Chính phủ tin tưởng sẽ thực hiện tốt Chương trình phục hồi kinh tế

Tiếp tục Chương trình làm việc Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khoá XV, sáng ngày 2/6/2022, Quốc hội tiếp tục tiến hành thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2021; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2022 và tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng và việc kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ quy định của Nghị quyết số 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017.

Đại biểu lo lỡ "thời điểm vàng"

Trong đó, vấn đề làm sao thúc đẩy triển khai nhanh Chương trình phục hồi theo Nghị quyết 43 của Quốc hội, Nghị quyết số 11 của Chính phủ tiếp tục nhận được nhiều ý kiến đóng góp nhất.

Theo đại biểu Nguyễn Thành Trung (Yên Bái), một trong các thách thức hiện nay là tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công thấp hơn so với cùng kỳ năm 2021 và việc triển khai một số chính sách của Nghị quyết 43/2022/QH15 còn rất chậm. Điều này có thể làm giảm hiệu quả, ý nghĩa của Chương trình, ảnh hưởng đến mục tiêu hỗ trợ tăng thêm 2% cho tăng trưởng GDP năm 2022 như đã đặt ra.

Đại biểu Nguyễn Thành Trung

Do vậy, đại biểu Nguyễn Thành Trung kiến nghị cần đẩy nhanh việc triển khai thực hiện Chương trình phục hồi một cách có hiệu quả. Bên cạnh đó, trước áp lực lạm phát gia tăng nhah, Chính phủ cần thực hiện một số giải pháp để thực hiện thành công mục tiêu kiểm soát lạm phát.

Cùng quan điểm, đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) cho rằng để thực hiện có hiệu quả kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thì một trong những nhiệm vụ rất quan trọng là phải triển khai có hiệu quả, kịp thời các cấu phần của Chương trình phục hồi.

Bên cạnh những yếu tố gây ra áp lực lạm phát như nhiều đại biểu đã chỉ ra, đại biểu Thắng cũng lưu ý, Chương trình phục hồi hiện nay cũng như các gói hỗ trợ từ năm 2021 đang dần thẩm thấu vào các lĩnh vực của nền kinh tế, làm cho tổng cầu tăng nhanh và gây áp lực lạm phát.

Từ nhận định trên, đại biểu đề nghị Chính phủ cần tiếp tục có những giải pháp thúc đẩy mạnh phát triển sản xuất kinh doanh, lưu thông hàng hóa trong nước, tăng cường biện pháp kiểm tra, giám sát, điều hành nguồn cung, vật tư đầu vào, không để bị đứt gãy. Bên cạnh đó, lạm phát tăng cũng ảnh hưởng lớn tới hiệu quả đầu tư công nên Chính phủ cần tiếp tục có giải pháp để triển khai quyết liệt việc giải ngân vốn đầu tư công, đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo chất lượng các dự án, công trình trọng điểm, quan trọng quốc gia.

Thảo luận trên nghị trường, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) tỏ rõ lo lắng về tình hình chậm trễ trong việc triển khai Chương trình phục hồi. Theo đó, Chính phủ đã kịp thời ban hành Nghị quyết số 11 để triển khai Nghị quyết số 43 của Quốc hội trong đó xác định rõ tính khẩn trương, đề ra các nhiệm vụ thực hiện theo lộ trình và theo thời hạn thực hiện cụ thể. Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nhấn mạnh, đến nay đã sang tháng 6/2022 mà có rất nhiều nội dung công việc vẫn đang dừng ở việc “sẽ ban hành văn bản”.

Nữ đại biểu cho rằng, tính thời điểm có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Nếu chậm trễ trong triển khai, chúng ta sẽ bỏ lỡ "thời điểm vàng" để các chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi phát huy hiệu quả cao nhất. Vì vậy trong thời gian tới, cần tập trung triển khai quyết liệt các giải pháp, xây dựng các chỉ tiêu định lượng cụ thể về khối lượng công việc cần hoàn thành để làm cơ sở đánh giá chứ không quy định chung chung.

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng

Các chính sách cơ bản hoàn thiện, việc triển khai sẽ nhanh

Trước các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã có những tiếp thu, giải trình làm rõ. Trong đó báo cáo về tình hình thực hiện Chương trình phục hồi, Phó Thủ tướng cho biết, chỉ sau 19 ngày khi Quốc hội thông qua Nghị quyết 43/2022/QH15, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Chương trình phục hồi đã đề ra 5 nhóm giải pháp với các nhiệm vụ hết sức cụ thể, phân bổ nguồn lực chi tiết, đề ra nhiệm vụ ban hành 14 văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện. Xem đây là nhiệm vụ trọng tâm trong năm nay và quyết tâm chỉ đạo thực hiện.

