Phát triển sản phẩm, tăng vị thế trên thị trường quốc tế
Mặc dù tiếp tục chịu tác động từ đại dịch Covid-19, nhưng tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành nông nghiệp 6 tháng đầu năm 2021 vẫn tăng mạnh, vượt kế hoạch đề ra, đạt 24,23 tỷ USD, tăng 28,2% so với cùng kỳ năm 2020; trong đó nông sản chính đạt 10,40 tỷ USD, tăng 13,3%; thủy sản 4,05 tỷ USD, tăng 12,5%; lâm sản 8,7 tỷ USD, tăng 61,5%...
Từ đầu năm 2021 đến nay, xuất khẩu rau quả đã có dấu hiệu phục hồi tăng trưởng, nhất là khi nhận được nhiều tín hiệu tích cực từ những thị trường như EU, Nga, Mỹ, Nhật Bản, Australia… Việc thâm nhập thành công các thị trường khó tính đã khiến vị thế của rau quả Việt được nâng cao và mở ra cơ hội lớn cho nông sản Việt.
Các doanh nghiệp Việt đã đa dạng hóa nhiều mặt hàng nông sản xuất khẩu vào Mỹ |
Nói về dư địa tại các thị trường cao cấp như EU, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết, thị trường EU không có hạn chế nào về mặt hàng rau quả của Việt Nam. Tức là mặt hàng rau quả nào cũng có thể xuất khẩu vào, với điều kiện là có xuất xứ ở Việt Nam, đạt tiêu chuẩn về chất lượng, dư lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm của họ. Đặc biệt, việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm được xem là công cụ giúp người dùng không những được trải nghiệm quá trình sản xuất ra sản phẩm, mà còn có cơ hội hiểu rõ về giá trị về lịch sử, địa lý, cũng như cách thức chăm sóc và quy trình để tạo nên sản phẩm.
Mới đây, những lô hàng vải thiều đầu tiên của Việt Nam đã được xuất đi EU theo đường hàng không sau khi vượt qua các yêu cầu khắt khe trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn khó lường. Các đối tác nhập khẩu đã kiểm tra quy trình trồng trọt và chấp nhận phần mềm giám sát sản xuất theo chuẩn Otas (tiêu chuẩn có khả năng truy xuất và xác thực nguồn gốc trên cơ sở xuôi dòng và ngược dòng các sản phẩm, trong đó có mặt hàng nông sản) tại vùng vải dự kiến xuất sang EU từ những ngày đầu vụ. Điều này cho thấy, khi người dân và doanh nghiệp thực hiện đúng hướng, tuân thủ quy trình đầu vào tốt, làm ra sản phẩm đảm bảo chất lượng thì nông sản Việt hoàn toàn có thể dễ dàng thâm nhập sâu vào thị trường EU.
Cuối tháng 6 vừa qua, một container 24 tấn gạo ST25 đặc sản của Sóc Trăng đã cập cảng nước Bỉ, người dân châu Âu được thưởng thức loại gạo được gieo trồng tại Việt Nam đã đạt danh hiệu "ngon nhất thế giới". ST25 cũng là loại gạo chiếm 98% lượng gạo (hơn 2,2 nghìn tấn) đã được xuất khẩu vào thị trường Mỹ.
Không dừng lại ở những sản phẩm nông sản thuần túy, với mong muốn chinh phục thị trường thế giới bằng những sản phẩm “made in Vietnam”, các doanh nghiệp đã đưa nhiều nhóm hàng hóa mang đậm bản sắc Việt tham gia sâu vào chuỗi phân phối cung ứng toàn cầu. Nhiều chủ doanh nghiệp tự tin khẳng định đã đi đúng hướng và việc chinh phục thị trường thế giới bước đầu đã thành công. Ông Lê Duy Toàn, Tổng giám đốc Công ty Duy Anh cho biết nhà máy sản xuất với khoảng 800 tấn hàng hóa/ngày với các sản phẩm khá đa dạng như bún dưa hấu, bún thanh long, bánh tráng trắng, bánh tráng gạo lứt, phở, mì các loại... Các dòng sản phẩm do công ty sản xuất đều sử dụng từ nguồn nguyên liệu nông sản trong nước. Sản phẩm xuất khẩu chủ yếu sang Nhật Bản, Mỹ và châu Âu. Trong đó, thị trường Mỹ là chủ lực với khoảng 20 container/tháng. Hiện công ty đã mở rộng thêm được nhiều thị trường mới ở Trung Đông, Bắc Âu…
Chia sẻ kinh nghiệm đưa hàng “made in Vietnam” vào các thị trường cao cấp, ông Toàn cho rằng cùng một sản phẩm nhưng thị hiếu tiêu dùng ở mỗi thị trường sẽ có sự khác biệt, do vậy, các doanh nghiệp cũng cần chủ động nắm bắt yếu tố này để có sự điều chế, chế biến sản phẩm của mình phù hợp. “Nông sản nước ta rất đa dạng và phong phú, việc phát triển sản phẩm mới cũng đồng nghĩa với việc tăng cơ hội phát triển thị trường cho doanh nghiệp Việt”, ông Toàn nói.
Nhiều doanh nghiệp cho rằng, đưa được hàng Việt có thương hiệu tiếp cận thị trường nước ngoài chỉ là bước đầu trong hành trình chinh phục người tiêu dùng thế giới. Quan trọng hơn là phải luôn giữ được chất lượng và đặc biệt không ngừng nỗ lực để nâng cao chất lượng, giá trị mặt hàng. Chiến lược xây dựng và phát triển thương hiệu hàng Việt ở thị trường nước ngoài được Bộ Công thương triển khai từ năm 2017 đến nay đã tạo hiệu quả tích cực. Sản phẩm mang thương hiệu Việt đã dần tạo được vị thế trên thị trường thế giới và thời gian tới sẽ trở thành một mắt xích trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng giám đốc Vina T&T Group cho rằng, hiện nay các doanh nghiệp Việt đã đa dạng hóa nhiều mặt hàng nông sản xuất khẩu vào Mỹ và thị trường này đã hồi phục nhu cầu tiêu dùng nên doanh số xuất khẩu nông sản sẽ cũng tăng lên trong thời gian tới.
Theo nhận định của Bộ Công thương, hoạt động xuất khẩu sẽ tiếp tục khởi sắc khi mà các hiệp định thương mại đang dần được thực thi một cách toàn diện và hiệu quả hơn, đặc biệt các Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), FTA Việt Nam - EU (EVFTA), FTA Việt Nam - Vương quốc Anh (UKFTA)… Với những kết quả khả quan, cộng với những thuận lợi từ thông tin thị trường quốc tế mang lại, ngành nông nghiệp dự kiến năm 2021 sẽ xuất khẩu khoảng 45 tỷ USD (cao hơn kế hoạch được giao 3 tỷ USD); trong đó nông sản xuất khẩu 21,5 tỷ USD; lâm sản và đồ gỗ 14 tỷ USD; thủy sản 8,5 tỷ USD; các mặt hàng khác khoảng 1 tỷ USD.