Góp ý từ doanh nghiệp là quan trọng để hoàn thiện chính sách
5 vấn đề khó khăn hàng đầu mà doanh nghiệp đang gặp phải | |
Chính sách tiền tệ góp phần quan trọng phục hồi và phát triển kinh tế |
Tham dự buổi làm việc có Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh; Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công; đại diện các Ủy ban Kinh tế, Pháp luật, Tài chính - Ngân sách, Khoa học - Công nghệ và Môi trường; đại diện một số hiệp hội doanh nghiệp…
Báo cáo với Đoàn, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công cho biết, VCCI đã hoàn thành tốt các phương hướng, nhiệm vụ công tác do Đảng, Nhà nước giao. Các hoạt động luôn được cải tiến, đổi mới, nâng cao chất lượng theo hướng chuyên nghiệp hoá, đáp ứng nhu cầu phát triển của nền kinh tế và cộng đồng doanh nghiệp.
Đối với tình hình của doanh nghiệp, Chủ tịch VCCI nhận định, sau một năm đầy khó khăn với cộng đồng doanh nghiệp dưới tác động của đại dịch Covid - 19 trong năm 2021, bước sang năm 2022, khu vực doanh nghiệp đã có những bước phát triển tích cực. Thị trường, đặc biệt là thị trường nội địa của các doanh nghiệp trong một số ngành phục hồi trên 75-85% so với thời điểm trước dịch bệnh, trong đó một số ngành như dịch vụ lưu trú, ăn uống, du lịch lữ hành có dấu hiệu phục hồi rõ nét.
Tuy nhiên, theo lãnh đạo VCCI, các doanh nghiệp phản ánh một số vấn đề khó khăn cần được quan tâm, giải quyết từ nay đến cuối năm 2022 và năm 2023 về chi phí liên quan đến người lao động tăng; khó khăn trong tiếp cận vốn; chi phí đầu vào tăng cao gia tăng chi phí cho doanh nghiệp; tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh khó khăn; một số ngành đang phục hồi mạnh mẽ như du lịch, dịch vụ đang đối mặt với khó khăn về thiếu hụt nhân lực; mức độ tiếp cận các chương trình trợ giúp doanh nghiệp trong khuôn khổ Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa còn hạn chế. Bên cạnh đó, với một số lĩnh vực, thủ tục hành chính còn gây phiền hà, khó khăn cho việc tuân thủ của doanh nghiệp, như thủ tục trong các lĩnh vực thuế, phí, đất đai, bảo hiểm xã hội và xây dựng.
Đại diện nhiều hiệp hội, doanh nghiệp tham dự cuộc làm việc nhận định, Nghị quyết 43/2022/QH15 là chính sách quan trọng hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau đại dịch. Các quy định trong các văn bản hướng dẫn, bám sát tinh thần Nghị quyết 43/2022/QH15, xác định “trúng và đúng” đối tượng cần được hỗ trợ. Tuy nhiên, xét về tính kịp thời, Nghị quyết 43 có hiệu lực từ ngày 11/1/2022, các văn bản hướng dẫn của Chính phủ ban hành có độ trễ nhất định. Thống kê về số vốn giải ngân so với kế hoạch cho thấy, tốc độ giải ngân vẫn còn rất chậm. Nếu thực hiện giải ngân tốt hơn sẽ hỗ trợ đáng kể cho các doanh nghiệp phục hồi, phát triển.
Để tiếp tục tạo thuận lợi cho quá trình phục hồi và phát triển của doanh nghiệp những tháng cuối năm 2022 và trong năm 2023, VCCI kiến nghị 8 giải pháp lớn cần thực hiện.
Thứ nhất, tập trung hoàn thiện khung khổ pháp lý về đầu tư kinh doanh. Các doanh nghiệp còn tiếp tục phản ánh về tình trạng mâu thuẫn, chồng chéo giữa một số văn bản pháp luật về đầu tư kinh doanh, tạo ra “điểm nghẽn” cho hoạt động đầu tư. Hiện nay, một số dự thảo luật quan trọng, tác động đến hoạt động đầu tư kinh doanh của nước ta đang được soạn thảo, như Luật Đất đai, Luật Đấu thầu, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản. Quá trình xây dựng các dự thảo cần tiếp tục tham vấn rộng rãi, công khai cộng đồng doanh nghiệp và hoạt động tiếp thu, giải trình các ý kiến góp ý cần được minh bạch để tạo niềm tin cho cộng đồng kinh doanh.
