Hoàn thiện thể chế để thị trường chứng khoán phát triển minh bạch
Tại đây, Phó Tổng giám đốc thường trực HNX Nguyễn Tuấn Anh cho biết, năm 2021, thêm một lần nữa các quốc gia trên toàn thế giới cũng như Việt Nam phải đương đầu với những biến thể mới của Covid-19 với mức độ lây lan nhanh chóng và nguy hiểm hơn, kéo theo các hệ lụy là nền kinh tế suy giảm, hệ thống y tế, sức khỏe của người dân bị đe dọa. Trong bối cảnh đại dịch diễn biến phức tạp, Việt Nam vẫn đạt được và vượt một số các chỉ tiêu kinh tế với GDP tăng 2,58%, kim ngạch xuất nhập khẩu vượt mức 660 tỷ USD, tăng 21%, đưa Việt Nam vào nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại quốc tế.
Theo ông Nguyễn Tuấn Anh, đây là kết quả của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, người dân cùng với các quyết sách linh hoạt của Chính phủ trong mỗi hoàn cảnh, đặc biệt chuyển từ trạng thái zero Covid sang thích ứng với an toàn, linh hoạt, kiểm soát dịch bệnh Covid-19.
Cùng với đó, thị trường chứng khoán Việt Nam đã có sự phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ và là điểm hấp dẫn đối với các dòng vốn đầu tư trong và ngoài nước. Với vốn hóa thị trường đạt hơn 7,5 triệu tỷ đồng, tăng trên 45% so với cuối năm 2021 và xấp xỉ đạt gần 100% GDP. VN-Index lần đầu vượt mức 1.500 điểm vào ngày 26/11, đánh dấu đỉnh lịch sử về chỉ số trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Tham dự buổi lễ, phát biểu chỉ đạo và giao nhiệm vụ cho lĩnh vực chứng khoán, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc bày tỏ vui mừng với nhiều thắng lợi mà nền kinh tế và thị trường chứng khoán đạt được trong năm 2021.
Theo Bộ trưởng, năm 2021, mặc dù chịu tác động của dịch bệnh nhưng tăng trưởng kinh tế vẫn đạt 2,58%, các cân đối vĩ mô được giữ vững. Các vấn đề như: lạm phát, lãi suất, tỷ giá hối đoái vẫn giữ ổn định và thu hút đầu tư tăng nhanh. Đặc biệt trong lĩnh vực tài chính - ngân sách và chứng khoán, chúng ta giành được nhiều “thắng lợi”. Đến 31/12/2021, thu ngân sách vượt so với dự toán 16,4%.
Trả lời câu hỏi tại sao trong điều kiện kinh tế khó khăn nhưng chúng ta lại tăng thu, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết là do chúng ta đổi mới cách thu. Trong năm vừa qua, Bộ đã thực hiện một loạt các giải pháp, từ áp dụng hóa đơn điện tử có mã đến thu trên nền tảng số… Bên cạnh đó, thu trên thị trường chứng khoán năm 2021 cũng đạt khoảng 11 nghìn tỷ đồng, trong khi năm 2020 là 5,2 nghìn tỷ đồng. Nếu loại trừ tiền đất và tiền xổ số chúng ta vẫn vượt dự toán 11,3% và vượt so với năm 2020 là 7,4%. Trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, lần đầu tiên nước ta đạt kim ngạch xuất khẩu 668 tỷ USD, xuất siêu trên 4 tỷ USD và thu ngân sách từ ngoại thương là 378.000 tỷ đồng (Quốc hội giao cho Chính phủ 315 nghìn tỷ đồng), vượt trên 20,3% về thu ngân sách.
