Phủ sóng thanh toán số tới mọi miền quê
Tiến đến quốc gia không tiền mặt | |
Tiếp tục thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt | |
Đồng lòng đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt |
Sáng ngày 1/12/2021, tại Hà Nội, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam và NHNN phối hợp chỉ đạo Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt tổ chức Hội thảo “Ngày nông dân không dùng tiền mặt”.
Nỗ lực đưa TTKDTM tới gần hơn với người nông dân
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Phạm Tiến Nam cho biết, trong vài năm trở lại đây, TTKDTM được đông đảo người dân Việt Nam lựa chọn, thay thế cho phương thức thanh toán tiền mặt truyền thống.
Thực tế đã khẳng định, khi TTKDTM được khuyến khích và đưa vào vận hành thành một phương thức thanh toán chủ yếu trong xã hội sẽ đem lại nhiều lợi ích, thúc đẩy nền kinh tế phát triển bền vững, tạo sự minh bạch trong chi tiêu của các tổ chức, đơn vị, cá nhân giúp dòng tiền được lưu thông nhanh, thuận tiện.
Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng phát biểu tại Hội thảo |
Về phía ngành Ngân hàng, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng khẳng định, thời gian qua, NHNN đã nghiên cứu, ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các chính sách, Đề án, quy định tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích phát triển TTKDTM khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa.
Có thể kể đến như hướng dẫn mở tài khoản thanh toán bằng phương thức điện tử trực tuyến (eKYC), giúp cho người dân mở tài khoản thanh toán mà không cần đến điểm giao dịch ngân hàng; thí điểm dùng tài khoản viễn thông thanh toán cho các hàng hóa, dịch vụ có giá trị nhỏ (Mobile Money) và đã cấp phép cho 3 nhà mạng viễn thông gồm Viettel, VNPT và Mobifone triển khai thí điểm dịch vụ này.
Đồng thời, NHNN cũng xây dựng Nghị định thay thế Nghị định 101/2012/NĐ-CP trong đó đề xuất quy định về hoạt động đại lý thanh toán, qua đó tạo điều kiện cho người dân ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa nơi không có chi nhánh ngân hàng được tiếp cận, sử dụng dịch vụ TTKDTM.
Bên cạnh đó, trong những năm qua, hạ tầng kỹ thuật thanh toán bao gồm Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng (TTĐTLNH), hệ thống chuyển mạch và bù trừ điện tử được chú trọng đầu tư, nâng cấp, hoạt động an toàn, ổn định, thông suốt và được mở rộng kết nối đến tất cả các địa bàn tỉnh, thành phố trên cả nước đáp ứng tốt nhu cầu thanh toán của người dân, doanh nghiệp và bối cảnh giãn cách xã hội do tác động của dịch COVID-19.
Minh chứng là trong 9 tháng đầu năm 2021, hệ thống bù trừ điện tử và chuyển mạch giao dịch tài chính tăng 96% về số lượng và 133% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020; thanh toán qua kênh điện thoại di động (Mobile banking) tăng 76% về số lượng và 88% về giá trị; đặc biệt, thanh toán qua kênh QR Code tăng 64,4% về số lượng và 127% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020.
Cùng với đó, nhiều dịch vụ thanh toán mới, hiện đại như thẻ ngân hàng, QR Code, ví điện tử, Internet Banking, Mobile Banking, Mobile Money… đã được các ngân hàng, tổ chức trung gian thanh toán triển khai qua đó góp phần nâng cao tiện ích, an toàn bảo mật, đem lại lợi ích lớn và thiết thực cho người sử dụng dịch vụ.
Phó Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Phạm Tiến Nam phát biểu tại phiên khai mạc Hội thảo |
“NHNN cũng đã cho phép triển khai thí điểm các mô hình TTKDTM ở khu vực nông thôn với 3 mô hình ngân hàng hợp tác với các tập đoàn viễn thông, cửa hàng xăng dầu để cung ứng dịch vụ chuyển tiền nhanh tới người dân ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, những người chưa có tài khoản ngân hàng”, Phó Thống đốc thông tin.
