Ngăn chặn hàng nước ngoài đội lốt hàng Việt sang Mỹ
Cũng theo nguồn tin trên, Chính phủ sẽ tăng nặng việc xử phạt để răn đe tình trạng hàng hóa nước ngoài lấy danh nghĩa hàng Việt Nam để vào thị trường khác.
Dệt may là một trong nhưng nhóm hàng rủi ro cao về giả mạo xuất xứ, chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp |
Nhiều nhóm hàng bị giả mạo xuất xứ
Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang, theo nhiều chuyên gia dự báo, sẽ dẫn tới khả năng hàng hóa từ các nước bị áp thuế suất cao tìm cách chuyển tải bất hợp pháp vào Việt Nam, sau đó xuất khẩu vào thị trường khác.
Hành vi giả mạo xuất xứ, thực hiện chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp, theo ngành hải quan thường xảy ra đối với hàng dệt may, thuỷ sản, nông sản, gạch men, mật ong, sắt, thép, nhôm, gỗ ép...
Cách thức điển hình là nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc về Việt Nam, sau đó thay bao bì hoặc bỏ bao bì, ghi “Made in Vietnam”, xin cấp giấy chứng nhận xuất xứ để xuất khẩu sang Mỹ, châu Âu, Nhật Bản…
Theo bà Hoàng Thị Thủy, Trưởng phòng Giám sát quản lý C/O và sở hữu trí tuệ, Cục Giám sát quản lý, Tổng cục Hải quan, thủ đoạn gian lận C/O thường thấy nhất là doanh nghiệp Việt Nam (gồm cả doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài) sản xuất, gia công hàng hóa xuất khẩu chỉ trải qua công đoạn gia công, chế biến hoặc lắp ráp đơn giản chưa đáp ứng quy tắc C/O nhưng vẫn khai C/O Việt Nam; hợp lý hóa bộ hồ sơ để xin cấp giấy chứng nhận C/O của Việt Nam hoặc giấy chứng nhận xuất khẩu. Đây không phải là giấy chứng nhận xuất xứ nhưng có thể là cơ sở để doanh nghiệp làm giả C/O.
Đến nay, Tổng cục Hải quan đã phát hiện, xử lý hàng chục vụ gian lận C/O, chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp. Trường hợp điển hình như: Năm 2017, Cục Hải quan thành phố Hải Phòng phát hiện Công ty TNHH Xuất nhập khẩu INTERWYSE đã nhập khẩu mặt hàng theo khai báo là “củ loa, sạc điện thoại mới, C/O Trung Quốc” có xuất trình C/O mẫu E nhưng khi kiểm tra thực tế trên hộp đựng sản phẩm hàng hóa và trên hàng hóa thể hiện chữ đúc chìm “Made in Vietnam”.
Hải quan Mỹ cũng từng phát hiện Công ty FINEWOOD Việt Nam có hành vi nhập khẩu mặt hàng gỗ dán từ Trung Quốc, sau đó đưa về nhà xưởng để thay đổi nhãn mác và xuất khẩu sang Mỹ với xuất xứ Việt Nam. Doanh nghiệp có hành vi làm giả C/O do Việt Nam cấp nhưng thực tế hàng hóa không được nhập khẩu vào Việt Nam hoặc hàng hóa đã xuất khẩu ra khỏi lãnh thổ Việt Nam (làm giả C/O từ bên ngoài lãnh thổ Việt Nam).
Trong phần trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội mới đây, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh cũng cho biết, vừa qua lực lượng chức năng đã bắt giữ nhiều vụ việc mà các đối tượng kinh doanh hàng hóa dán sẵn tem ở nước ngoài rồi nhập lậu vào Việt Nam.
Ảnh hưởng đến cả nền kinh tế
Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, các đại biểu Quốc hội cũng khuyến cáo các doanh nghiệp trong nước cần cẩn trọng khi liên kết với doanh nghiệp nước ngoài, phải đảm bảo minh bạch, không nên lợi dụng cơ hội bắt tay với doanh nghiệp nước ngoài để lách luật, xuất hàng sang Mỹ, bởi có thể sẽ phải gánh chịu hậu quả.
“Nếu cộng đồng doanh nghiệp không cẩn thận, chỉ vài doanh nghiệp được hưởng lợi nhưng nhiều ngành nghề khác và tất cả các doanh nghiệp khác sẽ bị nhiều quốc gia xuất khẩu áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại, hạn chế nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam, như đối với một số ngành thép, nhôm…”, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết.
Về vấn đề này, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết: “Chính phủ đã giao cho Bộ Công Thương nhiệm vụ chống gian lận xuất xứ hàng hóa. Bộ cũng được yêu cầu xây dựng nghị định để xử lý hành vi vi phạm về xuất xứ hàng hóa. Chúng ta sẽ tăng nặng việc xử phạt để răn đe tình trạng hàng hóa lấy danh nghĩa hàng Việt Nam vào thị trường khác”.
Chủ động đối phó với tình hình này, phía Tổng cục Hải quan cho biết đã chỉ đạo các cục hải quan tỉnh, thành phố tăng cường công tác kiểm tra, xác định C/O, nhãn mác hàng hóa. Đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, công chức hải quan thực hiện kiểm tra cụ thể tên hàng, mã số HS, xuất xứ hàng hóa, nhãn hàng hóa; đảm bảo phải phù hợp với tên hàng, mã số HS xuất xứ hàng hóa trong bộ hồ sơ lô hàng nhập khẩu, giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa.
Trường hợp có căn cứ xác định hàng hóa nhập khẩu có chỉ dẫn giả mạo về nguồn gốc hàng hóa, nơi sản xuất, đóng gói, lắp ráp hàng hóa thì tùy theo hành vi vi phạm cụ thể, tính chất, mức độ, hành vi vi phạm để xử lý theo thủ tục tố tụng hình sự hoặc xử phạt vi phạm hành chính theo khoản 2 Điều 13 Nghị định số 185/2013/NĐ-CP.