Mở cửa du lịch quốc tế: Cần những bước đi thận trọng, an toàn
Loạt combo du lịch đắt khách dịp 30/4 - 1/5: Giá hấp dẫn, chủ động lịch trình, nhiều ưu đãi | |
Du lịch trở lại, ưu đãi liền tay | |
Hàng không tích cực đón đầu kỳ nghỉ lễ |
Chậm chân sẽ mất cơ hội
Mới đây, Hội đồng tư vấn du lịch (TAB) đã gửi thư đến Thủ tướng đề xuất về việc mở cửa trở lại du lịch quốc tế. Trong thư TAB nêu rõ, trước dịch Covid-19 du lịch đóng góp hơn 10% GDP, tạo ra doanh thu hơn 30 tỷ USD/năm, trong đó doanh thu đến từ du khách quốc tế chiếm phần lớn. Thống kê năm 2019 - thời điểm trước khi dịch xảy ra, Việt Nam đón khoảng 18 triệu lượt khách quốc tế, phục vụ 85 triệu lượt khách nội địa; tổng thu từ khách du lịch đạt 726.000 tỷ đồng, đóng góp trên 9,2% vào GDP. Đáng chú ý mặc dù lượng khách quốc tế chỉ chiếm 1/5, nhưng lại đóng góp doanh thu ước đạt hơn 400.000 tỷ đồng.
Việc đóng cửa thị trường du lịch do dịch bệnh đã ảnh hưởng lớn đến doanh thu của ngành trong năm 2020. Số liệu thống kê cho thấy năm 2020, khách quốc tế đến Việt Nam chỉ đạt khoảng 3,7 triệu lượt, giảm tới 79,5% so với 2019; khách nội địa đạt 56 triệu lượt, giảm 34,1%; tổng thu du lịch đạt 312 nghìn tỷ đồng, giảm 58,7% - mức giảm tương đương 19 tỷ USD.
Mở cửa du lịch đón khách quốc tế là mong mỏi của nhiều doanh nghiệp hiện nay |
Điều đó vẫn tiếp diễn trong quý đầu năm khi mà số liệu thống kê cho thấy, doanh thu du lịch lữ hành ước tính đạt 3,1 nghìn tỷ đồng, chỉ chiếm 0,2% tổng mức và giảm 60,1% (cùng kỳ năm 2020 giảm 24,8%). Trong đó, khách quốc tế đến Việt Nam trong quý I/2021 ước tính đạt hơn 48.000 lượt người, giảm 98,7% so với cùng kỳ năm trước.
Với nhiều chương trình tiêm vaccine đại trà đang diễn ra ở nhiều nước, một số đối thủ cạnh tranh trong lĩnh vực du lịch của Việt Nam như Thái Lan, Singapore đã đưa ra rất nhiều chính sách tái mở cửa biên giới theo cách an toàn, dự kiến mở cửa đón khách quốc tế có hộ chiếu vaccine hoặc chứng chỉ tiêm chủng Covid-19. Chính vì vậy, nếu chậm chân Việt Nam sẽ khó có cơ hội để phục hồi thị trường quốc tế.
Trước thực trạng này, TAB đề xuất Chính phủ, cơ quan chức năng xem xét các phương án để Việt Nam tái mở cửa được biên giới một cách an toàn và bền vững; cho phép từng bước mở cửa cho việc đi lại không phải cách ly.
Đồng tình với đề xuất này, chuyên gia kinh tế PGS-TS. Đinh Trọng Thịnh nhấn mạnh, trong bối cảnh hiện tại, việc tính toán các phương án để có thể mở cửa du lịch quốc tế là điều cần thiết. Một số nước cũng đang có động thái để đón lượng khách đến sau dịch bệnh. Để không bị “chậm chân” thì Việt Nam cần sẵn sàng các biện pháp kỹ thuật, các chính sách hợp lý để mở cửa. Tuy nhiên, đó phải là những bước đi thận trọng và chính xác. “Nếu mở cửa thì mở cửa cho những đối tượng nào, phải phân ra thành các nhóm rõ ràng và chính sách cụ thể cho từng nhóm. Có thể tính toán tới việc phát triển bảo hiểm Covid-19 như một số đề xuất”, ông Thịnh cho biết.
