Phát triển thị trường chứng khoán để giảm sự phụ thuộc vào vốn ngân hàng
Về phạm vi điều chỉnh, ông Vũ Bằng cho rằng, nên theo thông lệ quốc tế là đề cập đến cả chứng khoán ngắn hạn. Bởi vì các nhà đầu tư trên thị trường cũng đầu tư vào các giấy tờ có giá như tín phiếu. Nếu chúng ta đề cập thì phạm vi của luật sẽ hoàn thiện hơn.
Ảnh minh họa |
Thứ nữa, chúng ta cần có những nới lỏng về điều kiện để DN thua lỗ, không có đủ điều kiện vẫn chào bán cổ phiếu ra công chúng nhằm giúp DN tiếp cận vốn. Đây là vấn đề rất quan trọng, được Chính phủ đặc biệt quan tâm. Ông cho rằng, đây là thế hệ luật thứ 3 nên cần có một số đột phá, nới lỏng về điều kiện, đồng thời tăng cường minh bạch, công bố thông tin để DN tiếp cận được vốn.
“Đúng là thực tế vừa qua, có những DN chào bán cổ phiếu ra công chúng sử dụng vốn huy động không đúng mục đích, song đó không phải là phổ biến. Do đó, không thể vì những hiện tượng như vậy mà siết, gây ảnh hưởng đến DN trung thực, quyền tiếp cận vốn của họ”, ông Vũ Bằng nói và cho rằng, nếu những quy định trong dự thảo về chào bán chứng khoán được ban hành như dự thảo có thể sẽ tạo cú sốc bởi khái niệm chào bán riêng lẻ như dự thảo quy định ở phạm vi rất hẹp so với thông lệ quốc tế.
“Chào bán riêng lẻ được chia ra 3 nhóm nhà đầu tư, bao gồm: các nhà đầu tư chuyên nghiệp như công ty chứng khoán, ngân hàng, quỹ đầu tư; nhà đầu tư chứng khoán đủ tiêu chuẩn tự chịu trách nhiệm, có hiểu biết, là những người có giấy phép hành nghề; và DN có vốn 1.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, quy định mức vốn 1.000 tỷ đồng tại Việt Nam là quá cao, với nhiều quy định phức tạp khiến ít DN tiếp cận được vốn. Tại Singapore, luật cũng chỉ yêu cầu DN có vốn khoảng 6 triệu USD, tương đương khoảng 130 tỷ đồng. Khi hạn chế riêng lẻ và đại chúng, không cẩn thận sẽ gây khó khăn cho DN huy động vốn”, ông Bằng nhấn mạnh.
Liên quan đến điều kiện chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng của công ty cổ phần, Dự thảo quy định tối thiểu 20% vốn điều lệ của tổ chức phát hành phải được bán cho ít nhất 100 nhà đầu tư không phải là cổ đông sở hữu từ 1% trở lên vốn điều lệ của tổ chức phát hành… các chuyên gia cho rằng, nếu đưa vào trong điều kiện chào bán thì rất khó.
Dự thảo cũng quy định sau khi phát hành xong mà không đảm bảo được tỷ lệ trên thì sẽ bị hủy đợt chào bán. Điều này có thể khiến nhiều tổ chức chào bán bị hủy, gây tốn kém cho DN. Về công ty đại chúng (CTĐC) dự thảo cũng quy định có ít nhất 20% vốn điều lệ được sở hữu bởi 100 nhà đầu tư sẽ khiến các DN không thể lên niêm yết được. “Cần hết sức tính toán, cân nhắc vì những quy định này sẽ liên kết lại, ngăn chặn việc tiếp cận vốn”, một chuyên gia nhấn mạnh.
Theo dự thảo luật là DN muốn phát hành trái phiếu phải có vốn 300 tỷ đồng. Một số chuyên gia cho rằng, số vốn như vậy với DN Việt Nam hiện nay là quá lớn và đề nghị quy định mức vốn thống nhất với cổ phiếu hoặc quy định vốn điều lệ ở mức 100 tỷ đồng.
“Hiện nay có rất nhiều DN nhỏ cần tiếp cận vốn, trong khi điều kiện về vốn không phải là quan trọng mà quan trọng nhất là DN hoạt động hiệu quả, báo cáo tài chính minh bạch. TTCK phát triển khá lâu nhưng vốn cho nền kinh tế vẫn phụ thuộc vào ngân hàng. Vốn hóa TTCK so với GDP lớn nhưng thước đo về cung ứng vốn dài hạn cho nền kinh tế vẫn còn rất khiêm tốn. Vấn đề đặt ra là làm sao nâng được vị thế của lĩnh vực chứng khoán hơn”, ông Vũ Bằng cho biết thêm.