Fed có thể bị chỉ trích vì duy trì chính sách nới lỏng khi kinh tế và lạm phát đều tăng

Các nhà kinh tế kỳ vọng quý II/2021, nền kinh tế Mỹ sẽ tăng trưởng hơn 9% và các báo cáo việc làm hàng tháng có thể ghi nhận việc tuyển dụng rất mạnh mẽ, với mức tăng trưởng việc làm trung bình khoảng 1 triệu chỗ làm mới/tháng trong vài tháng tới.

Những phản ứng trước báo cáo việc làm mạnh mẽ đáng ngạc nhiên của tháng Ba có thể chỉ ra dấu hiệu của một vài điều sắp xảy ra. Báo cáo của tháng Ba công bố hôm thứ Sáu cho thấy số việc làm mới tăng vọt lên 916.000, nhiều hơn gần 250.000 so với dự đoán trước đó.

Sau khi dữ liệu được công bố, thị trường quỹ kỳ hạn phòng ngừa và đầu cơ biến động lãi suất của Fed (the Fed funds futures market) ngay lập tức chỉ ra kỳ vọng về việc Fed sẽ tăng lãi suất vào tháng 12/2022, thay cho kỳ vọng diễn ra vào mùa xuân năm 2023 trước đó.

“Diễn biến thị trường trong ngày thứ Sáu đã đưa chúng ta sang một tình thế khác", Peter Boockvar, trưởng chiến lược gia đầu tư tại Bleakley Advisory Group, nói. “Đó là một năm sớm hơn so với những dự báo của Fed, khi họ vẫn đang coi năm 2024 là lần tăng lãi suất đầu tiên của họ".

Chủ tích Fed Jerome Powell

Jim Caron, người đứng đầu chiến lược vĩ mô toàn cầu tại Morgan Stanley Investment Management, cho biết Fed đang phải đối mặt với một trong những thử thách khó khăn nhất từ ​​trước đến nay.

Năm ngoái, Fed đã chuyển sang một tầm nhìn chính sách lạm phát mới, trong đó cơ quan này chấp nhận một phạm vi lạm phát trên mức mục tiêu 2% lâu nay. Nhưng vì thế, Fed sẽ phải bảo vệ chính sách lãi suất gần bằng 0 và chương trình mua tài sản của mình trong bối cảnh các dữ liệu đều cho thấy một bước nhảy vọt trong hoạt động kinh tế, và lạm phát có thể tăng cao trên 2%, ít nhất là tạm thời.

Do nền kinh tế suy thoái vào năm trước, vì thế lạm phát vào mùa xuân năm nay có thể tăng cao khi so sánh với mức thấp đó. Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết Fed dự kiến ​​lạm phát sẽ tăng tạm thời, nhưng một số người tham gia thị trường dự đoán ​​mức lạm phát sẽ cao hơn do nhu cầu cải thiện cũng như ảnh hưởng từ các gói kích thích của chính phủ.

“Giờ đây Fed sẽ đi giữa hai luồng đạn, và họ sẽ đi qua giai đoạn khó khăn nhất vào tháng 4 và tháng 5”, Caron nói. “Dữ liệu đang tốt lên. Quý này sẽ kiểm nghiệm uy tín của họ... Quý thứ hai sẽ đạt tới tăng trưởng hơn 10% và lạm phát chi tiêu cá nhân PCE lõi vào khoảng 2,5%, và họ sẽ vẫn nói: đây là tạm thời".

Dấu hiệu lạm phát ở phía trước

Khi dữ liệu kinh tế trở nên tốt hơn, công việc của Fed sẽ càng trở nên thách thức hơn. Chỉ số giá tiêu dùng được công bố vào tuần tới và nó rất có thể bắt đầu xuất hiện dấu hiệu lạm phát cao, ít nhất là do so sánh với mức giảm giá nhiều mặt hàng vào tháng 3 năm ngoái. CPI tháng 2 trước đó được công bố tăng 1,7% so với cùng kỳ - mức cao nhất trong vòng một năm.

