NHTM: Phát triển bền vững nhờ thu nhập ngoài lãi
Những năm gần đây, nguồn thu từ hoạt động phi tín dụng ở nhiều nhà băng lớn, nhỏ đang tăng lên đáng kể. Đơn cử như tại “ông lớn” Vietcombank, trong quý II/2022, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ là 694 tỷ đồng, tăng 62,1% so với cùng kỳ; còn tại VietinBank, lãi từ dịch vụ trong quý II ghi nhận hơn 1.560 tỷ đồng, tăng 15% so với cùng kỳ.
Ảnh minh họa |
Thu nhập ngoài lãi cũng là một điểm nhấn trong bức tranh kinh doanh của các NHTMCP. Đơn cử như tại HDBank, lũy kế 6 tháng đầu năm, thu nhập ngoài lãi tăng 32,6%. Đặc biệt mảng kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng (bancassurance) và các dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) tiếp tục khởi sắc mạnh mẽ với thu nhập thuần gấp hai lần cùng kỳ.
VIB cũng ghi nhận nguồn thu nhập ngoài lãi đạt hơn 1.500 tỷ, đóng góp hơn 18% vào tổng thu nhập hoạt động, còn tại SeABank thu thuần ngoài lãi ghi nhận con số tăng trưởng ấn tượng, đạt 1.736 tỷ đồng, tăng 226% so với cùng kỳ năm 2021.
Trong kết quả khảo sát mới đây, Vietnam Report đưa ra nhận định, những tháng cuối năm 2022, thu nhập ngoài lãi của các ngân hàng được kỳ vọng sẽ tăng trưởng tốt, trong đó chủ yếu đến từ bancassurance, từ đó sẽ trở thành động lực thúc đẩy lợi nhuận.
100% chuyên gia và ngân hàng tham gia khảo sát của Vietnam Report cho rằng, lợi nhuận của các ngân hàng trong thời gian tới sẽ khó khăn hơn bởi chính sách quản trị rủi ro ngày càng nghiêm ngặt. Chính vì vậy, các chuyên gia kỳ vọng thu nhập ngoài lãi tiếp tục tăng trong ngắn hạn và trung hạn.
TS. Nguyễn Hữu Huân - Trưởng bộ môn Tài chính, Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh nhận định, trong bối cảnh tín dụng khó tăng mạnh, trong khi lãi suất huy động đang tăng, lãi suất cho vay lại không thể tăng tương ứng khiến NIM của các nhà băng đang ngày càng mỏng. Để đảm bảo lợi nhuận, ngân hàng buộc phải tìm cách tối ưu các nguồn thu ngoài lãi.
Trong dài hạn, TS. Châu Đình Linh - Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh cho rằng, nếu như trước đây, tín dụng là mảng kinh doanh mang lại lợi nhuận chính cho ngân hàng, tỷ lệ thu từ tín dụng ở một số ngân hàng lên tới 90% thì hiện các nhà băng đều đang có xu thế dịch chuyển sang tăng thu từ hoạt động phi tín dụng. Bởi lẽ, hoạt động tín dụng dù đóng góp một nguồn thu rất lớn nhưng kéo theo rất nhiều rủi ro như rủi ro thanh khoản, đạo đức, quy trình… Trong khi các hoạt động kinh doanh dịch vụ, ngoại hối, bảo hiểm… đang rất giàu tiềm năng và có khả năng đem lại sự ổn định, bền vững hơn.
Theo giới chuyên gia, trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển, việc tăng thu từ dịch vụ là xu hướng tất yếu, nằm trong chiến lược kinh doanh của các ngân hàng để giảm dần sự phụ thuộc vào tín dụng, giảm thiểu rủi ro, gia tăng lợi nhuận bền vững.
Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng tới năm 2025, định hướng năm 2030 cũng đặt ra mục tiêu phấn đấu đến cuối năm 2020, tỷ trọng thu nhập từ phí dịch vụ đạt khoảng 12% - 13% và đến cuối năm 2025 tăng lên mức 16% - 17%.
Tuy nhiên, lựa chọn gia tăng thu ngoài lãi bằng cách nào mỗi nhà băng có chiến lược khác nhau. TS. Nguyễn Hữu Huân cho rằng, mỗi ngân hàng cần xác định nhóm khách hàng mục tiêu mà mình hướng tới, từ đó “may đo” các dịch vụ, sản phẩm theo đúng đặc điểm của khách hàng.
Hơn hết, mỗi ngân hàng cần trở thành một trung tâm cung cấp tất cả các dịch vụ tài chính cần thiết. Tham khảo mô hình các ngân hàng lớn trên thế giới cho thấy, các ngân hàng đều có nguồn thu từ dịch vụ nhiều hơn cho vay, thông qua các sản phẩm như kiều hối, chuyển tiền quốc tế… đặc biệt là tư vấn tài chính cá nhân.
Theo ông Huân, phần lớn người dân Việt Nam đến ngân hàng chỉ đang gửi tiền tiết kiệm cho số tiền nhàn rỗi của mình mà chưa được tư vấn các kênh đầu tư hiệu quả. Thực tế, ngân hàng có nguồn dữ liệu khách hàng lớn và hoàn toàn có thể tận dụng nguồn dữ liệu này để phát triển các kênh dịch vụ đa dạng. Đây hứa hẹn sẽ mang lại nguồn doanh thu khổng lồ.
Đồng quan điểm, TS. Châu Đình Linh cho biết, trong quá trình “may đo” sản phẩm cho khách hàng, ngân hàng cần chú trọng đến việc tập hợp nhiều dịch vụ tài chính trong một gói sản phẩm chứ không phát triển các dịch vụ riêng lẻ. Đồng thời, ngân hàng cần có kế hoạch chuyển dịch cơ cấu doanh thu, nâng thu ngoài lãi lồng ghép trong mục tiêu chuyển đổi số.
Việc tăng quy mô thu nhập từ dịch vụ của các ngân hàng đầu tiên phải xuất phát từ việc nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin sẵn có, phát triển thêm các ứng dụng mới, tăng cường phòng ngừa rủi ro… Ngoài ra, yếu tố tiên quyết và quan trọng nhất mà ngân hàng xây dựng, phát triển các sản phẩm trong tương lai đó là luôn lấy khách hàng làm trung tâm.