Giá dầu thế giới biến động: Malaysia vẫn đứng vững
Ngành Ngân hàng ổn định
Khi giá dầu thô Brent bắt đầu sụt giảm mạnh trong năm 2014, từ 115 USD/thùng xuống dưới 50 USD/thùng vào đầu năm 2015, thì những lo lắng cũng bắt đầu phát sinh cho những quốc gia phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu dầu mỏ và khí đốt, trong đó có Malaysia.
Mặc dù Malaysia là nước xuất khẩu khí đốt tự nhiên nhưng cũng là một nước nhập khẩu dầu. Vì vậy, dẫu Malaysia bị ảnh hưởng bởi sự sụt giảm mạnh của giá dầu, tình hình tại Malaysia cũng ít căng thẳng hơn so với những nhận định từ bên ngoài.
Chính phủ Malaysia đã có những chính sách để giữ thâm hụt ngân sách ổn định bất chấp sự biến động của giá dầu |
Các thành viên tham gia thị trường đã rất hoan nghênh phản ứng tích cực của chính phủ Malaysia trước sự thay đổi giá dầu qua việc điều chỉnh lại ngân sách vào tháng 1/2015. Theo đó, mục tiêu thâm hụt ngân sách tăng từ 3% lên 3,2%. Những sửa đổi khác cũng có thể cần thiết nếu giá dầu giảm dưới 55 USD/thùng.
Các nhà phân tích cũng tin tưởng rằng ngành NH của Malaysia đủ mạnh để đương đầu với việc giảm tín dụng do chính phủ cắt giảm chi phí và giá dầu xuống thấp. Ngoài ra, cơ hội để mở rộng trong Hiệp hội các quốc gia Đông Á (ASEAN) và sự phát triển của NH Hồi giáo tiếp tục đưa ra mức tăng trưởng tiềm năng mạnh bất chấp sự biến động của giá dầu.
Hơn nữa việc Malaysia làm chủ tịch ASEAN năm 2015 sẽ tạo cơ hội cho quốc gia này tăng cường sự gắn kết giữa các quốc gia thành viên cũng như khuyến khích các NH trong nước bắt đầu hoạt động trong khu vực ASEAN.
Mặc dù giá dầu giảm xuống đáng kể, các NH và các nhà phân tích quốc gia này vẫn không lo lắng cho ngành NH khi tổng tài sản toàn ngành vượt quá 2.000 tỷ RM (555,2 tỷ USD), các khoản nợ xấu cũng không gây ra mối đe dọa cho khu vực NH Malaysia và các NHTM vẫn thu được lợi nhuận từ cấu trúc vốn hóa lớn và thanh khoản đáng kể của họ.
Các NH vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực tài chính hồi giáo. Nhờ sự tăng trưởng thị phần toàn cầu của họ, sự phát triển mạnh mẽ của thị trường vốn và hỗ trợ của Nhà nước liên quan tới các vấn đề về luật pháp khiến các chi phí sản phẩm NH Hồi giáo rất hấp dẫn.
Đóng góp vào sự thành công của Malaysia - trung tâm tài chính Hồi giáo chính là nhờ vấn đề rõ ràng trong quy định. Cùng với Bahrain, Malaysia có được lợi thế từ việc chính phủ nhận biết được sự khác biệt giữa NH thông thường và NH Hồi giáo, tạo ra những hành lang pháp lý riêng biệt giúp các NH Hồi giáo có thể đáp ứng và tuân thủ một cách dễ dàng. Điều này làm tăng tốc độ tăng trưởng và thị phần của ngành NH.
AEC và định hướng của Malaysia
Mặc dù bị chấn động bởi giá dầu, Malaysia vẫn duy trì đà phát triển trong các lĩnh vực kinh tế và NH. Trong năm 2015, với cương vị chủ tịch ASEAN, Malaysia luôn định hướng cho các nước trong khu vực phát triển tốt và vượt qua các trở ngại để thành lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC).
Vẫn còn có nhiều nghi ngờ về việc năm 2015 sẽ là thời điểm đầy đủ các điều kiện để chính thức hóa AEC hoàn thành. Trong khi các quy trình chính đã được thực hiện thông qua việc mở cửa thương mại, những việc tự do hóa ngành dịch vụ đặc biệt là thị trường NH địa phương lại gặp khó khăn khi các quốc gia thành viên đang ở giai đoạn phát triển khác nhau và hạn chế cho phép các NH nước ngoài tham gia vào thị trường của họ.
Chính phủ Malaysia đã có những nỗ lực đáng ghi nhận để giữ thâm hụt ngân sách ổn định bất chấp sự biến động của giá dầu thông qua “Chương trình chuyển đổi kinh tế” cũng như thông qua các chương trình như thuế hàng hóa và dịch vụ (GST). Ông Vahid Omar, phụ trách văn phòng thủ tướng cho biết, Malaysia không bị khủng hoảng. Việc đa dạng hóa nền kinh tế và mở rộng cơ sở kinh tế khiến Malaysia bền vững hơn.
Malaysia có nợ nước ngoài thấp, dự trữ ngoại tệ phong phú và hệ thống NH vững mạnh với nguồn vốn tốt, được giám sát tốt và hệ thống quy định chặt chẽ. Tính đến 30/1/2015, dự trữ của Malaysia đạt 386,5 tỷ RM so với năm 2006 con số này chỉ là 292,9 tỷ RM.
Sự phụ thuộc của chính phủ vào dầu mỏ và khí đốt cũng giảm trong những năm gần đây. Nguồn thu từ dầu và khí đốt chiếm 39,3% nguồn thu chính phủ trong năm 2006. Tới năm 2014, con số này đã giảm xuống 29,7%. Malaysia thường được cho là bị phụ thuộc vào dầu mỏ và khí đốt nhưng thực tế họ là quốc gia nhập khẩu ròng dầu và xuất khẩu ròng khí đốt.
Chính phủ Malaysia cũng đang có những bước đi để giảm thiểu thâm hụt ngân sách. Tuy nhiên, chính phủ Malaysia tránh những biện pháp mang tính tức thời như cắt giảm chi tiêu, thắt lưng buộc bụng. Họ mong muốn kiểm soát tăng trưởng và có mức giảm ổn định trong thâm hụt ngân sách.
Với 6% thuế sản phẩm và dịch vụ nhằm tăng nguồn thu chính phủ có hiệu lực vào ngày 1/4/2015 đang là vấn đề được tranh cãi. Mặc dù hầu hết công chúng có phản ứng tiêu cực với mức thuế này, các bộ trưởng tin rằng GST có thể giúp làm giảm việc trốn thuế, nâng cao kỷ luật kinh doanh và tăng doanh thu đất nước.
Tất nhiên, việc giá dầu giảm một nửa khổng thể phủ nhận đã có những ảnh hưởng nhất định tới Malaysia, song triển vọng của quốc gia này vẫn hứa hẹn. Lĩnh vực NH của đất nước này khá vững mạnh, được giám sát tốt và có tiềm năng phát triển hơn nữa trong lĩnh vực tài chính Hồi giáo. Về vấn đề kinh tế vĩ mô, tổng thu nhập quốc gia của Malaysia tiếp tục gia tăng hàng năm. Trọng tâm của Malaysia năm nay hướng tới ASEAN có thể tạo ra những cơ hội kinh doanh liên khu vực tiềm năng.