Kiến nghị thu hồi 181 ha đất dự án Đa Phước
Ngày 14/8, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước (TP. Đà Nẵng).
Theo Thanh tra Chính phủ, năm 2005, UBND TP. Đà Nẵng ban hành quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 Khu đô thị - sân golf Đa Phước.
Qua nhiều lần điều chỉnh, dự án có tổng diện tích khoảng 240 ha, trong đó diện tích cho Công ty TNHH Daewon Cantavil thuê 181,53 ha thực hiện dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước, chủ đầu tư chịu trách nhiệm san lấp, xây dựng cơ sở hạ tầng, bàn giao cho UBND TP. Đà Nẵng quản lý khoảng 64 ha, bao gồm 29 ha được UBND TP. Đà Nẵng giao đất cho Công ty cổ phần Xây dựng 79 để góp vốn liên doanh với Công ty TNHH Daewon Cantavil xây dựng nhà để bán, khoảng 25 ha xây dựng khu trung tâm văn hóa của thành phố và 10 ha xây dựng công viên phần mềm.
Kết luận thanh tra chỉ rõ, tại thời điểm thanh tra, Khu đô thị - sân golf Đa Phước triển khai 2 dự án: Dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước diện tích 181 ha (gọi tắt là Dự án 181 ha) và dự án Khu nhà phố và biệt thự bờ biển Thanh Bình (gọi tắt là Dự án 29 ha).
Trong đó với Dự án 181 ha, từ năm 2006 đến trước năm 2015 tổ chức thực hiện dự án là Công ty TNHH Daewon Cantavil, vốn điều lệ là 666,142 tỷ đồng, năm 2015 công ty tăng vốn điều lệ lên 672,7 tỷ đồng, số vốn tăng thêm 6,7 tỷ đồng do Công ty cổ phần Xây dựng 79 của Phan Văn Anh Vũ góp.
Ngày 3/10/2016, Công ty TNHH Daewon chuyển nhượng 99% vốn góp của mình tại Công ty TNHH Daewon Cantavil cho Công ty cổ phần Nova Bắc Nam 79. Sau khi chuyển nhượng, Công ty TNHH Daewon Cantavil đổi tên là Công ty TNHH The Sunrise Bay.
Dự án Khu nhà phố và biệt thự bờ biển Thanh Bình được xây dựng trên diện tích 29 ha do Công ty TNHH Phát triển nhà Đa Phước thực hiện.
Dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Tuy nhiên, việc triển khai, thực hiện dự án đã có nhiều vi phạm. Theo kết luận thanh tra, việc UBND TP. Đà Nẵng và các ban, ngành ký thỏa thuận với Công ty TNHH Daewon Cantavil thời điểm 2006 có một số nội dung không đúng quy định của pháp luật: xác định tiền thuê đất và mặt nước (dự án 181 ha chỉ phải nộp 10 triệu USD trong 50 năm cho 145 ha đất) không có cơ sở, không bị điều chỉnh trong suốt thời gian hoạt động của dự án...
Trong trường hợp Bên B bán biệt thự nhà liền kề hoặc căn hộ chung cư cho các đối tượng được phép mua, Bên B không phải trả thêm các khoản chi phí liên quan đến việc sử dụng đất cho Bên A… doanh nghiệp được miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu là vi phạm quy định.
Theo Thanh tra Chính phủ, UBND TP. Đà Nẵng không giao Sở Kế hoạch và Đầu tư, các sở, ngành có liên quan mà lại giao Trung tâm Xúc tiến đầu tư làm đầu mối tiếp nhận hồ sơ, thẩm tra dự án đầu tư (Dự án 181 ha và Dự án 29 ha) là vi phạm quy định về chứng nhận đầu tư.
UBND TP. Đà Nẵng phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 và các lần điều chỉnh của dự án 181 ha không lấy ý kiến của các tổ chức, cá nhân liên quan theo nhiệm vụ được giao là không đúng quy định.
