Định vị thương hiệu trong dòng chảy 4.0
Khi báo ngành là thế mạnh
Theo một thống kê, dân số Việt Nam có 94 triệu người thì 46 triệu người dùng facebook và các mạng xã hội khác; 46 triệu người đó chính là những người… “làm báo”. Điều đó tạo nên cuộc đua giữa báo chí truyền thống và mạng xã hội từng giờ, từng phút, thậm chí từng giây. Báo mạng đang lấn át báo giấy, YouTube lấn át đài truyền hình. Đến khi facebook có chức năng phát sóng trực tiếp (livestream) thì mạng xã hội thật sự tạo ra cuộc “cách mạng thông tin”, khiến những người làm báo chuyên nghiệp đứng trước nhiều thách thức, buộc phải đổi mới hơn, năng động hơn, tạo sự tương tác nhiều hơn với độc giả...; tòa soạn phải theo mô hình đa phương tiện; phóng viên cũng phải hội tụ kỹ năng “3 trong 1” (viết, chụp ảnh, quay phim)… Hàng loạt yêu cầu và thách thức đặt ra cho báo chí truyền thống.
Câu chuyện làm tôi nhớ lại câu nói của một chuyên gia kinh tế: Không nên cạnh tranh cái hơn thua mà nên cạnh tranh cái riêng biệt. Thật lý thú, khi đọc “Chiến lược đại dương xanh” (NXB Tri thức) của Kim và Mauborgne, tác giả của cuốn sách đã chỉ ra một chiến lược đơn giản: Hãy bơi trong luồng nước rộng. Đừng cạnh tranh trong khoảng thị trường đang tồn tại, Hãy tạo ra một thị trường không có cạnh tranh. Đừng khai thác tiếp các nhu cầu hiện có. Hãy tạo ra và giành lấy các nhu cầu mới. Phải chăng đây là thời của những tờ báo chuyên sâu, những tờ báo ngành phát huy thế mạnh?
Là cơ quan ngôn luận của ngành Ngân hàng, Thời báo Ngân hàng được xem là kênh thông tin có uy tín về tuyên truyền các chính sách về tài chính tiền tệ của ngành Ngân hàng. Đồng thời, thông tin của báo cũng là nguồn “tin có thẩm quyền”, giúp các NHTM nắm bắt kịp thời và có những định hướng đúng, phù hợp cho sự phát triển của đơn vị mình. Đây phải chăng là “thế mạnh riêng biệt” của Thời báo Ngân hàng trong cuộc cạnh tranh định vị thương hiệu trong dòng chảy thông tin?
Trong một lần nói chuyện với cán bộ, nhân viên ngành Ngân hàng, nguyên Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình (nay là Trưởng Ban kinh tế Trung ương) đã đề cập vai trò quan trọng của báo chí và đặc biệt là Thời báo Ngân hàng - tờ báo ngành, trong công tác tuyên truyền chính sách tiền tệ và hoạt động của Ngành. Ông chia sẻ: Hơn ai hết mỗi cán bộ trong Ngành do vừa có lý luận, vừa có thực tiễn nên phải cùng tham gia với các phóng viên chuyên nghiệp để thông tin rõ và kịp thời các chủ trương của Ngành, đặc biệt là các vấn đề đang “nóng”, cần có ý kiến chính thức của Ngành hoặc những dư luận liên quan đến chính sách tiền tệ nhưng bạn đọc đang trông chờ câu trả lời chính thức từ phía lãnh đạo ngành Ngân hàng. Mỗi cán bộ Ngành phải là những tuyên truyền viên tích cực, chủ động, góp phần cùng với báo chí trong và ngoài Ngành giúp cho mọi người, nhất là các đại biểu của các cơ quan dân cử chính quyền cơ sở đồng cảm và chia sẻ với những chính sách và quá trình triển khai các chính sách đó.
Tương tự, trong một lần trò chuyện với người viết, ông Võ Duy Khương - nguyên Phó Chủ tịch thường trực UBND Đà Nẵng cho rằng: Mặc dầu là một tờ báo ngành, Thời báo Ngân hàng đã thể hiện là cầu nối giữa ngành Ngân hàng với chính quyền địa phương, giữa NHNN với các TCTD trên địa bàn và hơn nữa đã làm tốt vai trò là chiếc cầu nối giữa các ngân hàng với khách hàng của mình là các DN trên địa bàn.
Tính “chiến đấu”
Những bài viết có tính “chiến đấu” theo đuổi đến cùng vụ việc luôn được độc giả đón nhận. Đây được xem là thế mạnh của báo truyền thống. Tuy là tờ báo ngành, song thời gian qua, Thời báo Ngân hàng đã tạo được sức hút với không ít độc giả khi thể hiện được bản lĩnh của mình trên lĩnh vực này.
