Cần giải pháp để nâng cao nội lực nền kinh tế
Đổi mới tư duy phòng, chống dịch để phục hồi kinh tế | |
Cần xây dựng gói kích thích kinh tế với quy mô đủ lớn để phục hồi kinh tế | |
Ngân hàng tham gia phục hồi kinh tế TP.HCM |
Nâng cao nội lực kinh tế
Đợt dịch Covid-19 lần thứ 4 bùng phát mạnh đã tác động mạnh đến nền kinh tế, khiến GDP quý III giảm tới 6,17% so với cùng kỳ năm trước, qua đó kéo tăng trưởng kinh tế 9 tháng xuống mức 1,42% và cả năm chỉ ước khoảng 3%; 4/12 chỉ tiêu không đạt mục tiêu đề ra, ảnh hưởng trực tiếp đến Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025.
Đến nay, dịch bệnh cơ bản được kiểm soát trên phạm vi toàn quốc; kịch bản ứng phó đối với từng mức độ diễn biến của dịch bệnh được ban hành và bắt đầu chuyển sang giai đoạn thích ứng linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh gắn với phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; đưa đất nước chuyển sang trạng thái bình thường mới sớm nhất có thể.
Thành tích xuất khẩu vẫn chủ yếu do các doanh nghiệp FDI |
Các đại biểu, cơ bản nhất trí với giải pháp Chính phủ đề ra, song đề nghị Chính phủ cần tập trung nỗ lực cao nhất cho phòng, chống dịch, bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người dân. Cùng với đó cần khẩn trương rà soát, tháo gỡ nhanh các khó khăn, vướng mắc để phục hồi kinh tế.
Cho rằng quan điểm điều hành thích ứng an toàn với dịch bệnh và bảo đảm có điều kiện bình thường mới là hoàn toàn chính xác, tuy nhiên PGS. TS. Nguyễn Chu Hồi (Đoàn Hải Phòng) lưu ý, vẫn có nguy cơ bùng phát dịch bệnh trở lại. Vì vậy ông đề nghị Chính phủ làm tốt hơn công tác dự báo để có căn cứ đưa ra các giải pháp chính xác và hiệu quả cho điều hành vĩ mô. Bên cạnh đó, cần nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của xã hội bởi nếu không có chế tài và giữ nguyên tắc xử phạt nghiêm minh như trước người dân sẽ khó tuân thủ và dịch bệnh nhiều khả năng sẽ quay trở lại.
Trong khi đại biểu Nguyễn Hồng Diên (Đoàn Thái Bình) đề nghị, Chính phủ cần bổ sung ngay giải pháp nâng cao được nội lực kinh tế đất nước. Bởi đại dịch Covid-19 đã cho thấy năng lực thực tế của kinh tế và doanh nghiệp trong nước còn rất hạn chế. Dẫn chứng cho nhận định của mình, vị đại biểu này cho biết, lĩnh vực khá thành công năm nay là xuất khẩu. Mặc dù trong bối cảnh khó khăn, xuất khẩu vẫn tăng trưởng 18,8%. Tuy nhiên, đóng góp của khu vực doanh nghiệp trong nước là khá nhỏ, chỉ chiếm trên dưới 1/4, phần còn lại thuộc các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
"Cơ hội của các Hiệp định thương mại mà Việt Nam đã ký kết mang đến rất nhiều. Lẽ ra các doanh nghiệp Việt Nam phải được hưởng những lợi ích này, nhưng do khả năng tài chính và quy mô của doanh nghiệp không đáp ứng được nên rất thiệt thòi. Do vậy, cùng với các giải pháp phục hồi kinh tế, cần có nhiệm vụ giải pháp để nâng nội lực kinh tế đất nước, nâng cao năng lực của doanh nghiệp Việt", đại biểu Diên đề xuất.
