Đón cơ hội bằng chính sách hiệu quả

Cơ hội là hiện hữu

Nhu cầu chuyển dịch chuỗi sản xuất tuy là vấn đề không mới với nhiều tập đoàn đa quốc gia (TNC) nhưng có xu hướng diễn ra nhanh hơn trong bối cảnh CTTM Mỹ - Trung tiếp tục căng thẳng và đặc biệt với đại dịch Covid-19 hiện nay. Những động thái lên kế hoạch chuyển dịch, chuyển dịch và hỗ trợ chuyển dịch của Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ… gần đây cho thấy điều này. Hầu hết các khảo sát của các tổ chức, hiệp hội DN tiến hành gần đây cũng cho thấy, một tỷ lệ lớn các TNC có nhu cầu thay đổi chuỗi cung ứng hiện có sau đại dịch Covid-19.

Báo cáo khảo sát niềm kinh doanh do Hội đồng Kinh doanh EU - ASEAN (EU-ABC) công bố mới đây cho thấy, 56% DN EU có kế hoạch mở rộng hoạt động tại ASEAN. Riêng với Việt Nam, có tới 72% DN EU tham gia khảo sát cho biết có kế hoạch mở rộng hoạt động và một tỷ lệ rất cao khác (63%) cho biết họ “hài lòng” với cách ứng phó với Covid-19 của Chính phủ. Theo các chuyên gia trong nước và nước ngoài, nhu cầu đẩy mạnh chuyển dịch hiện nay chính là cơ hội để Việt Nam thu hút nhiều hơn nữa các dòng vốn vào.

Cơ sở hạ tầng tốt cũng là yếu tố thu hút các nhà đầu tư nước ngoài

Trao đổi với Thời báo Ngân hàng, ông Nicolas Audier - Chủ tịch EuroCham khẳng định, Việt Nam đã và đang là điểm đến đầu tư hấp dẫn đối với các DN nước ngoài. Theo Chủ tịch EuroCham, nếu như lực lượng lao động lớn và được giáo dục tốt, vị trí chiến lược, mức độ tự do hóa và hội nhập với thị trường toàn cầu ngày càng tăng… là những lợi thế đã giúp mang lại làn sóng đầu tư quốc tế gia tăng liên tục trong những thập kỷ gần đây thì hiện nay, sự kết hợp giữa căng thẳng thương mại Mỹ-Trung và việc Việt Nam xử lý rất tốt đại dịch Covid-19 càng thúc đẩy xu hướng này, qua đó thu hút thêm nhiều DN chuyển hoạt động kinh doanh của họ sang Việt Nam.

Ông Nicolas Audier cũng cho biết, với các công ty châu Âu nói riêng, Việt Nam có một lợi thế đáng kể so với các đối thủ cạnh tranh nhờ EVFTA vừa có hiệu lực. “Không chỉ về thuế quan mà hiệp định này cũng mở ra thị trường mới, tạo điều kiện cho các NĐT châu Âu tiếp cận ưu đãi với thị trường Việt Nam. Vì vậy, chúng tôi tin tưởng Việt Nam sẽ thu hút thêm nhiều vốn FDI từ EU hơn và sẽ có thêm nhiều DN EU chọn Việt Nam làm trụ sở trong ASEAN thời gian tới”, Chủ tịch EuroCham tin tưởng.

Nhưng không “mặc nhiên” đến

Rõ ràng Việt Nam là điểm đến hấp dẫn. Tuy nhiên, trong bối cảnh cạnh tranh thu hút ĐTNN diễn ra ngày càng khốc liệt giữa các quốc gia, Việt Nam không phải là điểm đến mặc nhiên mà các NĐT phải lựa chọn. Họ chỉ đến và ở lại Việt Nam khi thấy cơ hội mang lại cùng thắng cho đôi bên. Theo các chuyên gia, sự chuẩn bị của Việt Nam, đặc biệt về thể chế chính sách minh bạch, công bằng; cơ sở hạ tầng (CSHT) tốt và nguồn nhân lực chất lượng sẽ là những yếu tố cốt lõi để các NĐT thực sự thấy có một “sân chơi cùng thắng”.

