Chậm mở cửa là chậm kết nối với thế giới
TS. Nguyễn Đức Kiên - Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng:
Mở cửa một cách thận trọng
Thời điểm này cũng có người ngần ngại với các kế hoạch mở cửa nền kinh tế theo nghĩa gỡ bỏ các giới hạn trong phòng chống dịch bệnh đã được dựng lên từ đầu năm 2020. Nhưng khái niệm mở cửa không chỉ bao hàm việc nối Việt Nam với thế giới, đưa thế giới tới Việt Nam bằng các chuyến bay.
Trên thực tế chúng ta đã và đang tiến hành từng bước mở cửa một cách thận trọng theo các kịch bản chủ động giữa các địa phương, giữa các doanh nghiệp. Mở cửa là khi các doanh nghiệp trong khu công nghiệp có ca nhiễm tổ chức cho người lao động ở lại trong nhà máy để hạn chế tối đa việc lây lan dịch bệnh và duy trì sản xuất, không để các đơn hàng bị giao chậm… Mở cửa là khi chính quyền các địa phương triển khai các giải pháp chống dịch, nhưng không “ngăn sông cấm chợ”, không tạo thêm các rào cản khó khăn cho lưu thông; là khi các kế hoạch tiếp cận và sản xuất vắc-xin được hậu thuẫn bằng các chính sách hỗ trợ theo chuẩn “thời chiến”. Đó chính là mở cửa.
Nhiều doanh nghiệp vừa phòng chống dịch, vừa đảm bảo sản xuất |
Tình hình càng phức tạp, khó khăn, các kịch bản mở cửa cần phải được nghiên cứu đưa ra sớm, để có sự phối hợp trong thực thi. Chỉ cần một vài địa phương đưa ra các hạn chế thiếu cân nhắc, dòng chảy của hàng hóa và con người sẽ bị tắc lại.
Việc thí điểm mở cửa cho khách du lịch quốc tế đến Việt Nam cũng vậy, nếu thiếu sự phối hợp theo nghĩa có trách nhiệm, dám nghĩ, dám làm giữa Chính phủ, chính quyền địa phương và các doanh nghiệp, chúng ta có thể sẽ mất cả cơ hội đón mùa du lịch cuối năm.
Đặc biệt, phải nói đến vai trò của truyền thông với những thông tin khách quan, khoa học và bình tĩnh về công tác phòng chống dịch bệnh. Khi lòng dân an, doanh nghiệp giữ vững niềm tin, khi chính quyền, người dân và doanh nghiệp cùng chia sẻ khó khăn, chia sẻ trách nhiệm và kiên trì với mục tiêu mở cửa từng bước một cách thận trọng, có trọng tâm, trọng điểm thì chúng ta hoàn toàn có thể đạt được tốc độ tăng trưởng năm 2021 ở mức cao.
TS.Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam:
Chậm mở cửa sẽ chậm nối vào chuỗi thế giới
Năm 2020 chúng ta kiểm soát dịch bệnh rất tốt và kinh tế vẫn tăng trưởng dương trong khi cả thế giới rơi vào suy thoái và dịch bệnh lan rộng ở nhiều nước. Nhưng đến nay, thế giới đang phục hồi rất nhanh. Những quốc gia đã chịu hậu quả nặng nề của dịch bệnh trong năm ngoái như Trung Quốc, châu Âu, Mỹ… lại có tốc độ tăng trưởng tốt trong 6 tháng đầu năm 2021… Đây là những nền kinh tế đi đầu về công nghệ, về chuyển đổi sang nền kinh tế số và cũng sớm tiêm chủng diện rộng, tấn công bằng vaccine để kiểm soát được dịch bệnh. Họ đã bắt đầu mở cửa.
Trong khi chúng ta đã chậm một nhịp về vaccine so với thế giới. E là chúng ta thoát khỏi dịch chậm hơn, sẽ mở cửa chậm hơn thế giới và như thế Việt Nam lại chậm trễ nối chuỗi với thế giới.
Nhưng người Việt, doanh nghiệp Việt rất nhạy bén và hiện cũng đã sẵn sàng chờ đợi mở cửa, nên tôi tin rằng ở Việt Nam, khi mở cửa, sự hào hứng và năng động trở lại rất nhanh. Lúc này, tốc độ của tiêm vaccine sẽ quyết định tốc độ “đứng dậy” của nền kinh tế, quyết định tốc độ “nối mạch” Việt Nam với thế giới và tốc độ đưa thế giới vào Việt Nam.
TS.Nguyễn Đình Cung - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương:
Không thể chờ hết dịch mới mở cửa
Tăng trưởng 6 tháng đầu năm tăng 5,64% không phải là một tốc độ cao vì nền so sánh là 6 tháng cùng kỳ năm ngoái tăng trưởng rất thấp và đây cũng là mức thấp so với tốc độ tăng trưởng của nhiều nền kinh tế trên thế giới. Đó là chưa kể tác động của dịch bệnh trong tháng 5, tháng 6 chưa thể hiện trong các chỉ số 6 tháng đầu năm.
Điều làm tôi lo lắng lúc này là các nước đã có kế hoạch mở cửa. Nên nếu Việt Nam chậm mở cửa là rất gay. Mặc dù mở cửa trở lại sẽ có những khó khăn, nhưng chúng ta không thể chậm hơn tốc độ của thế giới.
Điều này đòi hỏi Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương thực sự vào cuộc, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm như Thủ tướng đã nói, chứ không thể chờ hết dịch mới làm. Có thể nói, tâm lý chờ đợi, tâm lý “có chỉ đạo mới làm” chính là cản trở lớn nhất cho tăng trưởng của Việt Nam lúc này.
Các nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng cao trong 6 tháng qua đã không chờ đến lúc dịch qua, mà bắt tay vào thúc đẩy sự thay đổi ngay khi còn dịch. Trong các nền kinh tế đó, động cơ chính nằm ở các ngành công nghệ, tăng năng suất lao động do ứng dụng công nghệ…
Để không chậm hơn nữa, các kế hoạch mở cửa cần được thiết lập, cùng với các kịch bản kiểm soát dịch bệnh, tốc độ tiêm chủng. Kịch bản này phải được kết nối với tốc độ mở cửa của thế giới.
Đây là lúc các ứng dụng công nghệ thông tin cần được triển khai mạnh mẽ trên diện rộng. Các kế hoạch kinh doanh mới, phương thức kinh doanh mới cần được khuyến khích để bù đắp cho những sụt giảm của các mô hình kinh doanh truyền thống và chuẩn bị cho giai đoạn phát triển tới. Chính sách khuyến khích, ưu đãi đầu tư kinh doanh phải được thay đổi ngay, theo kịp xu thế phát triển mới. Cần tìm kiếm cơ hội thúc đẩy tăng trưởng, thúc đẩy sự phục hồi của khu vực doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhà nước trên nguyên tắc lựa chọn ngành nghề, cách thức làm mới.
(Thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/05/2020 của Chính phủ)