Nông dân thất thu mùa sắn
Thủ tướng đối thoại với nông dân về “liên kết 6 nhà, kiến tạo chuỗi giá trị nông sản" | |
Để người nông dân hiện thực hóa ước mơ làm giàu | |
Nông dân khốn khó vì hồ tiêu |
Nông dân thiệt hại
Niên vụ 2019, do ảnh hưởng bởi thời tiết bất lợi cộng với dịch bệnh gây hại trên cây sắn bùng phát, nên năng suất loại cây này tại các tỉnh Tây Nguyên sụt giảm rõ rệt. Cùng đó, giá sắn còn xuống thấp khiến nông dân rơi vào cảnh thất thu, thậm chí lỗ vốn.
Hiện nay, trên địa bàn huyện Đăk Tô (Kon Tum) có hàng trăm hecta sắn của người dân đang bị dịch bệnh gây hại. Trong đó, bệnh khảm lá bùng phát trên diện rộng. Trong số diện tích sắn bị thiệt hại, có khoảng 300ha do nhà máy Cồn và Tinh bột sắn Đăk Tô hỗ trợ cho người dân trồng trong niên vụ 2019 bị bệnh khảm lá, buộc phải nhổ bỏ và tiêu hủy.
Giải pháp nào giúp nông dân ổn định sản xuất |
Theo đánh giá của ngành nông nghiệp huyện Đăk Tô, vụ sắn năm nay, nông dân trồng sắn sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng về thu nhập so với niên vụ trước. Điều đáng quan ngại nữa là bệnh khảm lá vi rút bùng phát có khả năng đe dọa đến sản xuất vụ 2020.
Cũng như vậy, cây sắn tại huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện này, trên địa bàn có 1.488ha sắn bị bệnh khảm lá vi rút. Trong đó, xã Pờ Tó có 150ha, Chư Răng 48,7ha, Kim Tân 140,1ha, Ia Ma Rơn 160ha, Ia Trok 11ha, Ia Kdăm 70ha, Chư Mố 286ha, Ia Tul 110ha, Ia Broăi 80ha... Sắn bị bệnh cộng với thời tiết bất lợi khiến năng suất giảm rõ rệt.
Trên địa bàn huyện, có nhiều hộ nông dân trồng sắn bị thiệt hại gần 50% diện tích. Ví như hộ ông Ksor Thoan, xã Chư Mố trồng 4.000m2 nhưng bị chết một nửa, chỉ thu được khoảng hơn 5 tấn củ tươi. Theo ông Thoan, chưa năm nào thất bát như niên vụ này. Không chỉ vậy, giá sắn hiện còn thấp hơn nhiều so với niên vụ năm ngoái. Hiện giá sắn tươi dao động trong khoảng 1.500-1.600 đồng/kg. Với sản lượng và giá cả như năm nay, gia đình phải chịu lỗ cả công chăm sóc. Thế nhưng, thế cũng còn may hơn nhiều hộ trong thôn khi không thu được đồng nào.
Theo cán bộ nông nghiệp xã Chư Mố, năm nay, toàn xã có 850ha diện tích trồng sắn. Trong đó, có hơn 286ha bị nhiễm bệnh và chết do nắng hạn kéo dài. Năng suất sắn vụ này chỉ đạt khoảng 2 tấn/sào, giảm hơn 30% so với năm ngoái và giá bán thấp nên nhiều nông dân trồng sắn bị lỗ nặng.
Cũng như vậy, các huyện Kbang, Đăk Pơ (Gia Lai) cũng đang chịu cảnh “mất mùa, rớt giá” sắn. Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông huyện Đăk Pơ, cây sắn là một trong những loại cây trồng chủ lực của địa phương. Song niên vụ này, huyện có 1.278ha, do ảnh hưởng của nắng hạn kéo dài và dịch bệnh nên hầu hết diện tích sắn bị ảnh hưởng, thiệt hại 30-70%. Trong khi, giá giảm trung bình 700-1.000 đồng/kg, có lúc giảm một nửa. Vậy nên, người dân thất thu 18-20 triệu đồng/ha so với vụ trước.
Tìm giải pháp hỗ trợ
Trước tình hình thiệt hại của nông dân, UBND huyện Đăk Tô đã làm việc với nhà máy Cồn và Tinh bột sắn Đăk Tô và các phòng, ban chuyên môn để thống nhất mức hỗ trợ công tiêu hủy, thuốc bảo vệ thực vật; hỗ trợ thiệt hại về năng suất cho các hộ nông dân trồng sắn. Theo đó, mức hỗ trợ tiêu hủy trên diện tích sắn bị nhiễm bệnh là 160.000 đồng/ngày công. Tùy theo mức độ nhiễm bệnh mà mức hỗ trợ cũng khác nhau, mức thấp nhất 2 ngày công/ha, nhiều nhất 12 ngày công/ha đối với diện tích nhiễm bệnh trên 70%. Nhà máy sẽ hỗ trợ thuốc bảo vệ thực vật phòng bệnh khảm lá sắn để các hộ dân tổ chức phun diệt bọ phấn trắng.
Nhà máy cũng sẽ tiến hành bù năng suất thiếu hụt cho các hộ dân trồng giống sắn mới bị bệnh khảm lá. Trong đó, hỗ trợ 50.000 đồng/tấn đối với diện tích nhiễm bệnh dưới 10%, hỗ trợ 250.000 đồng/tấn đối với diện tích nhiễm bệnh từ 11- 30%, hỗ trợ 300.000 đồng/ tấn đối với diện tích nhiễm bệnh từ 31-50%, hỗ trợ 350.000 đồng/tấn đối với diện tích nhiễm bệnh từ 51-70%. Đối với diện tích sắn bị nhiễm bệnh trên 70% thì được nhà máy hỗ trợ 5 triệu đồng/ha và phải nhổ bỏ 100% số cây sắn bị nhiễm bệnh. Đồng thời, hỗ trợ giống đậu đen xanh lòng để người dân có thể chuyển đổi cây trồng trong thời gian tới, tránh thiệt hại về sau cho người dân.
Cùng đó, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Đăk Tô cũng tích cực hướng dẫn nông dân chăm sóc, làm cỏ cho cây sắn. Cùng với đó, người dân cần tiếp tục theo dõi những diện tích sắn chưa bị nhiễm bệnh để làm giống cho vụ sau. Ngành nông nghiệp địa phương này cũng khuyến cáo nông dân nên dùng giống đạt chuẩn để trồng nhằm hạn chế nhiễm bệnh.
Bên cạnh đó, tình hình dịch bệnh trên các loại cây trồng khác có chiều hướng diễn biến khá phức tạp và đều là những loại dịch bệnh rất dễ lây lan nhanh và chưa có thuốc đặc trị. Do đó, UBND các địa phương và ngành chức năng cần có giải pháp căn cơ để hỗ trợ nông dân ổn định sản xuất. Đặc biệt, ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh trên các loại cây trồng và tìm đầu ra ổn định cho các sản phẩm.
Tuy nhiên, giải pháp nào để người nông dân phát triển sản xuất bền vững, có thu nhập ổn định thì vẫn đang là bài toán cần sự chung tay của chính quyền địa phương, ngành chức năng, DN và cả người nông dân.