Thứ hai, tiếp tục có các giải pháp giảm chi phí cho doanh nghiệp, tăng cường khả năng tiếp cận các gói hỗ trợ của Nhà nước
Thứ ba, nâng cao hiệu quả triển khai các chính sách hỗ trợ phục hồi sau đại dịch COVID-19 cho doanh nghiệp.
Thứ tư, cần có giải pháp kịp thời hỗ trợ một số ngành đang phục hồi mạnh mẽ như du lịch, dịch vụ hiện đang đối mặt với khó khăn về thiếu hụt nhân lực. Đề xuất Quốc hội có thể triển khai các chương trình giám sát việc thực hiện các chương trình đào tạo nghề, nâng cao chất lượng nhân lực trong thời gian tới.
Thứ năm, xây dựng và hoàn thiện khung khổ pháp lý tạo thuận lợi cho sự ra đời và phát triển của các mô hình kinh doanh dựa trên đổi mới, sáng tạo. Có cơ chế phù hợp khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào các hoạt động đổi mới, sáng tạo, đồng thời cân bằng, hài hòa lợi ích của các bên trong nền kinh tế. Bên cạnh đó, nhằm theo kịp xu hướng phát triển xanh của thế giới và thực hiện kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam, đề nghị xây dựng, ban hành luật riêng về kinh tế tuần hoàn, gắn với các hoạt động đổi mới sáng tạo phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn, thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế bền vững.
Thứ sáu, đẩy mạnh chương trình cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, với trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp. Tập trung cải cách một số lĩnh vực thủ tục hành chính có tác động lớn đến doanh nghiệp và còn nhiều phiền hà theo phản ánh từ các doanh nghiệp như đất đai, thuế, bảo hiểm xã hội, xây dựng, quản lý thị trường, giao thông, phòng cháy, môi trường, kho bạc và lao động…
Thứ bảy, nâng cao khả năng tận dụng ưu đãi thuế quan FTA, khơi thông các chính sách liên quan đến quy tắc xuất xứ. Đề nghị cần có chương trình hành động cụ thể và thiết thực nhằm nâng cao khả năng tận dụng ưu đãi thuế quan FTA để xuất khẩu, nhập khẩu hàng hoá và xử lý các vướng mắc về chính sách liên quan tới quy tắc xuất xứ trong các FTA.
Thứ tám, nâng cao hơn nữa hiệu quả thực thi của bộ máy chính quyền các cấp. Cần có giải pháp kiểm tra quá trình triển khai thực hiện, quan tâm nâng cao hiệu quả thực thi của các bộ, ngành và chính quyền các địa phương.
Phát biểu tại cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải khẳng định, Đảng, Nhà nước ta luôn coi trọng vai trò của đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân đối với sự phát triển của đất nước. Các quyết sách từ Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ luôn vì lợi ích của người dân, doanh nghiệp và đặt người dân, doanh nghiệp vào vị trí trung tâm. Quốc hội Khóa XV đã ban hành Chương trình xây dựng pháp luật cả nhiệm kỳ, trong đó xác định việc hoàn thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, môi trường pháp luật, cơ chế chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh của người dân và doanh nghiệp được đặt lên hàng đầu.
Trong thời gian tới, Quốc hội sẽ xem xét nhiều dự án luật quan trọng, có tác động rất lớn đến người dân, doanh nghiệp như dự án Luật Đất đai (sửa đổi), dự án Luật Đấu thầu, dự án Luật Giá, dự án Luật Kinh doanh bất động sản, dự án Luật Nhà ở… đòi hỏi cần nghe được thông tin nhiều chiều, từ nhiều đối tượng, chủ thể khác nhau, trong đó có cộng đồng các doanh nghiệp, doanh nhân.
Phó Chủ tịch Quốc hội khẳng định, các kiến nghị, đề xuất của VCCI, cộng đồng doanh nghiệp là nguồn thông tin quan trọng từ thực tiễn để kiến nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách, pháp luật trong thời gian tới; đồng thời, cũng thể hiện mục tiêu mà Quốc hội hướng tới là “nghị quyết và chính sách phải mang hơi thở cuộc sống và đổi mới vì lợi ích của Nhân dân và doanh nghiệp”.
Ghi nhận vai trò quan trọng và đánh giá cao những đổi mới trong hoạt động của VCCI thời gian qua, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, VCCI cần phát huy tốt hơn vai trò của mình, tham gia tích cực vào công tác xây dựng pháp luật, góp phần tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi cho sự phát triển của doanh nghiệp, đặc biệt là môi trường kinh doanh tại các địa phương. Tiếp tục cải tiến, đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác lấy ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp đối với các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật…