Lạm phát gia tăng áp lực lên ECB
Lạm phát tăng tốc
Theo số liệu ước tính sơ bộ vừa được công bố mới đây, chỉ số giá tiêu dùng tại khu vực Eurozone đã tăng tới 3% trong tháng 8 so với một năm trước, cao hơn khá nhiều so với mức tăng 2,2% trong tháng 7. Nếu con số này được xác nhận trong vài tuần tới, nó sẽ là mức lạm phát cao nhất trong 10 năm.
Số liệu lạm phát ước tính này được đưa ra sau khi Đức - nền kinh tế lớn nhất khu vực báo cáo giá tiêu dùng tăng với tốc độ hàng năm là 3,4% trong tháng 8, cao nhất kể từ năm 2008. Trong khi nền kinh tế lớn thứ hai khu vực là Pháp cũng báo cáo lạm phát cao nhất trong gần ba năm vào tháng 8.
ECB cho rằng lạm phát cao hiện tại chỉ là tạm thời |
Nguyên nhân dẫn tới việc lạm phát tăng tốc được các nhà kinh tế lý giải là do người dân trong khu vực đồng Euro đã tích lũy được khoản tiết kiệm đáng kể trong thời gian khu vực này đóng cửa để ngăn chặn đại dịch Covid-19. Số tiền tiết kiệm đó đã được người dân mang ra chi dùng khi nhiều quốc gia trong khu vực đã mở cửa trở lại, trong khi sản xuất vẫn chưa phục hồi kịp để đáp ứng nhu cầu, dẫn tới giá tăng.
Cũng chính bởi lý do này mà Salomon Fiedler - nhà kinh tế học tại Berenberg cho rằng, nếu người dân quyết định chi một phần lớn hơn dự kiến cho tiêu dùng, áp lực giá có thể tăng thêm trong thời gian tới.
Hiện nhiệm vụ của ECB là đạt được mức lạm phát chính 2% trong trung hạn. Các dự báo mới đây của cơ quan này cũng dự đoán lạm phát sẽ tăng trong năm nay, song chỉ lên tới 1,9% trước khi giảm xuống lần lượt 1,5% và 1,4% vào năm 2022 và 2023. Sở dĩ như vậy là bởi ECB chỉ xem những nguyên nhân gây ra lạm phát cao hiện tại là yếu tố tạm thời.
Tuy nhiên theo Salomon Fiedler, ECB có thể sẽ phải điều chỉnh lại các ước tính lạm phát của mình tại cuộc họp tháng 9. “Lạm phát hiện đã tăng cao hơn mức cao nhất 2,6% mà ECB đã dự đoán cho quý IV/2021. Với khả năng lạm phát tăng cao hơn nữa cho đến tháng 11, ECB gần như chắc chắn sẽ phải nâng dự báo lạm phát tại cuộc họp vào ngày 9/9”, ông nói.
Tuy nhiên, điều mà giới chuyên gia và các thị trường quan tâm hơn cả là liệu ECB có thay đổi lập trường chính sách tiền tệ siêu nới lỏng của mình?
ECB có thay đổi quan điểm chính sách?
Tại cuộc họp chính sách diễn ra ngày 9/9 sắp tới, ECB dự kiến sẽ thảo luận về tương lai của chương trình mua tài sản của mình vì Hội đồng Thống đốc của ECB dường như đang bị chia rẽ về thời điểm bắt đầu thu lại các biện pháp kích thích.
Biên bản cuộc họp tháng 7 của ECB cho thấy, các thành viên của Hội đồng Thống đốc nhận định, hoạt động kinh tế của khu vực có thể sẽ trở lại mức trước khủng hoảng trong quý đầu tiên của năm tới. Thậm chí hoạt động kinh tế có thể vượt xa kỳ vọng nếu người tiêu dùng chi tiêu nhiều hơn mức dự kiến hiện tại nhờ vào các khoản tiết kiệm mà họ đã tích cóp được trong thời kỳ đại dịch. Tình hình đại dịch được cải thiện nhanh hơn cũng có thể dẫn đến sự mở rộng mạnh mẽ hơn so với dự kiến hiện tại.
Về lạm phát, các thành viên nhấn mạnh rằng con số lạm phát gần đây rõ ràng đã cao hơn dự kiến trước đây, đối với cả lạm phát chính và lạm phát lõi (không bao gồm thực phẩm và năng lượng). Tuy nhiên, phần đông các thành viên cho rằng, sự gia tăng của lạm phát chủ yếu là nhất thời. Mặc dù sự gia tăng lạm phát dự kiến sẽ tiếp tục trong thời gian tới, một phần do áp lực chi phí tạm thời trong chuỗi cung ứng, hầu hết các áp lực giá cơ bản vẫn yếu ớt. Vì vậy, đa phần các thành viên đồng tình rằng, mặc dù triển vọng lạm phát đã được cải thiện, nhưng nó vẫn còn một khoảng cách so với mức mục tiêu của ECB. Hội đồng Thống đốc sẽ xem xét lại triển vọng lạm phát một cách chi tiết hơn tại cuộc họp vào tháng 9.
Tuy nhiên, một số thành viên tin rằng ECB đang đánh giá thấp nguy cơ lạm phát. Cũng chính bởi vậy, việc lạm phát tiếp tục tăng cao hơn vào tháng 8 có thể sẽ làm sâu sắc thêm sự bất đồng giữa các thành viên, đặc biệt là khi người đồng nghiệp bên kia bờ Đại Tây Dương là Fed đang xem xét thu hẹp chương trình mua tài sản trước cuối năm nay và tiến tới tăng lãi suất vào giữa năm tới.
Phát biểu hôm 30/8, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Pháp Francois Villeroy de Galhau cho biết, ECB nên xem xét sự phục hồi kinh tế gần đây khi thảo luận về những việc cần làm với gói kích thích được triển khai để ứng phó với đại dịch Covid của mình.
Thế nhưng, nhiều thành viên khác như Thống đốc Ngân hàng Trung ương Phần Lan Olli Rehn vẫn kiên định với các biện pháp kích thích hiện tại. Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với Politico mới đây, ông cho rằng ECB cần phải thận trọng về việc rút lại các biện pháp kích thích.
Nhiều nhà kinh tế cũng đồng ý với ECB rằng sự gia tăng giá đang diễn ra chỉ là tạm thời. Jack Allen-Reynolds - nhà kinh tế cao cấp về châu Âu tại Capital Economics cho biết, ông hy vọng lạm phát sẽ giảm xuống khoảng 2% vào tháng 1/2022 và sau đó sẽ tiếp tục “xu hướng giảm trong cả năm” để rồi kết thúc năm 2022 ở mức khoảng 1%.
Điều đó cũng có nghĩa ECB vẫn có thể tiếp tục duy trì lập trường chính sách siêu nới lỏng của mình.