Nghịch lý giá xăng dầu
Mới đây, Liên Bộ Tài chính - Công thương đã thông báo thay đổi giá bán lẻ xăng dầu trong kỳ điều chỉnh mới. Theo đó, giá xăng E5 RON 92 giảm thêm 2.710 đồng/lít; RON 95 giảm 3.600 đồng/lít. Tương tự, giá các loại dầu cũng giảm dao động gần 1.200 đồng đến hơn 1.700 đồng/lít (kg), thời gian áp dụng bắt đầu từ 15h, ngày 21/7. Như vậy, hiện xăng E5 RON 92 có giá bán tối đa là 25.070 đồng/lít, xăng RON 95 là 26.070 đồng/lít, dầu diesel là 24.850 đồng/lít, dầu hỏa 25.240 đồng/lít, dầu mazut 16.540 đồng/kg.
Trước đó, tại kỳ điều chỉnh giá ngày 11/7, xăng E5 RON 92 giảm 3.103 đồng/lít, còn xăng RON 95 giảm 3.088 đồng/lít, dầu diesel giảm 3.022 đồng/lít, dầu hỏa giảm 2.008 đồng/lít, dầu mazut giảm 2.010 đồng/kg. Sau điều chỉnh, xăng E5 RON 92 có giá bán tối đa là 27.788 đồng/lít, xăng RON 95 là 29.675 đồng/lít, dầu diesel là 26.593 đồng/lít, dầu hỏa 26.345 đồng/lít, dầu mazut 17.712 đồng/kg.
Giá xăng dầu đã chấm dứt đà tăng và ghi nhận mức giảm kỷ lục. Tuy thế, giá nhiều mặt hàng, dịch vụ vẫn “đứng yên”, thậm chí còn…tăng |
Đây là 2 lần giảm giá cao nhất của xăng dầu từ đầu năm đến nay. Phân tích về vấn đề này, một chuyên gia cho biết, hiện đã hình thành 3 yếu tố kết hợp giúp giá xăng dầu giảm mạnh kỳ này. Đó là xu hướng giảm giá xăng dầu thế giới vẫn đang tiếp tục; Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc giảm thuế môi trường với xăng dầu; tình hình dịch Covid-19 đang có dấu hiệu quay trở lại tại một số quốc gia đã tác động đến nhu cầu xăng dầu, nên giá xăng dầu có xu hướng giảm.
Thông thường, giá xăng dầu tăng hoặc giảm đều sẽ tác động cùng chiều với giá dịch vụ, hàng hóa. Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân, giá hàng hóa, dịch vụ vẫn “bất động”, có nơi còn tiếp tục tăng, ảnh hưởng đến đời sống dân sinh. Bà Nguyễn Thị Nhung (quận Đống Đa, TP. Hà Nội) cho biết, giá xăng dầu vừa giảm mạnh nên bà nghĩ giá hàng hóa sẽ giảm theo. Nhưng thực tế không như vậy. Trước đây, đi siêu thị, mua một chai dầu ăn bà chỉ mất khoảng 63.600 đồng, nhưng nay vì giá xăng dầu tăng, nhà phân phối cũng đã điều chỉnh tăng lên 71.500 đồng. Đến giờ, đã 2 lần giảm giá xăng dầu, nhưng tấm biển báo giá dầu ăn vẫn chẳng thay đổi.
Đáng chú ý, một số mặt hàng thực phẩm còn tiếp tục tăng giá cao hơn. Anh Vũ Minh Khang, một tiểu thương tại quận Hoàng Mai, TP. Hà Nội chia sẻ, giá một số mặt hàng thực phẩm liên tục biến động tăng trong những ngày gần đây.
Lý giải nguyên nhân chưa giảm giá dịch vụ, anh Đình Khang, chủ một cửa hàng bán lẻ cho biết, giá xăng dầu chỉ tác động đến 20% giá cước vận tải của cửa hàng. Giá vận tải giảm, nhưng giá nhập hàng của nhà cung cấp, giá thuê cơ sở kinh doanh, giá thuê người làm vẫn cao, khiến cửa hàng không có cơ sở để giảm giá hàng hóa. Hơn nữa, đại diện một doanh nghiệp cho biết, giá xăng dầu mới chỉ bắt đầu giảm, nên chưa đánh giá được thực tế chi phí mà doanh nghiệp phải trả. Hơn nữa, giá xăng dầu liên tục tăng, khiến doanh nghiệp đã phải bù lỗ quá nhiều từ đầu năm đến nay, do vậy việc giảm giá dịch vụ ngay là chưa thể.
Thấu hiểu nỗi khó này, một chuyên gia cho rằng, để sản xuất hàng hóa, doanh nghiệp phải vận hành cả một chuỗi cung ứng và sản xuất phức tạp. Thị trường cần có độ trễ nhất định để giá cả được áp dụng, độ trễ này có thể kéo dài từ 2-3 tháng hoặc hơn. Các ngành nghề, lĩnh vực cũng cần thời gian để nhận định xu hướng, tính toán lại chi phí để áp dụng lên giá cả đầu ra của sản phẩm, hàng hóa. Hơn nữa, chu kỳ điều chỉnh xăng dầu rút ngắn còn 10 ngày/lần nên dù đã có 2 kỳ điều chỉnh giảm, nhưng chưa đủ để doanh nghiệp quyết định giảm giá dịch vụ.
Cùng chung nhận định này, PGS.TS Nguyễn Văn Nam, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thương mại cho rằng, bất cứ lần nào xuống giá thì giá không giảm ngay mà cần một quá trình và có độ trễ, nhanh thì 1-2 tuần mà chậm thì 1-2 tháng, đó là quy luật hoạt động của cơ chế giá. Tuy nhiên, chính sách điều hành giá xăng dầu rất cần sự chủ động và linh hoạt.
Ngoài ra, một chuyên gia đề xuất, cơ quan quản lý Nhà nước cần có các biện pháp can thiệp, kiểm soát về giá hàng hóa, dịch vụ theo sát diễn biến của thị trường; cần tính toán và đưa ra tỷ lệ tăng/giảm giá hàng hóa tương ứng để người tiêu dùng nắm bắt được. Đồng thời, cần có thêm cơ chế chính sách hỗ trợ doanh nghiệp như giảm thuế phí cho nguyên vật liệu nhập khẩu để giảm chi phí đầu vào; tạo điều kiện và hỗ trợ doanh nghiệp nhanh chóng bổ sung thêm nguồn nguyên liệu và nguồn hàng dự trữ với mức giá tốt, từ đó đưa ra được giá bán tốt hơn cho người tiêu dùng.