Đẩy mạnh cải cách hành chính trong đầu tư, xây dựng
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị phát biểu tại Hội nghị |
Ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, cải cách hành chính trong lĩnh vực đầu tư, đất đai, xây dựng, môi trường có ý nghĩa quan trọng không khác gì một gói cứu trợ cho doanh nghiệp trong bối cảnh có nhiều khó khăn do dịch COVID-19. Thời gian qua, Chính phủ cùng chính quyền các địa phương cũng đã có những nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh thông qua đơn giản hóa các thủ tục hành chính trong lĩnh vực này.
Tuy vậy, ông Phạm Tấn Công cho rằng thủ tục hành chính về đầu tư xây dựng và một số lĩnh vực liên quan trong thời gian qua vẫn còn tạo nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm thủ tục liên ngành, liên quan đến thẩm quyền của nhiều cơ quan nhà nước và tới nhiều cấp chính quyền khác nhau. Bản thân các cơ quan chính quyền cấp thực thi cũng gặp khó khăn trong áp dụng pháp luật và có thể đối mặt với rủi ro pháp lý.
Trình bày Báo cáo thủ tục hành chính trong lĩnh vực đầu tư, đất đai, xây dựng, môi trường năm 2020, ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI, cho biết khảo sát ý kiến khoảng 10.200 doanh nghiệp có tham gia hoạt động xây dựng trong 2 năm qua của VCCI cho thấy tỉ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn trong thực hiện thủ tục còn cao.
Báo cáo của VCCI cũng chỉ ra rằng mặc dù đã có sự cải thiện so với năm 2019, khi khảo sát cho thấy có 4/10 nhóm thủ tục được doanh nghiệp phản ánh là dễ dàng hơn so với năm trước đó như các thủ tục về đất đai, giải phóng mặt bằng, các thủ tục liên quan đến quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị... nhưng vẫn có đến 6 nhóm thủ tục còn lại có mức độ thuận lợi khi thực hiện thủ tục giảm so với năm 2019.
Ông Đậu Anh Tuấn cho hay, trung bình 1 doanh nghiệp cần 3 lần đến cơ quan quản lý nhà nước để thực hiện các thủ tục về cấp giấy phép xây dựng, cá biệt có doanh nghiệp mất từ 8-9 lần. Nếu quá trình cải cách làm cho thủ tục cấp phép xây dựng đơn giản hơn, doanh nghiệp sẽ đỡ vất vả.
Theo bà Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Cải cách môi trường kinh doanh (Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương - CIEM), cải cách thủ tục hành chính cũng giống như một gói hỗ trợ cho doanh nghiệp. Mặc dù dư địa cải cách còn nhiều, bên cạnh cắt giảm thời gian trong mỗi thủ tục hành chính như lĩnh vực phòng cháy chữa cháy, phê duyệt chủ trương đầu tư hay trong thẩm duyệt thiết kế, thì cần khắc phục những mâu thuẫn, bất cập và chồng chéo.
Báo cáo Môi trường đầu tư kinh doanh của Ngân hàng Thế giới (WB) những năm qua đánh giá thủ tục cấp phép xây dựng của Việt Nam có thứ hạng rất cao, đứng 25/190 nền kinh tế. Tuy nhiên, thời gian thực hiện các thủ tục cấp phép xây dựng thực tế vẫn rất dài, các doanh nghiệp phải thực hiện 10 bước, trung bình mất khoảng 166 ngày để hoàn thành thủ tục đầu tư xây dựng một công trình. Trong khi đó tại Singapore, doanh nghiệp thực hiện 9 bước thủ tục nhưng chỉ mất 35,5 ngày để hoàn thành.
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, thời gian qua, Bộ đã đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo sự chủ động cho người quyết định đầu tư, chủ đầu tư trong quá trình thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng; bãi bỏ, đơn giản hóa, tích hợp nhiều thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng, bãi bỏ nhiều ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; cắt giảm, đơn giản hóa số lượng lớn các điều kiện đầu tư, kinh doanh.
Riêng trong 10 tháng đầu năm 2021, đã bãi bỏ 3 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện; cắt giảm, đơn giản hóa 59/172 điều kiện đầu tư, kinh doanh đối với 9 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện (đạt 34,3%); cắt giảm, đơn giản hóa 9 thủ tục hành chính; cắt giảm yêu cầu, điều kiện đối với một số đối tượng khi thực hiện hoạt động xây dựng trong 3 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; tích hợp, thay thế 5 Nghị định, 7 Thông tư vào 2 Nghị định.
Gần đây nhất, Bộ Xây dựng đã tham mưu, trình và được Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1936/QĐ-TTg ngày 22/11/2021 phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh thuộc phạm vi chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng trong năm 2021 và năm 2022. Thực hiện thành công phương án này hứa hẹn tạo ra các hỗ trợ thực chất nhất cho doanh nghiệp ngành xây dựng, tạo ra sự đột phá trong nâng cao Chỉ số cấp phép xây dựng của ngành năm 2021 và 2022.
Trước những kiến nghị, đối thoại của các doanh nghiệp cũng như ghi nhận kết quả báo cáo điều tra của VCCI, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị khẳng định thời gian tới sẽ nghiêm túc đánh giá, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, đặc biệt là cải thiện Chỉ số cấp phép xây dựng.
"Những ý kiến, phát biểu của các đại biểu trong Hội nghị rất sâu sắc, trách nhiệm, thực tế và hữu ích đối với lãnh đạo Bộ Xây dựng, các cơ quan của Bộ Xây dựng, để chúng tôi tiếp tục nghiên cứu, xem xét để sửa đổi, bổ sung, điều chỉnh trong quá trình rà soát văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng. Những ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các vị đại biểu sẽ tiếp tục được Bộ Xây dựng xem xét trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng trong thời gian tới", ông Nguyễn Thanh Nghị nói.
Từ báo cáo đánh giá thủ tục hành chính trong đầu tư, đất đai, xây dựng và môi trường, Bộ Xây dựng cùng các bộ, ngành và địa phương xem xét, nhìn nhận lại để có giải pháp phù hợp tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, cải thiện chỉ số phát triển trong thời gian tới.
Ông Nguyễn Thanh Nghị đề nghị các cơ quan của Bộ Xây dựng, các địa phương quan tâm, lưu ý đối với các chỉ số liên quan tới cấp phép xây dựng mà báo cáo nêu ra, các chỉ số liên quan đến ngành xây dựng như: thủ tục liên quan đến quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, có tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn là 48,8%; hay thủ tục thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế xây dựng có tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn là 43,7% và đề nghị các cơ quan của Bộ Xây dựng và các địa phương chú ý cải thiện chỉ số này, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp trong thời gian tới.