Trong lĩnh vực chứng khoán, so với năm 2020, các chỉ số tăng thêm 35,7%. Mốc lịch sử của VN-Index đạt được là 1.498 điểm vào phiên cuối năm; thanh khoản gấp 2,6 lần so với năm 2020, đạt 26.600 tỷ đồng/phiên. Đặc biệt, trong tháng 9, thị trường liên tục giao dịch trên 1 tỷ USD/phiên, có những phiên đạt 2 tỷ USD. Quy mô vốn hóa trên thị trường cổ phiếu đạt 7,77 triệu tỷ đồng, tăng 46,8% và đạt 123% GDP năm 2020 khi chưa được điều chỉnh, còn nếu so với GDP điều chỉnh, quy mô thị trường đạt 92,6%. Số tài khoản mới đạt trên 1,5 triệu, bằng con số tài khoản mở mới của 4 năm trước cộng lại; huy động vốn trên thị trường chứng khoán năm 2021 tăng 25% so với năm 2020. Đặc biệt, phát hành cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp đạt 155.588 tỷ đồng, gấp 2,3 lần so với năm 2020.
Theo Bộ trưởng, đây cũng là những thắng lợi của thị trường chứng khoán, tuy nhiên ông cho rằng trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp không có tài sản thế chấp vẫn có những lỗ hổng cần phải "bịt lại". Do vậy, Bộ đang đề nghị Chính phủ sửa Nghị định 153 để siết lại các điều kiện về phát hành trái phiếu doanh nghiệp không có tài sản bảo đảm nhằm đảm bảo cho sự minh bạch và sự đúng đắn, phù hợp với năng lực của các doanh nghiệp, để cạnh tranh một cách lành mạnh trên thị trường chứng khoán.
“Nếu doanh nghiệp vẫn thua lỗ, vẫn nợ xấu, tiền không có, vốn ít nhưng vẫn phát hành cổ phiếu, trái phiếu… sẽ tạo những rủi ro cho nhà đầu tư và thị trường. Thực trạng này đòi hỏi chúng ta phải nhanh chóng hoàn thiện cơ sở pháp luật để thị trường phát triển lành mạnh, minh bạch và bền vững hơn”, Bộ trưởng nói.
Về huy động cho ngân sách nhà nước thông qua trái phiếu chính phủ, theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc năm 2021, các cơ quan chuyên môn đã triển khai rất tốt với lãi suất xuống rất thấp, chỉ khoảng 2,3%, nhưng thời gian kéo dài trên 13 năm. Bên cạnh đó là xử lý thành công nghẽn mạch ở HSX chỉ trong 100 ngày…, đảm bảo các điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư.
Nhìn nhận năm 2022, Bộ trưởng cho biết nước ta vẫn đứng trước những nguy cơ, thách thức từ đại dịch và lạm phát tăng cao. Nền kinh tế thế giới cũng đang rất khó khăn, đó là sự thay đổi, biến đổi liên tục, thất thường của các hoạt động kinh tế. Trước thực trạng đó, chúng ta phải luôn đổi mới, chủ động để đạt được mục tiêu của mình.
Để đạt được thành công của năm 2022, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc đề nghị ngành chứng khoán tiếp tục hoàn thiện thể chế, từ luật đến các nghị định, đến chiến lược phát triển của ngành, các thông tư và các quy định pháp luật có liên quan để bịt các lỗ hổng, đảm bảo để thị trường chứng khoán phát triển lành mạnh, minh bạch, bền vững.
Xây dựng bộ máy bộ máy, bố trí sắp xếp về công tác tổ chức một cách linh hoạt, hiệu quả, chất lượng. Bởi khi có bộ máy tốt, con người tốt thì trong triển khai, mọi việc sẽ giành được thắng lợi. Ngành chứng khoán cần tập trung cơ cấu lại theo hướng chuyên nghiệp và hiện đại, chuyên môn hóa cao; xây dựng hệ thống trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chuyên nghiệp để thuận lợi do kinh doanh và thuận lợi trong công tác quản lý.
Ngoài ra, Bộ trưởng cũng đề nghị ngành chứng khoán cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý những vi phạm, những trục lợi trên thị trường chứng khoán…