“Thời báo Ngân hàng đã dũng cảm khi đứng về lẽ phải”, ông Nguyễn Tâm Tiến - Tổng giám đốc Tập đoàn Trung Nam tâm đắc. Ông Tiến nhớ lại. Năm 2011, trước sự việc WesternBank không thực hiện đúng cam kết bảo lãnh cho dù Tập đoàn Trung Nam có chứng thư bảo lãnh thanh toán. Tập đoàn đã gửi đơn kiến nghị nhờ sự can thiệp của các cơ quan hữu quan và báo chí. Thế nhưng thật bất ngờ, khi Thời báo Ngân hàng cho đăng bài viết: “Thấy gì qua việc chậm trễ thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh của WesternBank với Trung Nam Group?”. Bài báo đã thật sự thuyết phục khi chỉ ra: Để bảo vệ quyền lợi của các DN các ngân hàng cũng cần đặt chữ tín của mình lên trên hết. Nếu WesternBank chậm trễ hoặc không thực hiện nghĩa vụ cam kết bảo lãnh của mình sẽ làm ảnh hưởng đến uy tín không chỉ của WesternBank mà của cả ngành Ngân hàng. “Qua sự việc này, Thời báo Ngân hàng đã tạo được niềm tin lớn và là chỗ dựa cho cộng đồng DN”, ông Tiến khẳng định.
Tương tự, khi nhận được phản ánh của các nhà đầu tư về sự việc một khu đất, phải chịu ba lần phê duyệt quy hoạch? Thời báo Ngân hàng sau khi tìm hiểu sự việc đã đăng bài viết “Bất thường chuyện thu hồi đất Khu Đông Nam Đài tưởng niệm thành phố Đà Nẵng”. Bài báo đã phản ánh: Sau khi có quyết định phê duyệt quy hoạch sử dụng đất, đã có 32 nhà đầu tư mua 65 lô đất với diện tích gần 3,2 ha và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâu dài. Tuy nhiên, sau đó UBND Đà Nẵng lại thêm 2 lần thay đổi quy hoạch khu đất và ra quyết định thu hồi đất đối với từng nhà đầu tư. Điều đó khiến dư luận không khỏi thắc mắc là tại sao với một khu đất, mà thành phố lại có đến ba lần phê duyệt quy hoạch, cùng với hai lần ra quyết định thu hồi đất với mục đích khác nhau. Trong khi các nhà đầu tư đã bỏ ra một số vốn lớn kể cả vay tiền ngân hàng để đầu tư hợp pháp và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâu dài. Những câu hỏi đã được bài báo nêu ra và kiến nghị cần phải được minh bạch để giải tỏa những bức xúc của các nhà đầu tư, cũng như sự vào cuộc của các cơ quan chức năng để đảm bảo quyền lợi hợp pháp, chính đáng và tạo môi trường kinh doanh lành mạnh và công bằng cho các nhà đầu tư.
Bài báo đã nhận được nhiều phản hồi tích cực của bạn đọc cũng như người trong cuộc là các nhà đầu tư. Ông Nguyễn Hữu Thùy - một DN có tiếng ở Đà Nẵng và là nhà đầu tư tại khu đất nêu trên chia sẻ: “Ngoài nhiệm vụ thông tin về chính sách tiền tệ của một tờ báo ngành, chúng tôi rất trân quý bản lĩnh và trách nhiệm của những người làm báo ở Thời báo Ngân hàng. Báo đã dũng cảm nói lên sự thật, bảo vệ cái đúng để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho các DN, nhà đầu tư”.
Còn nhớ, cuối tháng 6/2017, Thời báo Ngân hàng đã đăng liên tiếp trong 2 số báo bài viết “Tàu cá vỏ thép, vì đâu nên nỗi?”. Bài báo đã đề cập đến chất lượng tàu vỏ thép đóng mới theo Nghị định 67 chưa ra khơi đã nằm bờ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống cũng như tiến độ hoàn trả nợ vay ngân hàng của ngư dân, cũng như đề nghị làm rõ những sai phạm liên quan đến các cơ sở đóng tàu và cơ quan đăng kiểm. Sau khi xin ý kiến của Tổng biên tập, VPTT Miền trung – Tây Nguyên quyết “đi đến cùng vụ việc”, nhờ vậy đã minh oan được cho chi nhánh này khi giải toả được những thông tin có liên quan đến tiêu cực. Một cuộc “giải oan” ngoài ý muốn của người làm báo, nhưng đôi khi lại có ảnh hưởng lớn đến hiệu ứng của một chính sách, một chủ trương của Ngành và Chính phủ.
Một nhà báo đã viết: Dù mạng xã hội phát triển rầm rộ thế nào đi nữa, độc giả vẫn cần thông tin chính xác, đa chiều và những bài viết theo đuổi đến cùng vụ việc… Có thể nói, mỗi tờ báo đều có thế mạnh của riêng mình. Thời báo Ngân hàng dường như đã định vị được cho mình lối đi trong dòng chảy 4.0. Quan trọng là chúng ta khai thác và phát huy thế mạnh ấy như thế nào để định vị thương hiệu trong lòng độc giả.