Cần phối hợp nhiều bên để phổ cập TTKDTM
Theo Phó Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, để thực hiện thành công Đề án thanh toán không dùng tiền mặt giai đoạn 2021 – 2025 của Chính phủ còn nhiều thách thức và khó khăn, nhất là với khu vực nông thôn.
Cụ thể, có hai nguyên nhân chính khiến cho việc phổ cập phương thức TTKDTM ở khu vực nông thôn gặp khó khăn nếu như không có giải pháp quyết liệt từ các bộ, ngành có liên quan. Đó là, điểm chấp nhận phương thức TTKDTM rất hạn chế và thói quen tiêu dùng bằng tiền mặt đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân khiến việc triển khai hình thức thanh toán này gặp nhiều khó khăn.
Ngoài ra, còn có những điểm nghẽn về hạ tầng viễn thông, internet; cơ sở pháp lý cho hoạt động ngân hàng đại lý; thiếu cơ sở hạ tầng dữ liệu định danh điện tử; đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật trước rủi ro an ninh mạng, các hành vi lừa đảo; gian lận; đảm bảo an toàn dữ liệu cá nhân… cũng tác động tới hành vi TTKDTM của người dân.
Do vậy, muốn phát triển TTKDTM ở khu vực nông thôn, miền núi, vùng xa, theo ông Phạm Tiến Nam, trước hết cần phải tuyên truyền để người dân hiểu rõ những tiện ích của phương tiện thanh toán này để người dân tự đưa ra quyết định phù hợp.
Quan trọng hơn, cần phải đồng bộ từ chính sách tới hạ tầng cơ sở để phương thức thanh toán hiện đại có điều kiện sử dụng một cách rộng rãi hơn ở khu vực nông thôn.
“Ví như để TTKDTM được sử dụng rộng rãi ở khu vực nông thôn, bên cạnh nỗ lực của ngành Ngân hàng, Bộ Công Thương cũng cần phải vào cuộc với những chính sách khuyến khích các sàn thương mại điện tử về khu vực nông thôn, tạo điều kiện để cho các doanh nghiệp trên địa bàn cũng như người dân có nơi mua bán, thanh toán bằng phương thức hiện đại.
Hay như Bộ Thông tin và Truyền thông cũng cần có chính sách về dịch vụ viễn thông đối với vùng nông thôn, miền núi, vùng xa, khuyến khích người dân khu vực nông thôn, miền núi, vùng xa tiếp cận và sử dụng các dịch vụ viễn thông, như Internet, dịch vụ 3G, 4G…”, ông Nam nhấn mạnh.
Toàn cảnh Hội thảo |
Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cũng đưa ra 3 giải pháp của NHNN để thúc đẩy TTKDTM khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, hải đảo thời gian tới.
Thứ nhất, tiếp tục thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp tại Quyết định 1813/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt đề án phát triển TTKDTM tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025; Phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, các đơn vị liên quan triển khai thí điểm dùng tài khoản viễn thông để thanh toán cho các dịch vụ có giá trị nhỏ; Trình Chính phủ Nghị định về TTKDTM và ban hành các văn bản hướng dẫn, Nghị định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát hoạt động công nghệ tài chính trong lĩnh vực ngân hàng.
Thứ hai, tiếp tục hoàn thiện, nâng cấp hạ tầng thanh toán quốc gia, hạ tầng Hệ thống thanh toán bù trừ tự động phục vụ các giao dịch bán lẻ theo hướng cung ứng dịch vụ thanh toán trực tuyến, xử lý tức thời, hoạt động liên tục 24/7 cho mọi đối tượng và người dân; nghiên cứu, ứng dụng những công nghệ mới vào lĩnh vực thanh toán để đưa ra những sản phẩm, dịch vụ tiện ích, phù hợp với hành vi tiêu dùng ở khu vực nông thôn.
