Kịch bản cho doanh nghiệp chuyển đổi
Ông Julien Brun, Giám đốc công ty tư vấn CEL Việt Nam cho biết, nền kinh tế thế giới nói chung và của Việt Nam nói riêng đang đứng trước hai kịch bản. Một là, Chính phủ kiểm soát dịch bệnh thành công và cuộc sống, cũng như nền kinh tế quay trở lại với “bình thường mới”. Tuy nhiên, vẫn chưa thể loại trừ tình huống tồi tệ hơn có thể xảy ra trong kịch bản thứ hai, đó là “làn sóng” dịch bệnh quay trở lại. Thực tế, không một ai có thể dự báo chính xác tương lai, nhưng các bài học trong quá khứ buộc nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam phải có sự chuẩn bị cho những cuộc chiến có thể trong thời gian sắp tới.
Doanh nghiệp Việt cần tranh thủ động lực thích nghi sáng tạo và chuyển đổi công nghệ |
Bàn về vấn đề này, chuyên gia kinh tế Đinh Trường Hinh - Chủ tịch EGAT cho rằng, nhằm tìm kiếm giải pháp hữu hiệu lâu dài cho xử lý dịch bệnh, khôi phục nền kinh tế toàn cầu, các quốc gia hiện nay đang tập trung huy động nguồn lực về vật tư, trang thiết bị y tế, năng lực và nguyên vật liệu sản xuất, khoa học công nghệ nhằm tìm ra vắc-xin khống chế đại dịch. Trong đó, các nước đang và sẽ tìm kiếm các nguồn lực sản xuất khác nhau nhằm đa dạng hóa nguồn cung. Điển hình cho câu chuyện này là Mỹ-quốc gia vốn phụ thuộc nhiều vào các nhà sản xuất thuốc men và vật dụng y tế từ Trung Quốc, và hiện tác động của Covid-19 đã thúc đẩy chính phủ Mỹ hơn bao giờ hết tìm cách đa dạng hóa nguồn cung cấp trang thiết bị, nguồn nguyên vật liệu.
Tại Việt Nam, sau khi dỡ bỏ cách ly xã hội, nhu cầu tiêu dùng trong nước dự kiến phục hồi chậm trở lại trong vòng 6 tháng cuối năm 2020. Sự biến động về nhu cầu tiêu dùng trong nước sang năm tiếp theo sẽ phụ thuộc phần lớn vào việc duy trì thành quả hiện tại và giải pháp kiểm soát chặt chẽ và hiệu quả dịch bệnh của Chính phủ. Cùng với đó là làn sóng hồi hương của người Việt và sự dịch chuyển của lao động nước ngoài. Bên cạnh đó, còn là sự phát triển mạnh mẽ của kênh bán hàng trực tuyến do đã bước đầu hình thành thói quen cẩn trọng trong việc lựa chọn nơi mua sắm và ăn uống, người dân cũng đang quen dần với mua sắm trực tuyến. Tuy nhiên, chuỗi cung ứng từ nước ngoài chưa thể phục hồi hoàn toàn do còn những trở ngại trong vận chuyển hàng hóa quốc tế.
Một số chuyên gia nhận định, lúc này cũng chính là thời điểm tốt để các doanh nghiệp Việt đẩy mạnh quảng bá thương hiệu, cùng với việc phát huy tinh thần ưu tiên ủng hộ hàng hóa nội địa từ người dân. Đồng thời, năng lực sản xuất cũng luôn được doanh nghiệp nỗ lực duy trì để chuẩn bị cho giai đoạn phục hồi. Mặc dù, trong bối cảnh hiện tại, các doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp tục phải chịu những tổn thương, đồng thời vẫn còn những sức ép đối với tình trạng người lao động mất việc làm và sụt giảm nguồn thu nhập.
Ngược lại, trong tình huống khi xảy ra làn sóng dịch bệnh trở lại, Việt Nam sẽ đối mặt với lệnh cách ly một lần nữa. Lúc này, mua sắm tiêu dùng sẽ chịu cú sốc khắc nghiệt nhất, người dân sẽ tập trung nhu cầu cho các mặt hàng thiết yếu và phụ thuộc nhiều vào kênh thương mại điện tử. Bên cạnh đó, do sản xuất vẫn đang được duy trì, dẫn đến dư thừa nguồn cung, thiếu thị trường tiêu thụ, cũng như việc thiếu hụt dòng tiền dẫn đến “hiệu ứng domino” trong chi trả giữa các đối tác trong chuỗi. Tất cả những vấn đề này có thể dẫn đến sự suy thoái của nền kinh tế.
“Lúc này, Chính phủ sẽ phải cứu trợ nền kinh tế với các giải pháp vĩ mô sâu rộng hơn. Vì vậy, doanh nghiệp cần nhanh chóng thích nghi để tồn tại, cùng với xu hướng tìm kiếm nguồn cung thay thế từ trong nước và khu vực để giảm sự phụ thuộc” - các chuyên gia giải thích thêm về kịch bản này.
Chủ tịch EGAT cũng nhắc lại, Mạng lưới Thịnh vượng kinh tế (Economic Prosperity Network) vừa được Mỹ xem xét thiết lập, gồm Nhật Bản, Hàn Quốc, New Zealand, Ấn Độ và Việt Nam. Các yêu cầu của thị trường mới này bao gồm chuỗi cung ứng đáng tin cậy, sản phẩm liên tục đổi mới sáng tạo và yêu cầu minh bạch về xuất xứ hàng hóa; tạo các điều kiện thúc đẩy Chính phủ và doanh nghiệp chuyển đổi số với tốc độ nhanh hơn bao giờ hết.
Bài học từ tổn thất và các giải pháp hữu hiệu đúc kết từ tác động của Covid-19 giúp các nhà quản lý doanh nghiệp quan tâm đúng mức hơn đến các kế hoạch dự trù cho biến động trong tương lai. Trong bối cảnh đó, để tiếp cận các thị trường tiềm năng và chủ động hành trang nắm bắt xu hướng chuyển dịch của các nhà máy, các dòng đầu tư, doanh nghiệp Việt cần tranh thủ động lực thích nghi sáng tạo và chuyển đổi công nghệ trên đà sẵn có.