Ngành nông nghiệp nỗ lực về đích

	Phát triển nền nông nghiệp sạch: Cần có chính sách đồng bộ
	Hỗ trợ ngành nông nghiệp bao nhiêu cho đủ

“Lội ngược dòng” ngoạn mục

Biến đổi khí hậu đến nhanh và tác động mạnh đến sản xuất nông nghiệp hơn các kịch bản được dự báo. Hạn hán, xâm nhập mặn nặng nhất trong vòng 100 năm qua, trong vòng thời gian dài tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và miền Trung, Tây Nguyên. Thiên tai đã gây ra thiệt hại rất lớn (kể cả người và tài sản), đặc biệt đối với sản xuất nông nghiệp.

Năm 2016 là năm đánh dấu những bước ngoặt hết sức quan trọng của ngành rau quả

Chỉ riêng đợt hạn, mặn trong những tháng đầu năm đã khiến 1 triệu người thiếu nước ngọt trong sinh hoạt, 300 nghìn ha lúa bị thiệt hại năng suất từ 30-80% và cá biệt có những diện tích bị mất trắng.

Còn vùng Nam Trung bộ, như ở Ninh Thuận, Bình Thuận có những diện tích 3 năm liền chúng ta không sản xuất được. Tây Nguyên có trên 100 nghìn ha cây công nghiệp bị tổn thương do ảnh hưởng của hạn nghiêm trọng, hàng chục nghìn người thiếu nước uống...

Chịu thiệt hại nặng nề do thiên tai và sự cố môi trường biển ở 4 tỉnh miền Trung nên 6 tháng đầu năm, tăng trưởng ngành nông nghiệp giảm 0,18%. Hàng loạt các mặt hàng chủ lực, vốn là thế mạnh xuất khẩu như: lúa gạo, cà phê, cao su, sắn, tôm… đều sụt giảm cả về số lượng và giá trị. Về lúa vụ Đông Xuân, chỉ tính riêng ĐBSCL bị mất tới hơn 1,14 triệu tấn lúa (giảm -10,2% so với cùng kỳ) do ảnh hưởng của hạn hán. Với mặt hàng tôm nước lợ, trong 6 tháng đầu năm sản lượng chưa đạt 200.000 tấn (bằng 28% sản lượng theo kế hoạch).

Trong bối cảnh khó khăn dồn dập, liên tục xảy ra, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã đề ra các giải pháp sát, đúng và quyết liệt triển khai thực hiện, nên tăng trưởng ngành được phục hồi sau 6 tháng cuối năm.

Theo số liệu ước tính của Tổng cục Thống kê, tốc độ tăng GDP toàn ngành đạt khoảng 1,2%; giá trị sản xuất (theo giá so sánh 2010) tăng 1,44%, xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt mức cao kỷ lục 32,1 tỷ USD, tăng hơn 6% so với 2015. Đáng chú ý, với kim ngạch xuất khẩu rau quả dự báo có thể đạt 2,3- 2,5 tỷ USD, năm 2016 có thể nói là năm đánh dấu những bước ngoặt hết sức quan trọng của ngành rau quả khi kim ngạch xuất khẩu vượt lúa gạo, trở thành thế lực mới trong nhóm ngành hàng nông sản xuất khẩu của nước ta.

Cùng với rau quả, xuất khẩu tiêu, điều, cà phê đã góp phần không nhỏ giúp cho bức tranh xuất khẩu nông sản cuối năm của chúng ta sáng sủa hơn. Xuất khẩu tiêu cả năm nay có thể đạt 180 nghìn tấn, tăng 35% về khối lượng so với năm 2015. Đối với hạt điều, nhiều khả năng xuất khẩu điều sẽ đạt 2,7 tỷ USD, cộng thêm các sản phẩm khác từ điều, giá trị xuất khẩu toàn ngành dự kiến sẽ cán mốc 3 tỷ USD. Mặt hàng cà phê cũng được dự báo kim ngạch xuất khẩu vượt 3 tỷ USD.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhận định: “Con số tăng trưởng GDP ngành đạt 1,2% thể hiện sự cố gắng rất lớn của các địa phương, bà con nông dân, đường lối chỉ đạo của Đảng, Chính phủ và của cả hệ thống chính trị. Trong kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XIV vừa qua, 70% ý kiến các đại biểu Quốc hội phát biểu tập trung cho nông nghiệp là chính.