Lãnh đạo một công ty lữ hành cũng chia sẻ, việc mở cửa du lịch quốc tế là điều mà mọi doanh nghiệp trong ngành đều mong muốn. Các địa điểm du lịch cũng đã sẵn sàng mọi điều kiện để đón khách trong và ngoài nước quay trở lại. Nếu không nhanh chóng thì rất có thể sẽ bỏ lỡ cơ hội phục hồi ngành du lịch. Theo vị này, có thể tính toán các phương án như thí điểm đón khách quốc tế ở một số địa điểm và thực hiện miễn dịch cộng đồng.
Áp dụng “hộ chiếu vaccine”
Khái niệm “hộ chiếu vaccine” đã được nhắc tới trong thời gian gần đây và được coi như “chìa khóa” để có thể mở cửa du lịch quốc tế. Nhiều nước đã ứng dụng điều này để theo dõi lịch sử tiêm chủng của người dân, giúp họ thuận tiện trong việc xuất nhập cảnh sang các nước. Tại Việt Nam, “hộ chiếu vaccine” cũng đang được các bộ, ngành tính toán trong việc mở cửa đón khách quốc tế. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, cần tính toán thận trọng mọi trường hợp có thể xảy ra.
PGS-TS. Trần Đắc Phu - cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng Sự kiện y tế công cộng, Bộ Y tế cho rằng, việc cấp chứng chỉ tiêm chủng đã được nước ta thực hiện trước đây. Tuy nhiên, đối với việc phòng chống Covid-19, phải tính tới một số khó khăn. Chẳng hạn như nhiều loại vaccine hiện nay đều được cấp phép trong tình trạng khẩn cấp nên hiệu lực, hiệu quả khác nhau, nhiều loại chưa chứng minh được việc ngăn cản lây lan bệnh mà chỉ giảm triệu chứng gây bệnh hoặc giảm tử vong. Hơn nữa, hiện các biến chủng của coronavirrus chưa ảnh hưởng đến vaccine, nhưng nếu sau này xuất hiện biến chủng khiến vaccine không còn tác dụng thì đó cũng là một cản trở. Chưa kể là có thể xuất hiện “hộ chiếu vaccine” giả…
Theo đó, vị chuyên gia này cho rằng việc sử dụng “hộ chiếc vaccine” có thể là sự thỏa thuận của các nước trong khu vực hoặc các nước trên thế giới để có thể đạt được mục tiêu kép cả về phòng chống dịch bệnh và phát triển kinh tế.
Mới đây, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 3/2021, trả lời câu hỏi liên quan đến vấn đề áp dụng “hộ chiếu vaccine”, Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường cho biết, hiện Bộ Y tế làm việc với các bộ, ngành để nghiên cứu về vấn đề “hộ chiếu vaccine” để báo cáo Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống Covid-19, nhằm vừa đảm bảo an toàn cho người dân, vừa mở cửa nền kinh tế bằng việc mở lại các đường bay quốc tế.
Theo đó, Bộ Y tế đang nghiên cứu lên các phương án, trước hết là phương án cách ly phù hợp với người nhập cảnh đã tiêm đủ liều vaccine theo quy định. Bộ cũng đang chuẩn bị các kịch bản cho việc sử dụng hộ chiếu vaccine trong tương lai. Tuy nhiên, “đây vẫn là các phương án chúng ta phải bàn kỹ vì phải cân bằng giữa lợi ích và nguy cơ. Lợi ích là việc mở cửa lại đường bay để phát triển kinh tế còn nguy cơ là việc vẫn có thể xảy ra lây nhiễm cộng đồng. Đây là việc chúng ta còn cần phải nghiên cứu thêm”, Thứ trưởng Trương Quốc Cường thông tin.