Đến nay về nhiệm vụ xây dựng chính sách cơ chế, đã ban hành 11 văn bản (có 7 nghị định, 1 nghị quyết và 3 quyết định) trong tổng số 14 văn bản theo kế hoạch. Bên cạnh đó, vẫn còn một số văn bản chậm tiến độ so với kế hoạch đề ra do đây là Chương trình chính sách phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp nhiều cơ quan. Trước những vướng mắc trong tổ chức thực hiện, các cơ quan cũng đã có sự cần thận trọng. Mặt khác, đây cũng là nhiệm vụ mới chưa có trong kế hoạch dài hạn, nên nhiều công việc chưa được chủ động. Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết, thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo quyết liệt để hoàn thành nhiệm vụ này.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga

Phó Thủ tướng cũng thông tin chi tiết về việc thực hiện gói hỗ trợ tổng giá trị gần 347.000 tỷ đồng của Chương trình cho đến nay. Trong đó, có 46.000 tỷ đồng dùng quỹ tài chính hợp pháp mua vaccine và phát triển y tế. Đến nay dịch Covid-19 đã được kiểm soát cơ bản, vì vậy việc sử dụng nguồn này sẽ tùy theo tình hình thực tế sắp tới như thế nào.

Như vậy trừ khoản này ra sẽ còn lại khoảng 301.000 tỷ đồng. Phần này phân tích theo 2 con số. Thứ nhất là con số 125.000 tỷ đồng, bao gồm: 64.000 tỷ đồng miễn giảm thuế. Phần này đã triển khai, thông qua ban hành Nghị định 15 tháng 2/2022 về giảm thuế VAT (từ 10% xuống 8%).

Cùng với đó là 38.400 tỷ đồng là tín dụng chính sách thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội. Hiện các cơ chế chính sách liên quan đến phần này đã xây dựng xong. “Đến thời điểm hiện nay đã giải ngân 4.586 tỷ đồng trong tổng số 19.000 tỷ đồng theo kế hoạch đặt ra cho năm 2022, tức là giải ngân được 1/3”, Phó Thủ tướng thông tin thêm.

Khoản 6.000 tỷ đồng giảm chi phí cơ hội đối với những khoản giãn tiến độ nộp thuế. Chính phủ đã xây dựng xong 2 Nghị định trong tháng 5 (giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô và một số sắc thuế) nên phần này từ nay đến cuối năm sẽ thực hiện xong.

Khoản 6.600 tỷ đồng hỗ trợ người lao động thuê nhà. Dù Thủ tướng đã ban hành quyết định vào tháng 3/2022, tuy nhiên việc phân bổ vốn, giao vốn cho các địa phương chưa rõ nên việc triển khai bị chậm, hiện mới chỉ giải ngân gần 2 tỷ đồng.

“Sắp tới Bộ Tài Chính và Bộ LĐTBXH làm việc với các địa phương để thống nhất số liệu, đẩy nhanh giải ngân gói này”, Phó Thủ tướng nói.

Thứ hai là con số 176.000 tỷ đồng thuộc về đầu tư công. Trong đó, một khoản hỗ trợ lãi suất là 40.000 tỷ đồng. Vừa qua đã có Nghị định 31, Nghị định này tuy chậm nhưng khi tiến hành quyết toán giữa các NHTM với các DN, HTX và hộ gia đình vẫn được tính từ ngày 1/1/2022. Tức là các DN, HTX và hộ gia đình nằm trong đối tượng được hưởng chính sách theo quy định của Nghị định 31 sẽ được giảm thuế 2% kể từ đầu năm nay.

"Năm 2008, 2009, chúng ta dành 1 tỷ USD hỗ trợ lãi suất qua các NHTM, nhưng thời điểm đó có nhiều bất cập, do đó lần này Chính phủ rút kinh nghiệm, làm chặt chẽ", Phó Thủ tướng nhấn mạnh để làm rõ về Nghị định 31 ban hành chậm nhưng hiệu lực áp dụng không chậm.

Khoản cuối cùng là 134.000 tỷ đồng, dành cho đầu tư cơ sở hạ tầng. Trong đó đầu tư cho hạ tầng giao thông khoảng 103.000 tỷ đồng, theo các tiến trình chung của luật Đầu tư công nên chậm.

"Đến thời điểm hiện nay, cơ bản chúng ta hoàn thiện các chính sách, đã giải ngân được 22.000 tỷ đồng trên tổng số hơn 300.000 tỷ đồng. Đây là tiền đề quan trọng để chúng ta tin tưởng gói hỗ trợ này, Chương trình này chúng ta sẽ thực hiện tốt trong thời gian tới", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.