Tránh nóng vội, chủ quan
Thảo luận tại tổ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, vấn đề quan trọng đầu tiên hiện nay là phải đổi mới tư duy trong công tác phòng, chống dịch, đặt trọng tâm vào việc thích ứng an toàn, linh hoạt và có hiệu quả với dịch bệnh. Để làm được như vậy, điều kiện tiên quyết là bao phủ vaccine + 5K và ứng dụng công nghệ thông tin trong phòng, chống dịch. Với tốc độ tiêm vaccine hiện nay đã nhanh hơn, tốc độ bao phủ vaccine có thể nhanh hơn kỳ vọng và như vậy có thể đẩy nhanh hơn tiến độ phục hồi kinh tế.
Về chương trình phục hồi kinh tế - xã hội trong và sau đại dịch, Chủ tịch Quốc hội cho biết, Trung ương đã bàn và hiện nay Chính phủ, Quốc hội đã triển khai nghiên cứu, xây dựng. Trong đó, Trung ương thống nhất điều chỉnh chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ theo nguyên tắc: quy mô phù hợp, lộ trình hợp lý và trên nền tảng phải bảo đảm được ổn định kinh tế, vĩ mô. Tuy nhiên, thiết kế được gói chính sách đáp ứng được các nguyên tắc này là không đơn giản.
“Ngay sau Hội nghị Trung ương, Lãnh đạo Quốc hội đã làm việc với các cơ quan của Chính phủ, các chuyên gia ở cả diện rộng và diện hẹp để thảo luận, xem xét các vấn đề liên quan; các cơ quan của Quốc hội cũng đang chủ động nghiên cứu, chuẩn bị để khi Chính phủ trình có thể thống nhất được ngay. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã tính đến việc báo cáo Quốc hội tổ chức Kỳ họp chuyên đề bất thường vào tháng 12 tới để quyết định sớm vấn đề này, không chờ đến Kỳ họp thứ 3 vì sẽ lỡ nhịp với phục hồi của kinh tế thế giới”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Liên quan đến gói hỗ trợ người dân, doanh nghiệp vượt qua khó khăn của đại dịch, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, tổng gói hỗ trợ tài khóa, tiền tệ của nước ta hiện nay là khoảng 4% GDP, chưa kể phần chi cho y tế, giảm tiền điện, nước, viễn thông… Vì vậy cần tính tổng thể gói chính sách đang được thực hiện để xác định dư địa còn lại cho điều hành chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ như thế nào? Phải làm sao khơi thông, huy động được nguồn lực, có nguồn lực rồi thì xác định được sẽ phân bổ vào đâu?...
Theo Chủ tịch Quốc hội, chúng ta vẫn có cơ sở để tiếp tục triển khai thực hiện phòng, chống dịch và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội bài bản với những kinh nghiệm đã tích lũy được trong giai đoạn trước. Tuy nhiên, phải rút kinh nghiệm từ quá trình vừa qua để làm tốt hơn trong thời gian tới, đặc biệt, phải hết sức tránh việc nóng vội, chủ quan, chuyển từ cực này sang cực khác quá nhanh.
Các chuyên gia và các cơ quan cũng thống nhất gói hỗ trợ phải đủ lớn, lộ trình hợp lý, trong đó, nhiều ý kiến đề nghị thực hiện gói hỗ trợ trong 2 năm 2022-2023. Cụ thể, năm 2022 tập trung vào giải quyết giảm thiểu thiệt hại, an sinh xã hội, điều kiện phục hồi, tăng tổng cầu, chuẩn bị năng lực đầu tư để năm 2023 có thể đưa ra gói kích thích kinh tế lớn hơn hướng đến các ngành, lĩnh vực có khả năng tăng trưởng cao như: kết cấu hạ tầng, logistics, chuyển đổi số, tăng trưởng xanh...
Tuy nhiên, theo các đại biểu Quốc hội, trước khi có gói chính sách mới thì phải tập trung làm thật tốt các gói chính sách hỗ trợ hiện có. Bên cạnh đó, Chính phủ cần nâng cao hơn nữa năng lực phân tích, dự báo tình hình. Dữ liệu thông tin phải đầy đủ. Thông tin sai lệch sẽ khiến quyết định chính sách không thể chính xác. Dự báo đúng thì mới có biện pháp đúng, không bị lúng túng, bất ngờ.
(Thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/05/2020 của Chính phủ)