Dự án 181 ha và Dự án 29 ha đều thay đổi nhà đầu tư nhưng đến thời điểm thanh tra, chủ đầu tư chưa làm thủ tục điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, vi phạm Khoản 1 điều 33 Nghị định số 118/2015/NĐ-CP ngày 12/11/2015.
Về đánh giá tác động môi trường của dự án, theo Thanh tra Chính phủ, đến thời điểm thanh tra, tại Dự án 29 ha, chủ đầu tư không lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, mặt khác dự án thuộc trường hợp phải cấp giấy phép xây dựng nhưng vẫn chưa được cấp.
Dự án 181 ha được điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 nhiều lần, trong đó, có những lần điều chỉnh đã làm thay đổi về mục tiêu, cơ cấu sử dụng đất, có tác động đến môi trường nhưng Công ty TNHH Daewon Cantavil không lập báo cáo đánh giá tác động môi trường bổ sung, UBND TP. Đà Nẵng không yêu cầu chủ đầu tư lập báo cáo đánh giá tác động môi trường bổ sung là không đúng quy định Luật Bảo vệ môi trường năm 2005, Luật Bảo vệ môi trường năm 2014.
Theo Thanh tra Chính phủ, theo đơn giá đất năm 2011 do UBND TP. Đà Nẵng xác định tại Văn bản số 16/UBND-STC ngày 3/1/2018 thì đơn giá bình quân khu vực Dự án 29 ha là hơn 5,1 triệu đồng/m2. Tổng số tiền sử dụng đất tính cho toàn bộ dự án tại thời điểm giao đất năm 2011 là 1.497 tỷ đồng, trong khi Công ty cổ phần Xây dựng 79 chỉ phải nộp 87 tỷ đồng, thấp hơn so với quy định là hơn 1.410 tỷ đồng.
Theo Kết luận thanh tra, đối với dự án 181ha, Thanh tra Chính phủ kết luận Phan Văn Anh Vũ và Lê Văn Sáu là một người. Do đó, hợp đồng (không số) ngày 29/6/2015 được ký giữa Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 với Lê Văn Sáu không đủ điều kiện để xác lập giao dịch giữa các bên theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2005.
Mặc dù có sự thay đổi về thông tin liên quan đến nhà đầu tư, tổ chức kinh tế thực hiện dự án nhưng chủ đầu tư chưa thực hiện thủ tục điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký đầu tư theo quy định.
Còn tại dự án 29ha, Phan Văn Anh Vũ ký hợp đồng chuyển nhượng 100% vốn (chuyển nhượng dự án) tại Công ty TNHH Phát triển nhà Đa Phước cho ông Võ Ngọc Châu. Lúc đó, ông Châu là thành viên HĐQT, Phó tổng giám đốc công ty này.
Sau khi chuyển nhượng, ông Châu là Chủ tịch của Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Đa Phước. Theo quy định của pháp luật, Công ty cổ phần Xây dựng 79 phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp số tiền hơn 570 tỷ đồng.
Nhưng thực tế, Công ty cổ phần Xây dựng 79 chỉ khai thuế thu nhập doanh nghiệp bằng 0. Từ đó, Thanh tra Chính phủ xác định có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế liên quan số tiền hơn 570 tỷ.
Trước những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ cho biết đã chuyển những thông tin tài liệu sai phạm tại 2 dự án này đến Bộ Công an để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND TP. Đà Nẵng chấn chỉnh, xử lý theo thẩm quyền đối với những vi phạm, khuyết điểm đã nêu trong kết luận; rà soát các quyết định hành chính do UBND thành phố ban hành chưa đúng để bổ sung, sửa đổi hoặc hủy bỏ các quyết định ban hành trái thẩm quyền.
Đối với UBND TP. Đà Nẵng, thanh tra kiến nghị kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân vi phạm; rà soát các nghĩa vụ về thuế để khắc phục và thực hiện thủ tục, quy trình thu hồi dự án 181 ha theo quy định.