Cởi mở cơ chế thúc đẩy ngành in phát triển
Dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định số 60/2014/NĐ-CP ngày 19/6/2014 của Chính phủ quy định về hoạt động in và Nghị định số 25/2018/NĐ-CP ngày 28/2/2018 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 60/2014/NĐ-CP ngày 19/6/2014 của Chính phủ quy định về hoạt động in được các chuyên gia và doanh nghiệp đánh giá cao khi nâng cao quản lý và quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp, cải cách hành chính, tạo điều kiện cho các cơ sở in đầu tư, hiện đại hóa phát triển lành mạnh và cạnh tranh bình đẳng giữa các doanh nghiệp trong nước và các doanh nghiệp nước ngoài.
Ảnh minh họa |
Một trong những điểm mới của dự thảo nghị định lần này đó chính là minh bạch đối tượng chịu sự điều chỉnh của dự thảo nghị định bằng việc loại bỏ quy định quét “Các sản phẩm in khác” và “Tài liệu, giấy tờ của tổ chức, cá nhân” bằng quy định cụ thể để minh bạch từng loại sản phẩm in. Đồng thời, loại bỏ các sản phẩm in không có nội dung (In 3D) và các sản phẩm có in trực tiếp lên bề mặt sản phẩm, như dây điện, mặt máy, bàn phím, mạch điện tử, gạch, ngói, móc phơi treo quần áo, tôn lợp mái, kính, khung nhôm các loại…
Dự thảo bổ sung quy định giao quyền cho tỉnh/thành phố nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính cấp giấy phép hoạt động in, xác nhận tờ khai đăng ký hoạt động cơ sở in cho cơ sở in là chi nhánh của doanh nghiệp đặt ở tỉnh/thành phố khác theo hướng ghi địa chỉ chi nhánh lên giấy phép cấp cho doanh nghiệp và phải gửi thông báo cho tỉnh/thành phố nơi chi nhánh của doanh nghiệp đặt địa điểm sản xuất để phối hợp quản lý. Đối với cơ sở in là chi nhánh của doanh nghiệp thuộc các bộ, ngành, tổ chức ở trung ương đặt ở các tỉnh/thành phố khác cũng thực hiện theo phương thức trên và theo thẩm quyền quy định hiện hành.
Đặc biệt, dự thảo đã thống nhất quản lý nhập khẩu thiết bị in về một đầu mối cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động in khắc phục sự chồng chéo, vướng mắc do nhiều cơ quan cùng tham gia thực hiện quản lý việc nhập khẩu thiết bị in (Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Khoa học và Công nghệ, cơ quan lãnh sự, tổ chức giám định, nhà sản xuất thiết bị) gây khó khăn cho doanh nghiệp đầu tư phát triển hoạt động in. Đồng thời, thay đổi phương thức từ cấp giấy phép nhập khẩu thiết bị in thành đăng ký nhập khẩu thiết bị in và thực hiện trực tuyến trên Cổng thông tin một cửa quốc gia, mức độ 4.
“So với quy định hiện hành, dự thảo đã có điều chỉnh khá lớn quy định về nhập khẩu thiết bị in, theo hướng chuyển từ cơ chế cấp giấy phép nhập khẩu sang khai báo nhập khẩu. Đây là hướng sửa đổi sẽ tạo thuận lợi cho doanh nghiệp về mặt thủ tục và thể hiện rõ nét tính đột phá trong cải cách của Ban soạn thảo trong lĩnh vực này”, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận định.
Tuy nhiên, VCCI chỉ ra còn có thể cải cách triệt để hơn. Như đối với cơ chế quản lý đối với thiết bị in nhập khẩu, dự thảo đang thiết kế thủ tục hướng thông tin khai báo sẽ là căn cứ để hải quan thực hiện thủ tục thông quan hàng hóa. Như vậy, xét bản chất, đây cũng là một dạng thủ tục có tính chất như là một dạng giấy phép nhập khẩu - phải thực hiện thủ tục từ phía cơ quan quản lý chuyên ngành rồi mới thực hiện thủ tục thông quan. “Việc điều chỉnh quy định từ cấp phép nhập khẩu sang khai báo nhập khẩu cho thấy mục tiêu quản lý từ phía cơ quan nhà nước đối với các thiết bị in nhập khẩu là nhận biết thông tin về các loại thiết bị in sẽ được nhập khẩu mà không phải kiểm soát tính an toàn của sản phẩm như các loại hàng hóa, sản phẩm nhóm 2. Vì vậy, xây dựng cơ chế quản lý nhập khẩu đối với thiết bị in theo hướng trước khi thông quan phải có ý kiến của cơ quan quản lý chuyên ngành là chưa phù hợp”, VCCI phân tích. Từ đó VCCI đề nghị Ban soạn thảo điều chỉnh quy định theo hướng, doanh nghiệp nhập khẩu thiết bị in sẽ tiến hành khai báo nhập khẩu thiết bị in cho cơ quan quản lý chuyên ngành, nhưng thông tin khai báo này không phải là căn cứ để hải quan thực hiện thông quan.
Trong trường hợp có lý do thuyết phục để giữ quy định về khai báo như đề xuất tại dự thảo, VCCI đề nghị đối với trường hợp khai báo khi hệ thống này lỗi, cần xem lại quy định việc khai báo phải có “sự xác nhận của Bộ Thông tin và Truyền thông”. Việc phải có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền sẽ khiến cho quy trình khai báo có tính chất là hoạt động cấp phép, vì doanh nghiệp vẫn phải cần có văn bản xác nhận của Bộ Thông tin và Truyền thông mới được phép nhập khẩu. Bên cạnh đó cần thiết kế quy định về khai báo bằng giấy theo hướng: doanh nghiệp gửi văn bản thông báo về các thông tin về thiết bị in nhập khẩu, cơ quan có thẩm quyền sẽ tiếp nhận thông tin và chuyển cho cơ quan hải quan để thực hiện thủ tục thông quan.
VCCI đề nghị bỏ quy định tại dự thảo “máy dao cắt (xén) giấy, máy gấp sách (gấp giấy), máy đóng sách (đóng thép hoặc khâu chỉ), máy vào bìa, máy kỵ mã liên hợp, dây chuyển liên hợp hoàn thiện sản phẩm in” phải thực hiện thủ tục khai báo nhập khẩu. Vì loại thiết bị in này đã được loại bỏ khỏi Nghị định 25/2018/NĐ-CP phải thực hiện thủ tục nhập khẩu thiết bị in và xem như là loại hàng hóa thông thường khi nhập khẩu. Bên cạnh đó, để giảm gánh nặng thủ tục hành chính, tăng chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp VCCI cũng đề nghị cân nhắc bỏ quy định doanh nghiệp phải lập sổ ghi chép quản lý ấn phẩm nhận chế bản, in và gia công sau in. Bởi vì đây thuộc về hoạt động quản lý nội bộ của doanh nghiệp và nên để doanh nghiệp tự quyết về vấn đề này. Đồng thời bỏ quy định về nhận chế bản, in, gia công sau in, bao bì, nhãn hàng hóa (khoản 8 Điều 1 Dự thảo sửa đổi vì trước đó Nghị định 25/2018/NĐ-CP đã bãi bỏ quy định về nhận chế bản, in, gia công sau in, bao bì, nhãn hàng hóa, xem đây như là hoạt động kinh doanh thông thường.