Doanh nghiệp Việt thích ứng để phát triển vượt qua đại dịch
Đây là vấn đề được các chuyên gia thảo luận tại buối tọa đàm trực tuyến “Doanh nghiệp Việt bản lĩnh, sáng tạo và trách nhiệm trước đại dịch” diễn ra ngày 11/10 do báo Kinh tế Đô thị phối hợp cùng Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa n
TP. Hà Nội (Hanoisme), Công ty CP Đào tạo và Phát triển nhân lực DGROUP tổ chức.
Những quyết sách kịp thời
Theo các chuyên gia, thời gian qua, Chính phủ đã có những giải pháp chính sách và hành chính quyết liệt để giảm mạnh rủi ro và chi phí, đặc biệt là chi phí không chính thức, để hỗ trợ cho doanh nghiệp. Đồng thời, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường với những đổi mới, tạo động lực vừa tháo gỡ khó khăn, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi vừa thúc đẩy phát triển doanh nghiệp. Các chương trình thúc đẩy khởi nghiệp, khuyến khích hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp, hoạt động kinh tế phi chính thức sang chính thức... đã tạo động lực phát triển nền kinh tế.
Đại diện cho nhóm doanh nghiệp dễ bị tổn thương nhất trong đại dịch, ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ Tịch, Tổng Thư kí Hanoisme cho rằng, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 bùng phát lần thứ tư, tác động tiêu cực đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, Chính phủ đã kịp thời ban hành các Nghị quyết làm cơ sở pháp lý áp dụng ngay các biện pháp đặc biệt, đặc thù, đặc cách đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch và phục hồi kinh tế - xã hội. Hơn thế nữa, chính trong thời điểm khó khăn, doanh nghiệp đã phát huy được nội lực của mình.
Ông Nguyễn Minh Đức, Tổng Biên tập báo Kinh tế Đô thị nhận định, khi đại dịch COVID-19 diễn ra, toàn xã hội đồng lòng. Từ doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ đến các tập đoàn lớn đang nỗ lực chứng minh bản lĩnh, từng bước chuyển sản xuất, kinh doanh sang trạng thái an toàn để đất nước phục hồi kinh tế. Có những doanh nghiệp đã vượt ra khỏi biên giới Việt Nam và đang được thị trường quốc tế quan tâm.
Không chỉ có thế, doanh nghiệp còn thể hiện tinh thần vì cộng đồng chung tay cùng Chính phủ phòng chống dịch như góp sức cho Quỹ vắc-xin phòng COVID-19, tặng trang thiết bị y tế, nhu yếu phẩm... cho tuyến đầu chống dịch, cũng như người dân bị ảnh hưởng bởi COVID-19.
Trong khó khăn, các cơ quan, doanh nghiệp cũng nhìn thấy những bài học kinh nghiệm. Ông Lê Doãn Hợp, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Thường trực Ban Tổ chức Cuộc vận động Xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp chỉ ra rằng, bài học đầu tiên là vai trò của chính quyền cơ sở, xã phường. Tiếp đến là vai trò của quân đội nhân dân, công an nhân dân. Doanh nghiệp là nơi đào tạo cán bộ làm kinh tế giỏi và doanh nhân là một trong những lực lượng nòng cốt. Bài học cuối cùng chính là xây dựng niềm tin trong đại dịch.
Thích ứng để phát triển
Đề xuất các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó khăn trong đại dịch, ông Lê Doãn Hợp cho rằng cần xử lý, sửa đổi 3 cơ chế. Đó là, từ cơ chế quản lý sang cơ chế làm việc, từ quản lý trách nhiệm sang khắc phục trách nhiệm, cái gì nhà nước không cấm thì mở ra cho doanh nghiệp làm mà không phải cơ chế xin - cho. Ngoài ra, việc ứng dụng công nghệ thông tin để hoạt động 1 cách rõ ràng, minh bạch trong quản lý là một cách hỗ trợ cho doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, ông Vũ Tiến Lộc, nguyên Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, Chính phủ cần thực hiện giải pháp “5T” để hỗ trợ doanh nghiệp. Theo đó, “trợ thở” thực chất là mở cửa một cách kiên định, mở cửa một cách nhanh chóng. Thứ hai là “tiếp máu” cho doanh nghiệp bằng các biện pháp liên quan đến chính sách tài khóa, tiền tệ, an sinh xã hội… Đơn cử như thuế giá trị gia tăng cần mở rộng thêm đối tượng, hay các giải pháp tích hợp về tài khóa, ngân hàng, tiền tệ để tạo sức mạnh cộng hưởng về giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó khăn. Thứ ba là “thúc đẩy” doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh. Thứ tư là cải cách “thể chế” bằng việc cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường cạnh tranh. Thứ năm là “tổ chức” các chương trình xúc tiến thương mại, kết nối lại thị trường.
Đối với các doanh nghiệp, ông Vũ Tiến Lộc khuyến nghị, doanh nghiệp cần chủ động nâng cao năng lực của mình. Muốn nâng cao hiệu quả, khả năng chống chịu với mọi nghịch cảnh thì cần phải chuyển đổi số. Cách mạng công nghiệp 4.0 chỉ là công cụ, cần có thêm các công nghệ khác cộng hưởng số hóa. Tiếp đến là xanh hóa, xây dựng mô hình kinh doanh bảo vệ môi trường. Và yếu tố nữa là xã hội hóa doanh nghiệp. Đây là định hướng chiến lược mà doanh nghiệp cần tính đến.
Nhìn về bức tranh doanh nghiệp sau giãn cách xã hội, ông Nguyễn Đình Hùng, Chủ tịch Tập đoàn edX cho rằng, chuyển đổi số hay thương mại điện tử chắc chắn không phải là lá bài duy nhất cho các doanh nghiệp thích ứng thời dịch bệnh, nhưng nó là điều kiện cần thiết, không thể thiếu được đối với mọi doanh nghiệp. Doanh nghiệp muốn tồn tại, khi dịch bệnh kéo dài thì buộc phải có giải pháp thay đổi một cách đồng bộ trên mọi mặt trận, như tái cấu trúc chiến lược, xây dựng thương hiệu, quản trị doanh nghiệp, nhân sự online…
Ngoài ra, dịch bệnh kéo dài nhiều ngày, người dân ở nhà, nhu cầu mua sắm online tăng cao hơn bao giờ hết. Đây là cơ hội vàng của doanh nghiệp chuyển sang bán hàng online. Nếu doanh nghiệp biết tận dụng cơ hội này, chuyển kinh doanh truyền thống sang kinh doanh thương mại điện tử, bán hàng online có thể đạt được doanh thu lớn, thương hiệu gia tăng với chi phí thấp hơn việc duy trì các cửa hàng kinh doanh truyền thống, ông Nguyễn Đình Hùng phân tích.