Ban Chấp hành Trung ương Đảng họp bàn cũng chủ yếu về nông nghiệp; Chính phủ thì hầu như kỳ họp nào cũng dành một thời gian thích đáng cho nông nghiệp nên chúng ta đã giành được một kết quả trong một hoàn cảnh khó khăn, khốc liệt như vậy”.

Gỡ bỏ những rào cản

Nhận định về ngành nông nghiệp năm 2016, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết: Năm nay thiên tai, nhân tai xảy ra quá nặng nề, làm mất đi 1,7 tỷ USD, gần 1% GDP của nước ta. Có thể nói, chưa bao giờ thiên tai ảnh hưởng dồn dập đến như vậy.

Trong bối cảnh khó khăn, nông nghiệp vẫn tiếp tục là trụ đỡ của nền kinh tế, đóng góp chủ lực cho đời sống người dân. Đặc biệt nông nghiệp đã mang về kim ngạch 32,1 tỷ USD cho đất nước, trong đó có 10 mặt hàng đạt kim ngạch từ 1 tỷ USD trở lên.

Tuy nhiên, lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn vẫn đang tồn tại nhiều vấn đề. Một là hạn điền đang kìm hãm phát triển sản xuất; việc ứng dụng khoa học công nghệ trong nông nghiệp còn hạn chế; tình trạng ATTP còn nhiều bất cập; vật tư đầu vào cho ngành nông nghiệp như phân bón, thuốc trừ sâu… đôi lúc chưa được quản lý tốt…

Quá trình sắp xếp lại nông lâm trường còn nhiều bất cập, đất đai bị lãng phí, nạn phá rừng đang xảy ra ở nhiều địa phương, đe doạ sự phát triển của đất nước. “Đáng nói là ở đâu cũng có thanh tra, nhưng đội ngũ này làm việc chưa hiệu quả. Tôi đã nói đóng cửa rừng ở Tây Nguyên và nhiều vùng khác. Chỉ trong 10 năm mà Tây Nguyên mất hơn 300 nghìn ha rừng, dẫn đến tình trạng sa mạc hóa, hạn hán ngày càng nghiêm trọng. Do đó chúng ta cần tiếp tục mở đợt tấn công liên tục vào những kẻ phá hoại rừng” - Thủ tướng cho hay.

Về các giải pháp cụ thể cho ngành nông nghiệp trong năm 2017 và giai đoạn tới, Thủ tướng lưu ý một số vấn đề chính như đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp, phát triển theo chiều sâu chứ không chạy theo số lượng, tiếp tục tổ chức các hình thức tổ chức sản xuất đặc biệt, trong đó có các HTX nông nghiệp và gắn với nông nghiệp công nghệ cao, phát triển mạnh công nghiệp chế biến sâu, chế biến tinh.

Đồng thời, tiếp tục xây dựng thương hiệu sản phẩm quốc gia, ưu tiên những sản phẩm là lợi thế của địa phương, đặc sản của vùng, miền, đầu tư hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn, đặc biệt là hoàn thiện cơ chế chính sách về vấn đề đất đai, sử dụng đất lúa…

“Những thể chế nào, chính sách nào ràng buộc nông nghiệp, nông thôn không phát triển được, hoặc chậm phát triển, Thủ tướng yêu cầu bãi bỏ, nhất là những việc thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thì càng phải bãi bỏ sớm, còn những việc thuộc thẩm quyền của Bộ Chính trị, của Trung ương, của Quốc hội thì báo cáo sớm”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đồng ý với kiến nghị của Bộ NN&PTNT về việc rà soát, đổi mới cơ chế chính sách hỗ trợ thúc đẩy tái cơ cấu, phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới, và giao Bộ Tài nguyên Môi trường, Bộ NN&PTNT và các Bộ, ngành liên quan tổ chức nghiên cứu, xây dựng chính sách phát triển thị trường quyền sử dụng đất nông nghiệp; nghiên cứu đề xuất sửa đổi Luật Đất đai theo hướng tạo thuận lợi hơn cho tích tụ, tập trung đất đai, sản xuất nông nghiệp quy mô lớn...