Cấm hay không?

Nhiều đại biểu Quốc hội đã đề nghị luật phải cấm cơ quan Nhà nước nhận biếu, tặng ô tô khi thảo luận về Dự án Luật Quản lý, sử dụng tài sản công tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách ngày 4/ 4. Chủ trì phiên họp, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, có một thực tế là vừa qua một số tỉnh, thành nhận quà tặng là xe sang, sau đó phải trả lại, vì dù việc này không thuộc quy định cấm, nhưng lại gây ra quá nhiều điều tiếng.

Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách thảo luận một số dự án luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 3. (Ảnh: quochoi.vn)

“Cả hệ thống chính trị đang quyết tâm xây dựng một bộ máy liêm chính, trong sạch, lại rộ lên sự việc DN tặng siêu xe cho chính quyền và tại phiên họp thường kỳ tháng trước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã phải giao cả 3 cơ quan là Bộ Tài chính, Tư pháp và Thanh tra Chính phủ điều tra về việc DN tặng xe sang ở Đà Nẵng và Cà Mau. Ngay sau đó, Thành ủy Đà Nẵng và UBND tỉnh Cà Mau đều đã trả lại xe được tặng”, ông Hiển cho biết.

Trước thực trạng này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị cần quy định chặt chẽ, cụ thể việc tiếp nhận các tài sản cho/biếu/tặng ngay trong luật. Các cơ quan, đơn vị chỉ được nhận quà tặng theo đúng quy định của pháp luật, đối với quà tặng không đúng chế độ, tiêu chuẩn, đối tượng thì đại diện cơ quan, đơn vị phải từ chối và giải thích rõ lý do với người tặng quà. Trường hợp không từ chối được thì phải báo cáo cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để xác lập quyền sở hữu của Nhà nước và xử lý theo quy định của pháp luật.

Dự thảo luật cũng đã quy định việc giao tài sản công cho cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập phải phù hợp với tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản, thẩm quyền quyết định xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản, đồng thời giao Chính phủ quy định trình tự, thủ tục xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản, trong đó có tài sản do các tổ chức, cá nhân cho, tặng các cơ quan, đơn vị của Nhà nước.

Ông Hải cũng cho rằng, cần bổ sung các quy định về điều kiện được tiếp nhận, xử lý đối với các loại tài sản cho/biếu/tặng tại văn bản dưới luật vào dự thảo luật. Chỉ cho phép tiếp nhận các loại tài sản trên để phục vụ cho hoạt động từ thiện, nhân đạo và các loại tài sản chuyên dùng như: xe chuyên dùng phục vụ cấp cứu, văn hóa xã hội, thể thao, nghiên cứu khoa học, phòng cháy chữa cháy, phòng chống thiên tai...

Đồng tình với đề xuất này, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) nhấn mạnh đến việc cần quy định chặt chẽ việc nhận quà biếu, đặc biệt phải rõ nguyên tắc là quà biếu đó phải được sử dụng vào mục đích công, bởi ranh giới cho việc sử dụng tài sản được cho/biếu/tặng vào mục đích công và nhu cầu cá nhân trong những trường hợp này rất khó xác định, dễ nảy sinh những vấn đề tiêu cực. Ông Nhưỡng còn thấy rằng, “việc nhận quà của DN, cứ bảo là vô tư, trong sáng, nhưng đúng là có nhiều vấn đề đáng bàn, ví dụ trên cùng một địa bàn mà DN này tặng quà, DN khác không tặng quà, thì khó mà có thể đảm bảo bình đẳng trong đối xử của chính quyền với DN”.

Tiếp thu các ý kiến, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng giải trình thêm, việc nhận các quà tặng, quà biếu của các tổ chức trong và ngoài nước, hay qua hình thức ODA cho mục đích an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo là hết sức bình thường. Tuy nhiên, thời gian qua dư luận băn khoăn chủ yếu là việc biếu tặng ô tô, thì những trường hợp này sẽ được áp dụng theo các quy định, thủ tục về xác lập tài sản Nhà nước, theo định mức, chế độ đã quy định. “Cơ quan soạn thảo, thẩm tra sẽ tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo luật để ngăn chặn tình trạng lợi dụng kẽ hở của pháp luật”, ông Đinh Tiến Dũng cho hay.

Được biết, nếu như trước đây, Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước chỉ tập trung vào những tài sản ở các đơn vị hành chính sự nghiệp, thì trong dự án Luật Quản lý, sử dụng tài sản công lần này đã bao quát gần hết các loại tài sản. Đặc biệt, lần này đã luật hóa được những vấn đề liên quan đến quản lý, sử dụng tài sản công, theo đó, quy định tài sản công không chỉ được sử dụng tiết kiệm, hiệu quả mà còn phải đem lại hiệu quả kinh tế, tăng tiềm lực cho quốc gia.