc dễ dàng.
Tờ Economic Journal cho biết nhiều bộ ngành, địa phương ở Trung Quốc phát đi tín hiệu tích cực về việc phục hồi sản xuất kinh doanh. Cụ thể, Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc cho biết vào thời điểm hiện nay, ngoại trừ tỉnh Hồ Bắc, tỷ lệ khôi phục sản xuất kinh doanh bình quân của các DN công nghiệp có doanh thu bán hàng hàng năm từ 20 triệu nhân dân tệ trở lên là hơn 95%; Tỷ lệ cán bộ, công nhân quay trở lại vị trí làm việc bình quân vào khoảng 80%. Đối với khối DNNVV, tỷ lệ khôi phục sản xuất kinh doanh là khoảng 60%.
Tuy nhiên, bên cạnh sự phục hồi, Bộ Công nghiệp và Công nghệ cũng thừa nhận nhiều vấn đề xuất hiện trong quá trình khôi phục sản xuất kinh doanh như lưu thông con người, vật tư không thuận tiện, DNNVV thiếu vốn, vật tư phòng dịch không đủ… Bên cạnh đó là những lo ngại kinh tế Trung Quốc đình đốn trong thời gian dài sẽ làm nảy sinh tình trạng tách rời giữa chuỗi ngành nghề và chuỗi cung ứng. Ngoài ra, tiến trình phục hồi sản xuất kinh doanh của Trung Quốc đối mặt với bối cảnh mới, đó là hoạt động sản xuất và tiêu dùng trên toàn thế giới đang thu hẹp lại khi dịch bệnh đã lây lan ra toàn cầu và thế giới đang đứng trước rủi ro xảy ra khủng hoảng tài chính, thậm chí là khủng hoảng kinh tế.
Một số nhà phân tích cho rằng, tiến độ khôi phục sản xuất kinh doanh của DNNVV tại Trung Quốc chủ yếu phụ thuộc vào môi trường tài chính trong nước, vì họ gặp khó khăn trong việc huy động vốn hoặc thiếu vốn. Trong khi đó, DN lớn lại chủ yếu phụ thuộc vào thị trường quốc tế, bao gồm sự hạn chế về nguồn cung nguyên liệu đầu vào và đơn hàng xuất khẩu… Tuy nhiên, cho dù là DN lớn hay DNNVV, về cơ bản đều đang phải đối mặt với khó khăn về vật tư trong nước, khiến cho tiến trình khôi phục sản xuất kinh doanh của DN không thể diễn ra bình thường.
Về phía lĩnh vực tiêu dùng, kể từ giữa tháng 3, 23 bộ, ngành của nước này đã công bố một văn bản về việc kích thích tiêu dùng và đẩy nhanh việc hình thành một thị trường trong nước lớn mạnh. 19 chính sách và biện pháp đã được đưa ra nhằm cải thiện môi trường tiêu dùng, phá bỏ những vướng mắc về thể chế và cơ chế, nâng cao chất lượng quản trị trong lĩnh vực tiêu dùng. Theo đó, việc thúc đẩy tiêu dùng sẽ được tập trung vào 6 lĩnh vực, gồm cung ứng thị trường, nâng cấp tiêu dùng, mạng lưới tiêu dùng, sinh thái tiêu dùng, năng lực tiêu dùng và môi trường tiêu dùng. Mặc dù vậy, hiệu quả của chính sách này đến đâu vẫn còn là vấn đề đang bàn cãi khi tâm lý người dân vẫn còn khá e ngại khi đi đến các trung tâm thương mại
Theo đó, Trung Quốc vẫn đang tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp hỗ trợ về mặt tài chính tiền tệ để tạo thuận lợi cho hoạt động của hệ thống DN trong nước và gia tăng cầu tiêu dùng trong nền kinh tế. Bên cạnh các biện pháp nới lỏng chính sách tiền tệ truyền thống như hạ lãi suất, bơm thêm tiền vào nền kinh tế; chính phủ Trung Quốc cũng đang nỗ lực tăng cường thuận lợi hóa thông quan, giảm thuế phí đường bộ, đường sắt và hàng không, hỗ trợ tài chính đối với DN tư nhân, DN nhỏ…
Minh Đức