Theo ông Nicolas Audier, Việt Nam không phải là điểm đến duy nhất kỳ vọng được hưởng lợi từ xu hướng chuyển dịch hiện nay. Tuy nhiên, việc tập trung vào đầu tư cho các dự án CSHT cũng như phát triển nguồn nhân lực sẽ giúp ích và gia tăng lợi thế cho Việt Nam. Bên cạnh đó, tiếp tục hợp lý, đơn giản hóa các thủ tục hành chính (TTHC) giảm bớt gánh nặng cho DN cũng là những công việc cần thúc đẩy. “Chúng tôi khuyến khích Chính phủ tiếp tục thành tích cải cách tích cực đã có, vì việc đơn giản hóa hơn nữa các TTHC sẽ đóng vai trò là thỏi nam châm thu hút nhiều vốn FDI hơn trong tương lai”, ông nói.

Ông Adam Boehler - Giám đốc điều hành Cơ quan Phát triển Tài chính (DFC) của Hoa Kỳ cho biết, hiện Hoa Kỳ - thông qua DFC - đã đầu tư hơn 1 tỷ USD để phát triển CSHT tại các nước ASEAN và đặt kế hoạch sẽ tăng gấp đôi, thậm chí nhiều hơn mức đó trong 2 năm tới. “Hiện DFC đang xem xét một số dự án tại Việt Nam để đầu tư. Điều này cũng rất phù hợp với kế hoạch tăng gấp đôi nguồn vốn đầu tư của DFC vào khu vực Đông Nam Á trong 2 năm tới”, vị này nói và cho biết: “DFC cam kết ưu tiên đầu tư vào các dự án CSHT tại khu vực Đông Nam Á và MeKong. Đồng thời, chúng tôi cũng luôn sẵn sàng và sẽ tiếp tục hỗ trợ các DN Hoa Kỳ để giúp cho họ tiếp cận những dự án, những cơ hội tại Việt Nam, qua đó giúp Việt Nam có được các công nghệ mới, tốt nhất. Chúng tôi mong muốn trở thành đối tác thực sự tin cậy và mạnh mẽ của Việt Nam”.

Ông Adam Boehler cũng tin tưởng, nếu Việt Nam làm tốt và thành công trong việc thúc đẩy môi trường pháp lý, cạnh tranh thị trường và đầu tư tư nhân tốt hơn thì sẽ trở thành quốc gia dẫn đầu trong khu vực MeKong, là hình mẫu cho các nước trong khu vực học hỏi và cùng đi đến thịnh vượng.

Phát triển CSHT là một trong những nền tảng quan trọng, thiết yếu cho hoạt động của các DN cũng như để nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở yếu tố này là không đủ. Theo các chuyên gia, ngoài CSHT, sự chuẩn bị, đặc biệt về thể chế chính sách và nguồn nhân lực chất lượng cũng sẽ là những yếu tố cốt lõi để các NĐTNN thực sự thấy có một “sân chơi cùng thắng” tại Việt Nam.

Thể chế, CSHT và nguồn nhân lực cũng là những đột phá chiến lược đã được Đại hội lần thứ XI, XII của Đảng xác định, và tiếp tục được tái khẳng định tại Hội nghị Trung ương 13 vừa qua, trên cơ sở bổ sung, cụ thể hóa cho phù hợp với giai đoạn phát triển mới. Thành công trong thực hiện các đột phá này sẽ giúp ĐTNN tìm đến Việt Nam không chỉ vì những lợi thế sẵn có mà quan trọng và bền vững hơn là vì chính sách tốt, ổn định và hiệu quả mà chúng ta tạo ra.