Đại diện VASEP: "Vấn đề không phải ở hợp đồng bao tiêu"
Tại Hội nghị kỷ niệm 15 năm thành lập Hiệp hội Chế biến XK thủy sản Việt Nam (Vasep) vừa tổ chức ngày 12/6 tại TP.HCM, ông Trương Đình Hòe, Tổng Thư ký Vasep cho hay, trong thời gian qua Vasep đã duy trì mối quan hệ chặt chẽ giữa doanh nghiệp (DN) và người nuôi thông qua việc thường xuyên trao đổi thông tin và hỗ trợ lẫn nhau giữa Vasep và các Hiệp hội, Sở NN&PTNT các tỉnh.
Doanh nghiệp chế biến cần nguồn nguyên liệu "sạch" |
Tuy nhiên, ông Hòe cũng thừa nhận rằng về mặt pháp lý như các chương trình ký hợp đồng cam kết bao tiêu sản phẩm thủy sản, hoặc các chương trình hợp tác cụ thể giữa DN và người nuôi cá tra, tôm trong thời gian qua chưa được Vasep đẩy mạnh. Lý do ông Hòe đưa ra là do nhu cầu hợp tác từ hai phía hiện vẫn chưa thể hiện rõ ràng. DN hoặc nông dân có hợp tác với nhau hay không vẫn do chủ quan từ hai phía cân đối kết quả kinh doanh và hiệu quả sản xuất.
Thực tế cho thấy, mặc dù thời gian qua các DN thủy sản gặp nhiều khó khăn về vấn đề nguyên liệu. Có những thời điểm nguồn nguyên liệu chế biến rất khan hiếm, các DN phải tranh mua mới có thể gom được một phần để duy trì sản xuất. Tuy nhiên cũng có thời điểm nguồn cung các mặt hàng thủy sản thừa nhiều so với nhu cầu của các DN do bà con nông dân tự phát nuôi trồng các mặt hàng thủy sản có giá cao, trong khi không quan tâm nhiều đến các yêu cầu của các DN thu mua chế biến xuất khẩu.
Ông Hòe cho biết, hiện nay về cá tra, các DN thành viên của Vasep đã tự chủ được khoảng 50-60% nguyên liệu. Các DN ngành tôm cũng đã dần mở rộng được các vùng nuôi đáp ứng tiêu chuẩn các thị trường nhập khẩu. Do đó, việc liên kết với nông dân chủ yếu vẫn là dựa trên nhu cầu từ hai phía chứ những ràng buộc về pháp lý như hợp đồng nuôi, bao tiêu sản phẩm, hỗ trợ kỹ thuật vẫn chưa phổ biến.
Theo ông Hòe, vấn đề chủ yếu nhất hiện nay không phải là việc xem xét các DN chế biến xuất khẩu có hợp đồng ràng buộc với nông dân hay không mà phải có cơ chế làm sao để đảm bảo người dân nuôi trồng thủy sản chắc chắn mua được giống tốt, giảm thiểu thiệt hại về dịch bệnh. Vì những thiệt hại về dịch bệnh không những ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả của người nuôi mà còn ảnh hưởng đến uy tín của các DN chế biến để xuất khẩu.
Thạch Bình