Nông dân chẳng muốn thu hoạch
Mong hòa vốn cũng khó
Sau giá lúa, giá gà, giá trứng giảm mạnh thì ở thời điểm này, giá nhiều loại rau, củ, quả cũng rớt thê thảm. Mỗi sào rau, cà, hành, mướp, bầu, bí, ngô... sau 2-4 tháng trồng vất vả chỉ thu được 1 - 3 triệu đồng. Công sức và tiền bạc đầu tư nhiều, gặt hái chẳng thấm vào đâu nên nhiều nông dân để mặc sản phẩm của mình ngoài ruộng không buồn thu hoạch.
Chị Đinh Thị Sửu ở xã Sen Chiểu, huyện Phúc Thọ (Hà Nội) cho biết, cách đây nửa tháng, giá rau bán tại ruộng cho thương lái được 2.000 đồng/mớ, lúc cao nhất là 2.500 đồng/mớ, nhưng hiện nay chỉ còn 500 đồng/mớ. “Mọi năm, vào hè, rau dền giá cao, nhưng năm nay coi như lấy công làm lãi”- chị Sửu nói.
Giá giảm sâu nên người trồng bí lỗ nặng
Khảo sát tại các “thủ phủ” rau, củ, quả ở xã Vân Nội, Nam Hồng (Đông Anh, Hà Nội), xã Tiến Thắng, Đạo Đức (thị xã Phúc Yên, Vĩnh Phúc)… cho thấy, rau củ quả bày bán tràn ngập, giá rớt thê thảm. Bà Nguyễn Thị Yến (thôn Đìa, xã Nam Hồng) chỉ vào ruộng bí đao nhiều quả nói: “Mỗi cân bí bây giờ chỉ bán được 2.500-3.000 đồng, thậm chí có khi còn bán theo quả”, giảm hơn 2/3 so với tháng trước.
Bà Yến tính toán: “Để trồng 1 sào mướp, bí tổng chi phí gần 2 triệu đồng. Trong khi mỗi sào mướp đạt khoảng 6 – 8 tạ, bí đao 1,8 – 2 tấn, với giá mướp hiện nay khoảng 5.000 – 6.000 đồng/kg, bí 2.500 – 3.000 đồng/kg, thì vị chi chúng tôi làm không có lãi”.
Cùng chung cảnh ngộ với bà Yến, gia đình chị Nguyễn Thị Hằng ở thôn Ba Chữ, xã Vân Nội (Đông Anh, Hà Nội) trồng 3 sào cà chua, nhưng vì giá bán quá rẻ nên chị chẳng muốn hái. Thời tiết nắng nóng, cà chua chín đỏ, thối rụng đầy gốc. “Chi phí cho mỗi sào cà chua khoảng 2 – 3 triệu đồng, giá cà chua phải đạt 7.000 – 10.000 đồng/kg thì mới có lãi, nhưng hiện cà chua bán tại vườn chỉ 3.000 – 4.000 đồng/kg, mà khách còn chê nên tôi chẳng muốn hái”.
Ông Nguyễn Văn Quang - Chủ nhiệm HTX sản xuất, tiêu thụ rau an toàn thôn Ba Chữ, xã Vân Nội cho biết: “Giá các loại rau củ quả giảm đã khiến sản xuất của người dân thua lỗ. Như giá bầu, bí lúc cao khoảng 12.000 - 14.000 đồng/kg, hiện còn khoảng 4.000 - 5.000 đồng/kg”.
Theo ông Quang, giá rau, bầu, bí giảm là vì đang vào mùa, hơn nữa năm nay không có mưa bão, giàn bầu, bí không bị đổ, sản lượng cao nên giá giảm, hơn nữa do sức mua của người dân cũng giảm.
Không chỉ có bầu bí, giá cà pháo cũng giảm thê thảm, chỉ còn 1.000 – 1.500 đồng/kg, trước đây là 4.000 đồng. Tại thôn Hưởng Lộc, xã Đạo Đức, chị Hoàng Thị Bình cho biết: “Tuần trước, có lứa tôi phải bán cà với giá 500 đồng/kg. Với giá cà như hiện nay thì bao giờ mới hòa vốn”.
Điêu đứng vì dưa hấu
Đang giữa mùa hè mà dưa hấu được bán tràn lan, đổ đống ven các tuyến đường quốc lộ, giá cực rẻ, chỉ từ 5.000-6.000 đồng/kg, khiến hàng nghìn nông dân khắp các tỉnh điêu đứng.
Dọc các quốc lộ 32, đường 5 hay quốc lộ 2, Lê Văn Lương (Hà Nội)… dưa hấu được gom thành từng đống, với giá bán chỉ từ 5.000-6.000 đồng/kg. Để bán được hàng, sạp nào cũng treo biển dưa hấu Sài Gòn hoặc dưa hấu siêu ngọt, giá chỉ 5.000 đồng/kg. Tại các chợ đầu mối như Long Biên (Hà Nội), Gia Lộc (Hải Dương), Thổ Tang (Vĩnh Phúc)… dưa từ khắp các vùng ồ ạt đổ về.
Anh Vũ Văn Tám ở Gia Lộc (Hải Dương) buồn bã nói: “Mức giá 5.000- 6.000 đồng/kg vẫn là cao so với giá dưa chúng tôi bán tại ruộng. Khoảng 2-3 tuần nay, giá bán dưa của chúng tôi chỉ ở mức 1.000-2.000 đồng/kg”. Theo anh Tám, hồi giữa tháng 4, dưa còn được giá 2.500 đồng/kg, nhưng giá tụt giảm dần, hiện chỉ còn 1.500 đồng/kg. Anh Tám ví von, 1kg dưa hấu bán đi không mua nổi gói tăm tre.
Theo tìm hiểu, không chỉ Hải Dương mà ở Hưng Yên, Hòa Bình, Thái Bình, Thanh Hóa, Nghệ An và cả khu vực Nam Trung bộ, nông dân đang phải bán dưa với giá rẻ thê thảm.
Trước đây, dưa trồng nhiều ở khu vực Nam Trung bộ, miền Tây, nhưng vài năm trở lại đây, khi dưa hấu được giá, cho thu nhập khá thì hàng loạt địa phương ở miền Bắc đã đổ xô trồng, không chỉ một vụ mà nhân ra cả ba vụ: xuân, hè thu và đông. Thậm chí, nhiều nơi chuyển hẳn sang trồng chuyên canh dưa hấu.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hải Dương, ban đầu tỉnh chỉ trồng khoảng 600-700 ha dưa hấu nhưng sau vài năm diện tích đã mở rộng nhanh chóng, đến nay khoảng 1.200 ha (riêng vụ xuân 2013), còn cả năm là 2.500ha. Tính toán của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hải Dương cho thấy, trung bình một sào Bắc bộ cho thu hoạch khoảng 800kg dưa. Chi phí gốc bỏ ra khoảng 2-2,5 triệu đồng/sào. Vì vậy, nếu để hòa vốn thì giá dưa phải được 3.000 đồng/kg, còn với mức giá 1.000-1.500 đồng/kg bán tại ruộng như hiện nay thì bà con đang lỗ nặng.
Bài và ảnh Nguyễn Hưng - Thái Quang