Hướng về miền Trung: Có thực mới vực được đạo
Bão chồng bão, lũ chồng lũ; tang thương, mất mát cả người và tài sản… đó là những gì đã, đang diễn ra ở miền Trung. Cả nước đang cùng hướng về khúc ruột miền Trung, như Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tại phiên họp Chính phủ ngày 30/10: Chúng ta dồn “cả tâm cả sức” khắc phục nhanh nhất hậu quả thiên tai nặng nề tại các tỉnh miền Trung, nhanh chóng ổn định cuộc sống người dân…
Ảnh minh họa |
Đến nay, ngành Ngân hàng đã ủng hộ đồng bào miền Trung khắc phục hậu quả thiên tai hàng chục tỷ đồng.
Không chỉ cứu trợ khẩn cấp bằng tiền mặt, NHNN đã lập tức chỉ đạo các TCTD, NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đăk Nông, Lâm Đồng… thực hiện ngay một số công việc hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả do thiên tai.
NHNN yêu cầu các đơn vị khẩn trương chủ động rà soát, tổng hợp thiệt hại của khách hàng đang vay vốn để kịp thời áp dụng các biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng như: cơ cấu lại thời hạn trả nợ, căn cứ khả năng tài chính xem xét miễn giảm lãi vay, tiếp tục cho vay mới khôi phục sản xuất sau mưa lũ; hướng dẫn khách hàng hoàn thiện hồ sơ, thủ tục và thực hiện xử lý nợ đối với khách hàng bị thiệt hại về vốn vay theo quy định hiện hành. Tổ chức thăm hỏi, động viên đối với các gia đình bị thiệt hại; thực hiện công tác an sinh xã hội đối với các gia đình bị thiệt hại về người và tài sản...
Có thể nói ngành Ngân hàng từ lâu đã xác định vai trò, trách nhiệm của mình trong việc hỗ trợ người dân, DN ở tất cả các vùng, miền vượt qua khó khăn khi có thiên tai, dịch bệnh.
Nhiều năm qua, NHNN luôn kịp thời chỉ đạo các TCTD triển khai giải pháp hỗ trợ người dân, DN bị thiệt hại do thiên tai như: xâm nhập mặn vùng ĐBSCL, dịch tả lợn châu Phi… và gần đây nhất là dịch Covid-19. Trong những hoạt động hỗ trợ trên của toàn ngành Ngân hàng, vai trò của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) rất quan trọng. Bởi đây là ngân hàng chịu trách nhiệm chính trong thực hiện các chương trình tín dụng chính sách. Ngân hàng này đã và đang triển khai hơn 20 chương trình tín dụng chính sách. Tính đến ngày 31/8/2020, tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách tại NHCSXH đạt 221.515 tỷ đồng, tăng 7,11% so với 31/12/2019, với hơn 6,5 triệu khách hàng còn dư nợ.
Riêng chương trình hỗ trợ xây nhà chống lũ, NHCSXH đã thí điểm triển khai cho vay xây dựng chòi phòng tránh lũ, lụt cho 700 hộ nghèo tại thuộc 7 tỉnh miền Trung từ năm 2012. Đến năm 2014 với tinh thần“Nhà nước hỗ trợ, cộng đồng giúp đỡ, hộ gia đình tham gia đóng góp” theo Quyết định số 48/2014/QĐ-TTg của Chính phủ, NHCSXH chính thức triển khai chương trình hỗ trợ người nghèo ở 14 tỉnh miền Trung xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt. Đến nay số hộ vay xây nhà theo Quyết định 48 đang còn dư nợ là 13.148 khách hàng với tổng dư nợ 192,91 tỷ đồng, trong đó, từ đầu năm 2020 đến 30/9/2020 đã giải ngân cho 453 hộ vay với doanh số gần 6,8 tỷ đồng…
Vì sao một chương trình tín dụng thiết thực như vậy mà doanh số cho vay không cao, chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân? Nguyên nhân hàng đầu chính là thiếu nguồn lực.
Hiện chi phí xây dựng một căn nhà đạt tiêu chuẩn vượt lũ tối thiểu là 50 triệu đồng. Nhưng mức hỗ trợ của ngân sách, cùng với mức cho vay của NHCSXH là 15 triệu đồng, trong khi khả năng có vốn “đối ứng“ của hộ nghèo rất hạn chế. Thế nên, họ chấp nhận “sống chung với lũ” và vướng vào vòng luẩn quẩn: không có nhà kiên cố nên mỗi khi lũ về là mất mát, hư hao tài sản, dẫn đến nghèo đói. Mà đã nghèo đến mức không đủ ăn, thì lấy đâu tích lũy để xây nhà vượt lũ. Về phía ngân hàng, thực tế là không chỉ chương trình cho vay nhà vượt lũ, mà hàng năm NHCSXH cũng rất vất vả trong việc thu xếp nguồn vốn cho tất cả các chương trình tín dụng chính sách đang triển khai.
“Có thực mới vực được đạo”. Dù rất muốn nâng hạn mức cho vay, nâng doanh số của các chương trình tín dụng chính sách, nhưng NHCSXH phải chờ vốn cấp từ ngân sách nhà nước, vốn hỗ trợ từ các NHTM... Thiên tai, dịch bệnh sẽ ngày càng nhiều, ngoài việc khẩn cấp ứng cứu người dân như hiện nay, thì vấn đề đặt ra không chỉ đối với ngành Ngân hàng, mà tất cả các bộ, ngành là cần sớm có các giải pháp tổng thể, tầm nhìn dài hạn trong việc giảm thiểu rủi ro từ thiên tai, dịch bệnh.