“Họ muốn nền kinh tế hồi phục hoàn toàn và họ sẽ chờ đợi điều đó diễn ra. Nó nói lên rằng, họ không bận tâm là chúng ta sẽ nhận thêm kích thích gì hay có nhận được thêm kích thích đối với cơ sở hạ tầng hay không”, nhà kinh tế trưởng Diane Swonk của Grant Thornton nói. "Fed sẽ không đưa điều đó làm biến số trong các dự báo của họ cho đến khi họ nhìn thấy hệ quả từ đó đối với nền kinh tế, nhưng thị trường trái phiếu thì đang đi trước".

Swonk cho biết dữ liệu lạm phát có thể rất mạnh, với CPI tăng trên 3% và một số chỉ tiêu thành phần tăng đột biến. “Giá xe đã qua sử dụng sẽ tăng 35% so với năm trước, vì chúng đã giảm rất mạnh ở cùng kỳ năm ngoái. Có khả năng xuất hiện một số mức tăng thực sự đột biến trong đó”, bà nói.

Lợi tức trái phiếu kho bạc đã tăng do sự lạc quan vào nền kinh tế Mỹ và kỳ vọng lạm phát, trong khi chi tiêu kích thích vừa làm tăng nguồn cung trái phiếu nhưng đồng thời cũng thúc đẩy nền kinh tế. Quốc hội Mỹ gần đây đã thông qua gói kích thích trị giá 1,9 nghìn tỷ đô la và một phần tiền đã được đưa vào nền kinh tế. Tổng thống Joe Biden tuần trước đã công bố kế hoạch phát triển cơ sở hạ tầng trị giá 2 nghìn tỷ USD.

Lợi suất trái phiếu kho bạc 10 năm chuẩn, yếu tố có ảnh hưởng đến lãi suất các khoản thế chấp và các khoản vay khác, ở mức 1,71% vào đầu tuần này, tức đã tăng khoảng 90 điểm cơ bản trong quý đầu năm.

Diễn biến lợi suất trái phiếu kho bạc 10 năm

Lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 2 năm gần đây cũng đang tăng lên. Sau báo cáo việc làm khởi sắc công bố hôm thứ Sáu, nó đã tăng lên gần 0,18%, mức cao nhất trong 14 tháng. Tuy nhiên, lợi tức các kỳ hạn ngắn và dài đang biến động trái chiều, với lợi suất trái phiếu 2 năm có xu hướng giảm, phản ánh nhiều hơn kỳ vọng Fed thay đổi lãi suất so với kỳ hạn 10 năm có xu hướng tăng.

Diễn biến lợi suất trái phiếu kho bạc 2 năm

Caron cho biết dữ liệu kinh tế sẽ tiếp tục tốt hơn trong một thời gian, khi các bang mở cửa trở lại và chương trình tiêm chủng được đẩy mạnh. Thị trường cũng có thể tiếp tục thúc ép Fed, nhưng ông hy vọng các quan chức ngân hàng trung ương sẽ giữ nguyên lãi suất đến lần tăng đầu tiên vào năm 2024.

“Đây là một thị trường được định hướng bởi chính sách và các nhà hoạch định chính sách hiện nay đóng vai trò rất quan trọng", ông nói.

Tuy nhiên, Michael Schumacher, giám đốc chiến lược tỷ giá của Wells Fargo, cho biết thị trường đang ước đoán sẽ có tổng cộng hơn ba lần tăng lãi suất trong năm 2023.

“Thị trường đang ước đoán sẽ có rất nhiều đợt tăng lãi suất", Schumacher nói. Ông cho biết thị trường đang gặp khó khăn trong việc phản ánh các dữ liệu mạnh mẽ và kỳ vọng thậm chí cao hơn cho vài tháng tới.

