Gian nan “khôi phục hiện trạng” công trình sai phép
Cuối năm 2019, quận Thủ Đức, TP.HCM thống kê hiện còn 364 trường hợp vi phạm xây dựng chưa được xử lý dứt điểm. Trong đó có 8 công trình nhà ở vi phạm quy mô lớn, có dấu hiệu biến tướng, 141 nhà ở riêng lẻ xây dựng không phép chưa bị cưỡng chế. Nguyên nhân chưa xử lý dứt điểm các công trình vi phạm xây dựng, theo UBND quận Thủ Đức, do không nắm được nguồn thu nhập tài khoản của chủ đầu tư vi phạm để cưỡng chế buộc nộp tiền phạt. Bên cạnh đó, chi phí để xác minh, cưỡng chế công trình vi phạm lớn, người vi phạm lén lút tiếp tục thi công, gây cản trở quá trình cưỡng chế tháo dỡ công trình của cơ quan chức năng.
Ảnh minh họa |
Cũng như vậy, ngày 5/3, báo cáo Đoàn Đại biểu Quốc hội TP.HCM về tình hình thực hiện Luật Xử lý vi phạm hành chính (VPHC) tại huyện Bình Chánh giai đoạn 2013-2019, ông Nguyễn Văn Tài, Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Chánh, cho biết từ năm 2013 đến cuối năm 2019, huyện phát hiện hơn 33.400 vụ vi phạm. Qua đó, cơ quan có thẩm quyền ban hành hơn 31.700 quyết định xử phạt VPHC. Tuy nhiên, hiện nay còn gần 5.000 quyết định trong số trên chưa thi hành xong.
Nguyên nhân do đa số người vi phạm chỉ tạm trú, hơn thế phần lớn cán bộ cấp xã-thị trấn làm việc trong lĩnh vực môi trường kiêm nhiệm nhiều công việc khác. Do đó, việc nắm bắt, thực thi luật và văn bản hướng dẫn thi hành luật trong lĩnh vực này còn chậm, lúng túng. Theo lãnh đạo huyện Bình Chánh, theo quy định có 10 biện pháp khắc phục hậu quả nhưng ngoài biện pháp "buộc tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng sai phép, không phép" thì việc cưỡng chế đối với các biện pháp khắc phục hậu quả khác, rất gian nan do chưa có văn bản hướng dẫn. Những trường hợp xây dựng trái phép, ô nhiễm trên đất trồng lúa có thể cưỡng chế tháo dỡ công trình nhưng việc khôi phục lại nguyên trạng đất lúa hay môi trường nuôi trồng thủy sản là rất khó, lãnh đạo địa phương cho biết.
UBND TP.HCM vừa ban hành quy chế phối hợp quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn TP.HCM có hiệu lực từ ngày 12/12/2019. Theo đó, quy chế xác định rõ việc kiểm tra, xử lý các vi phạm trong hoạt động xây dựng là trách nhiệm của UBND huyện, quận, xã, phường. Thanh tra Sở Xây dựng chịu trách nhiệm thanh tra, kiểm tra các công trình xây dựng lớn, đặc thù, phức tạp và thanh tra công tác quản lý trật tự xây dựng tại các huyện - quận. Cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân được giao nhiệm vụ quản lý trật tự xây dựng nhưng thiếu tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ, buông lỏng quản lý hoặc có dấu hiệu tiếp tay, bao che cho các hành vi vi phạm trật tự xây dựng thì tùy theo tính chất, mức độ sai phạm bị xử lý kỷ luật theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức. Ngoài ra, còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật; trường hợp gây thiệt hại vật chất phải bồi thường theo quy định.
“Mọi thông tin phản ánh về công trình vi phạm trật tự xây dựng đều phải được kiểm tra, xử lý theo quy định”, quy chế của UBND TP.HCM nhấn mạnh. Với quy chế mới này nhiều người hy vọng trật tự xây dựng tại TP.HCM sẽ được lập lại, tuy nhiên quy chế hầu như chỉ có hiệu lực đối với các công trình mới còn những công trình vi phạm cũ TP.HCM vẫn chưa thể xử lý rốt ráo vì vướng!