Ngân hàng hỗ trợ chống thất thu thuế trong kinh doanh nền tảng số
Ảnh minh họa |
Mới đây, đại diện Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh cho biết đơn vị này đã xử lý 38 cá nhân có thu nhập từ Google với số thuế truy thu, phạt và tiền chậm nộp lên tới 169 tỷ đồng; xử lý 3 doanh nghiệp với số thuế truy thu, phạt và tiền chậm nộp là 327 triệu đồng.
Việc truy thu thuế này được thực hiện dựa trên thông tin do 4 ngân hàng thương mại cung cấp cho cơ quan thuế về các tổ chức, cá nhân có thu nhập phát sinh từ Google. Tổng số tiền các tổ chức, cá nhân trên nhận từ nước ngoài là hơn 51,2 triệu USD và 21,4 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, các ngân hàng và các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán còn hỗ trợ kê khai, nộp vào ngân sách số tiền đã khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế phải nộp của các nhà cung cấp ở nước ngoài như Google, Facebook, Amazon...
Theo Tổng cục Thuế, luỹ kế số thu thuế từ hàng hóa, dịch vụ xuyên biên giới thông qua các tổ chức tại Việt Nam khai thay, nộp thay thuế nhà thầu từ năm 2018 đến ngày 29/6/2022 đạt 5.432 tỷ đồng, tốc độ tăng thu bình quân đạt 130%, số thu trung bình đạt khoảng 1.200 tỷ đồng/năm.
Những dữ liệu trên cho thấy triển vọng ngành thương mại điện tử, khả năng tăng doanh thu trên nền tảng số, nhưng đồng thời cũng đặt ra không ít thách thức về thu ngân sách liên quan đến lĩnh vực này.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhìn nhận, việc quản lý, thu thuế trên các nền tảng này cũng là lĩnh vực rất mới nên gặp nhiều thách thức và hiện đang thất thu thuế lớn với sàn thương mại điện tử và kinh doanh công nghệ.
Bộ Tài chính cũng chỉ ra nguyên nhân, sự phát triển của các hình thức kinh doanh dựa trên nền tảng công nghệ đã phá vỡ các nguyên tắc đánh thuế trước đây. Các đối tượng thường dùng để trốn thuế chia nhỏ thành nhiều tài khoản khác nhau để kinh doanh, dẫn đến việc kê khai thuế có sự không chuẩn xác và rất khó có thể kiểm soát được; các giao dịch thương mại điện tử diễn ra trên không gian mạng nên khó xác định đối tượng chịu thuế, đối tượng nộp thuế và giá trị để tính thuế.
Đáng chú ý, một chuyên gia cho rằng, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử có thể dễ trốn thuế hơn so với hình thức kinh doanh truyền thống nhờ công nghệ số có khả năng bảo mật thông tin cao. Bên cạnh đó, tổ chức, cá nhân kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử hoặc trên các website mua/bán trực tiếp hàng hóa cho người tiêu dùng, tạo ra doanh thu rất lớn với hàng trăm đơn hàng nhưng không xuất hóa đơn bán hàng, không kê khai doanh thu để tính thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp.
Dù đã tích cực hỗ trợ truy thu thuế trong kinh doanh nền tảng số nhưng dưới góc nhìn của đại diện một ngân hàng thương mại, việc chống thất thu thuế và tăng cường hỗ trợ người dân trong các dịch vụ thuế, ngân hàng không thể thay thế cơ quan thuế. Bởi vì, ngân hàng thực chất là trung gian thanh toán, cung cấp dịch vụ thanh toán. Ngân hàng chỉ có thể thu thuế hoặc khấu trừ thuế khi có sự chấp thuận của chủ tài khoản hoặc của ủy quyền của cơ quan thuế.
Hơn nữa, các giao dịch diễn ra nhiều, nhỏ lẻ, người cần nộp thuế không đăng ký kinh doanh, không đăng ký thuế, không xác định địa điểm kinh doanh thì việc khoanh vùng khoản tiền cần phải khấu trừ thuế cũng là một thách thức cho các ngân hàng. Do đó, để hỗ trợ nhiều hơn trong công tác này, ngân hàng cũng cần sự hỗ trợ từ các cơ chế chính sách, sự đồng lòng, hỗ trợ của cơ quan thuế và người nộp thuế, đại diện đại diện một ngân hàng này khẳng định.
Cùng chung nhận định này, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, Giảng viên cấp cao Học Viện Tài chính cho rằng, cần có sự "phân vai" rõ ràng và kết hợp chặt chẽ trong từng cơ quan trong việc quản lý thuế hoạt động kinh doanh nền tảng số; đồng thời, nhanh chóng hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, quy định trách nhiệm rõ ràng về đăng ký kinh doanh, lấy mã số thuế và kê khai thuế để buộc các chủ thể hoạt động kinh doanh nền tảng số phải thực thi; nâng cao vai trò của cấp thông tin từ các bộ, ngành có liên quan cho cơ quan thuế; các ngân hàng thương mại tăng cường cung cấp thông tin về tài khoản của các chủ thể kinh doanh trên nền tảng số...