DN sản xuất mô tô, xe máy: Tự cứu lấy mình
Tập trung vào sản phẩm đặc thù
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tính chung 5 tháng, sản xuất xe máy ước đạt 1,559 triệu chiếc, tăng 1,7% so với cùng kỳ.
Tuy nhiên, đặt chỉ số tăng trưởng cạnh tình hình tiêu thụ sẽ thấy bức tranh ảm đạm về tình trạng tồn kho của ngành này. Cụ thể chỉ số tiêu thụ sản phẩm mô tô, xe máy 5 tháng đầu năm 2012 giảm 3,9% so với cùng kỳ năm trước, trong khi chỉ số tồn kho của ngành này lại tăng tới 42,3%. Trước thực trạng này, một số DN thậm chí đã giảm công suất hoạt động song vẫn không cải thiện được tình hình. Đơn cử như Công ty Sufat Việt Nam có công suất hơn 10.000 xe/năm. Tuy nhiên hiện nay chỉ còn hoạt động khoảng 1/3 công suất, tương đương 3.000 xe/năm, chưa kể đang tồn kho khoảng 7.000 xe.
Sức tiêu thụ xe máy trên thị trường tiếp tục giảm. Ảnh: Như Ý
Giữa các “gọng kìm”
Dạo một vòng qua các cửa hàng trưng bày sản phẩm của nhiều hãng sản xuất xe máy mới thấy bức tranh rõ nét nhất về tình cảnh ảm đạm của ngành này. Có thể nói, các đại lý là đối tượng thấm thía nhất những khó khăn của ngành sản xuất xe máy khi tình trạng tiêu thụ èo uột kéo dài suốt từ năm 2011 tới nay.
Mặc dù nhiều DN sản xuất và đại lý đã triển khai các chương trình khuyến mãi lớn nhằm kích cầu tiêu dùng, nhưng tình hình cũng không mấy khả quan. Đi đầu là Honda Việt Nam với chương trình giảm giá đồng loạt các mẫu xe trang bị hệ thống phun xăng điện tử cùng phiếu quà tặng, Yamaha dành nhiều phần quà và tổ chức rút thăm trúng thưởng với phần thưởng giá trị lớn, SYM tặng dịch vụ miễn phí cho khách mua xe…
Đại diện Công ty xe máy Kường Ngân, nhà phân phối chính thức của nhiều hãng sản xuất cho biết, các đại lý hiện nay đang đứng giữa nhiều “gọng kìm” khi vẫn phải nhập đều sản phẩm từ nhà sản xuất rồi… lưu kho, trong khi doanh số bán hàng liên tục sụt giảm mạnh. “DN bị ràng buộc bởi điều kiện nếu không nhập hàng đều thì hãng sẽ không cung cấp sản phẩm nữa”, vị này cho biết.
Chính các đại lý cũng liên tục đưa ra các chương trình khuyến mãi như hỗ trợ lệ phí trước bạ, tặng sản phẩm, dịch vụ… cho khách hàng mua xe, song cũng không cải thiện được tình hình. Khảo sát mức giá bán các sản phẩm mô tô, xe máy hiện nay có thể thấy, hầu hết các dòng xe đều được chào dưới giá niêm yết từ 2-3 triệu đồng/chiếc, trái với thời “hoàng kim” khi các đại lý liên tục “hét” giá cao hơn tới cả triệu đồng. Đại diện Công ty xe máy Kường Ngân cho biết, mấy tháng gần đây, DN này chủ yếu lấy nguồn thu từ các dịch vụ bảo hành, sửa chữa xe để duy trì hoạt động kinh doanh. Đây cũng là tình trạng chung của hầu hết các đại lý lớn nhỏ khác.
Tự cứu mình
Tuy nhìn nhận thị trường mô tô, xe máy hiện nay sẽ còn rơi vào khó khăn ít nhất là cho đến hết năm 2012, song ông Phạm Cường - Chủ tịch Hiệp hội ô tô, xe máy, xe đạp Việt Nam vẫn không quá bi quan về tương lai xa của ngành này.
“Tôi cho rằng thị trường xe máy còn lâu nữa mới bão hòa, vì người có nhu cầu mua xe vẫn nhiều và người cần thay xe có thương hiệu, có chất lượng công nghệ tiên tiến cũng không ít”, ông Cường đánh giá.
Tuy nhiên, trước những khó khăn nhãn tiền của ngành sản xuất mô tô, xe máy, mới đây Hiệp hội đã gửi công văn lên các cơ quan quản lý đề xuất nhiều phương án hỗ trợ DN. “Chúng tôi đã đề nghị xóa phạt quá hạn về thuế, giảm thuế thu nhập DN, hỗ trợ lãi suất, giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) đầu ra 5%... Gói hỗ trợ này có ý nghĩa lớn trong việc duy trì ngành sản xuất vốn nội địa cho các DN trong ngành”, ông Cường chia sẻ.
Trong lúc chờ đợi các giải pháp hỗ trợ từ phía Chính phủ, ông Cường cũng khuyến nghị mỗi DN phải tự nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ, tái cơ cấu tổ chức, tạo lợi thế cạnh tranh để tồn tại. Quan trọng là thu hẹp hoặc ngừng đầu tư mới vào ngành này.
Trước tình cảnh khó khăn chung của thị trường, các DN sản xuất mô tô, xe máy đã tìm kiếm lối đi riêng để tăng sức cạnh tranh và định hướng phát triển lâu dài trong tương lai. Đại diện của Công ty Honda Việt Nam đánh giá, nhu cầu sử dụng xe tay ga sẽ tăng trong tương lai, chủ yếu là các dòng xe phục vụ cho đối tượng nữ giới. Vì vậy, DN dự tính sẽ tăng dần đầu tư vào nghiên cứu và sản xuất dòng xe này trong tương lai.
Các DN sản xuất xe trong nước cũng đã xác định lối phát triển khác để cạnh tranh ở những phân khúc thị trường riêng. Ông Đinh An - Phó tổng giám đốc Công ty Sufat Việt Nam cho rằng, xe số hiện vẫn chiếm khoảng 60-70% lượng xe tiêu thụ. Bởi vậy, DN này dự tính sẽ tiếp tục phát triển dòng xe số, song chuyển hướng sang ứng dụng công nghệ phun xăng điện tử và các công nghệ tiết kiệm nhiên liệu khác.
“Bên cạnh đó, chúng tôi cũng sẽ thử sức, phát triển thêm dòng xe hoài cổ, mang dáng dấp của thời kỳ xưa, dành cho một số đối tượng khách hàng đặc thù. Ngoài ra, DN cũng tính đến việc sản xuất các sản phẩm xe đạp điện”, ông An nói.
Nhiều DN khác cùng ngành cũng xác định không sản xuất tràn lan nhiều dòng sản phẩm mà tập trung vào những dòng đặc thù, phục vụ các đối tượng khách hàng riêng. Chẳng hạn, Suzuki phát triển các dòng xe kiểu dáng thể thao cho khách hàng nam, Kymco tập trung vào các dòng xe ga giá bình dân…
Ngọc Khanh