"Tôi cho rằng thị trường sẽ tiếp tục phản ứng trước dự cảm tăng lãi suất. Câu hỏi đặt ra là Powell sẽ làm gì khi đó?" ông nói. “Vấn đề là chúng ta có thể thấy các con số nhưng chưa ai từng trải qua tình trạng như thế này trước đây. Phản ứng chính sách là mới. Ý tưởng về lạm phát mục tiêu hiện nay là mới. Điều gì xảy ra nếu lạm phát vượt quá 2%? Fed sẽ đối mặt rất nhiều sức ép".

Chính sách thắt chặt đang ở phía trước?

Trước khi Fed xem xét việc tăng lãi suất, họ được dự đoán ​​sẽ giảm khoảng 120 tỷ đô la trái phiếu kho bạc và chứng khoán thế chấp mà họ đang mua.

Mark Cabana, người đứng đầu chiến lược lãi suất ngắn hạn của Hoa Kỳ tại Bank of America, hy vọng Fed sẽ sớm báo hiệu ý định của mình về việc cắt giảm chương trình mua tài sản và có thể bắt đầu giảm mua từ tháng 12 năm nay, cách khoảng một năm trước thời điểm họ bắt đầu tăng lãi suất.

“Có một khả năng thực sự là Fed sẽ bắt đầu thay đổi quan điểm của mình và báo cáo về những tiến bộ thực sự của nền kinh tế trong tương lai gần", ông nói. “Biên bản cuộc họp chính sách của Fed công bố trong tuần này sẽ rất thú vị về mặt đó. Tuyên bố lâu nay rằng Fed cần thấy các ‘tiến bộ đáng kể hơn nữa’ giờ đây trở nên rất không rõ ràng… Họ cần sớm bắt đầu mô tả lại tình huống hiện nay”.

Fed sẽ công bố biên bản cuộc họp lần gần đây nhất vào chiều thứ Tư tuần này. Fed đã tuyên bố rằng họ sẽ tiếp tục mua tài sản với tốc độ hiện tại cho đến khi họ nhận thấy sự tiến bộ đáng kể hơn trong nền kinh tế và thị trường việc làm.

Cabana cho biết Fed nên hoàn tất việc mua lại tài sản của mình trước khi tăng lãi suất và ông tin rằng thị trường đang quá phấn khích về thời điểm tăng lãi suất trở lại lần đầu tiên. Nhưng ông hy vọng Fed sẽ tăng mạnh lãi suất một khi họ bắt đầu.

Cabana cho biết biên bản cuộc họp trước đó đã cho thấy quan điểm chia rẽ bên trong Fed, và điều đó có thể tăng lên khi các con số kinh tế mạnh mẽ hơn được đưa ra. Ví dụ, Chủ tịch Fed Dallas Robert Kaplan tự nhận mình là một trong những quan chức có quan điểm ngược lại với quyết định của Fed, ông muốn tăng lãi suất sớm hơn, có thể là vào năm 2022.

“Về cơ bản, có hai nhóm nhưng số đông vẫn là quan trọng nhất", Cabana nói. Tuy nhiên, ông hy vọng quan điểm đối lập sẽ ngày càng mạnh hơn.

Swonk đến từ Grant Thornton cũng hy vọng quan điểm trái ngược sẽ tăng lên trong số những thành viên của Fed khi dữ liệu kinh tế cho thấy sự cải thiện. “Các chủ tịch Fed khu vực sẽ ngày càng bất an hơn và điều đó sẽ tạo ra chia rẽ về quan điểm. Thông điệp đưa ra sẽ trở nên khó thống nhất hơn”, bà nói.

Boockvar thì cho rằng thị trường nên tiếp tục đi trước các quyết định của Fed.

“Thị trường đang thể hiện rằng chúng tôi đang đi trước Fed“, Boockvar nói. "Thị trường sẽ dẫn Fed đến quyết định thắt chặt chính sách vào một thời điểm nào đó. Bất kể Fed đang muốn tỏ ra ôn hòa như thế nào, thị trường đang bắt đầu thực hiện những điều chỉnh cho họ".