Lưỡng viện Mỹ thông qua gói kích thích kinh tế mới
Theo đó, gói cứu trợ tài chính sẽ hỗ trợ trực tiếp 600 USD cho mỗi người dân. Tuy nhiên, những người có thu nhập trên 100.000 USD cũng như những người nhập cư không có giấy tờ sẽ bị loại trừ. Đối với những lao động bị mất việc làm do đại dịch sẽ được nhận khoản trợ cấp thất nghiệp trị giá 300 USD/tuần, bắt đầu từ ngày 26/12/2020 đến ngày 14/3/2021. Gói hỗ trợ này cũng dành nhiều tỷ USD để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, cấp thực phẩm miễn phí, hỗ trợ phân phối vắc-xin ngừa Covid-19 cũng như giúp người vay thế chấp nhà giãn thời hạn trả nợ và hỗ trợ tiền thuê nhà cho một số đối tượng.
Tuy nhiên gói cứu trợ mới ít hơn những gì các nhà lập pháp Đảng Dân chủ đề xuất, vì vậy chính quyền của Tổng thống mới đắc cử Joe Biden có thể sẽ phải tìm kiếm thêm các biện pháp kích thích khi ông nhậm chức vào tháng Giêng.
Gói kích thích kinh tế của Hoa Kỳ bắt đầu có hiệu lực |
Nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn do làn sóng lây nhiễm Covid-19 mới. Số đơn xin hưởng trợ cấp thất nghiệp ban đầu tại Mỹ đang ở mức cao nhất trong ba tháng, trong khi mức tăng lương trong tháng 11 năm nay thấp hơn nhiều so với kỳ vọng và doanh số bán lẻ giảm trong cả tháng 10 và tháng 11.
Ông Mark Zandi - Kinh tế trưởng tại Moody’s Analytics cho biết, việc thông qua gói cứu trợ tài chính bổ sung kết hợp với việc ngày càng nhiều người Mỹ được tiêm chủng có nghĩa là sự phục hồi kinh tế sẽ bắt đầu vào giữa năm 2021. Gói kích thích kinh tế “đã đến đúng lúc để ngăn chặn một cuộc suy thoái kép”. Gói này sẽ thêm khoảng 1,5 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP thực tế hàng năm trong quý đầu tiên của năm 2021 và khoảng 2,5 điểm phần trăm vào tăng trưởng của năm tới, ông Zandi cho biết thêm.
Ông Michael Feroli - Chuyên gia kinh tế trưởng tại JPMorgan Chase & Co. cũng đánh giá, gói cứu trợ “sẽ rất hữu ích cho nền kinh tế”. Ông ước tính rằng nó có thể thúc đẩy GDP lên tới 3% theo thời gian. Các chuyên gia kinh tế của Morgan Stanley cho biết kết quả kích thích sẽ làm giảm nguy cơ GDP tăng trưởng âm trong quý đầu tiên của năm 2021.
Tuy nhiên, theo ông Andrew Husby - Chuyên gia kinh tế tại Bloomberg Economics, nhiều biện pháp bảo vệ sẽ hết hạn trong quý đầu tiên, có nghĩa là có thể cần thêm gói cứu trợ vào tháng 3/2021. Trong khi đợt triển khai vắc-xin Covid-19 dự kiến sẽ bắt đầu vào mùa xuân, vì vậy các lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi đại dịch khó có thể phục hồi hoàn toàn cho đến cuối năm nay. Bởi vậy gói cứu trợ mới cần phải hướng đến những nơi cần thiết nhất. Tuy nhiên với việc bắt đầu triển khai vắc-xin nhanh hơn dự kiến nên triển vọng kinh tế năm 2021 không thay đổi (GDP tăng 3,5% trong năm 2021) mặc dù gói cứu trợ không được nhiều như dự kiến.
Các nhà lập pháp Mỹ đã phải vật lộn trong nhiều tháng để đạt được một thỏa thuận và đối với quan điểm của nhiều chuyên gia kinh tế, gói kích thích kinh tế mới đã không đến sớm như mong muốn. Số lượng người Mỹ không làm việc dài hạn đã tăng hơn gấp đôi kể từ tháng 8/2020 và ngày càng nhiều doanh nghiệp bị giảm doanh thu hoặc thậm chí đóng cửa vĩnh viễn.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, nếu nước Mỹ đợi cho đến khi chính quyền mới lên nắm quyền, đặc biệt là nếu đảng Cộng hòa kiểm soát Thượng viện, thì có lẽ gói cứu trợ này sẽ còn nhỏ hơn, và đây có lẽ không phải là điều tốt nhất mà dân chúng Mỹ mong đợi.
Gói giải cứu này không bao gồm viện trợ cho chính quyền tiểu bang và địa phương, nhiều trong số đó đang đối mặt với sự thiếu hụt ngân sách lớn. Nếu không có kinh phí, họ sẽ buộc phải cắt giảm việc làm, chương trình và dịch vụ vào thời điểm không thích hợp cho nền kinh tế rộng lớn hơn.
Bà Jennifer Lee - Chuyên gia kinh tế cấp cao tại BMO Capital Markets cho biết, việc thông qua các biện pháp cứu trợ tài khóa mới sẽ phụ thuộc phần lớn vào kết quả của cuộc kiểm phiếu ở Georgia, điều này sẽ quyết định đảng nào kiểm soát Thượng viện.
Cuối cùng, động lực quan trọng nhất của sự phục hồi sẽ là hoạt động kinh tế gia tăng, vốn chủ yếu phụ thuộc vào một loại vắc-xin hiệu quả. Trong khi gói kích cầu “bắt đầu có hiệu lực” cho đến tháng 3/2021, vẫn có thể có những thách thức lớn trong mùa đông này, bà Jennifer Lee cho biết thêm.