Thứ ba, đẩy mạnh hoạt động truyền thông giáo dục tài chính về TTKDTM nhằm nâng cao nhận thức của người dân về TTKDTM, tăng cường các biện pháp bảo vệ quyền lợi hợp pháp người tiêu dùng.
Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Phạm Đức Long: Mobile Money - động lực thu hẹp khoảng cách số TTKDTM là bước đi chiến lược đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp và là động lực thúc đẩy những người nông dân số. Thực tế cho thấy, nếu như không có TTKDTM thì các nền tảng số không thể phát triển được, cũng đồng nghĩa với việc, nếu như thanh toán số phát triển thì tự động sẽ có các ứng dụng, nền tảng số và chuyển đổi số sẽ đi rất nhanh. Đặc biệt, Mobile Money là lực đẩy quan trọng sẽ hướng tới mục tiêu thu hẹp khoảng cách số. Giờ đây, người nông dân không cần sử dụng điện thoại thông minh mà vẫn có thể thực hiện các giao dịch chuyển tiền một cách dễ dàng. Tuy nhiên, hiện nay sự liên kết giữa các nhà mạng chưa có, người dân mới chỉ có thể thanh toán trong cùng một nhà mạng. Vì vậy, cần thời gian để đánh giá, sau thời gian thí điểm, Mobile Money sẽ hoàn thiện hơn. Ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Thanh toán, NHNN: An ninh, an toàn là yếu tố hàng đầu NHNN cam kết mọi quy định, chính sách đều đặt yếu tố đảm bảo an ninh, an toàn lên hàng đầu. Có an ninh, an toàn thì mới có lòng tin vào các dịch vụ thanh toán điện tử, trong đó có các dịch vụ mới như Mobile Money, trung gian thanh toán. NHNN rất quan tâm đến điều này trong quá trình xây dựng chính sách. Rủi ro, trục trặc xảy ra trong quá trình cung ứng dịch vụ là không thể tránh khỏi, tuy nhiên, các ngân hàng, các trung gian thanh toán, nhà mạng sẽ cam kết đảm bảo chất lượng dịch vụ ở mức cao nhất. Nếu rủi ro xảy ra, xác định trách nhiệm thuộc về các tổ chức cung ứng dịch vụ thì các tổ chức này sẽ phải chịu trách nhiệm đền bù theo quy định của pháp luật và NHNN. Bà Lê Thị Thúy Sen, Vụ trưởng Vụ truyền thông NHNN: Cốt yếu là thay đổi hành vi, nhận thức của người dân Để thực hiện mục tiêu thúc đẩy TTKDTM, truyền thông NHNN luôn hướng tới người dân ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa để thay đổi nhận thức, hành vi, thói quen sử dụng dịch vụ ngân hàng, giảm thiểu rủi ro, bảo vệ người tiêu dùng sử dụng dịch vụ tài chính đặc biệt trong bối cảnh thúc đẩy phát triển nền kinh tế số, xã hội số. Với phương châm lấy người dân là trung tâm, NHNN tập trung cung cấp thông tin về những vấn đề thiết thực mà người dân quan tâm liên quan đến dịch vụ ngân hàng. Các hình thức truyền thông đa dạng, phong phú như các phương tiện truyền thông đa phương tiện, từ báo viết, báo điện tử, cho đến phát thanh, truyền hình, mạng xã hội… Thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục đẩy mạnh truyền thông giáo dục tài chính, đặc biệt hướng đến người dân khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa và giới trẻ, thông qua việc đưa ra các giải pháp, chương trình cụ thể ứng dụng công nghệ truyền thông hiện đại để lan toả, gia tăng giá trị và hiệu quả truyền thông gắn với việc đánh giá kết quả các chương trình truyền thông, góp phần thúc đẩy TTKDTM và xây dựng cộng đồng tài chính tốt đẹp. Ông Trương Quang Việt, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Dịch vụ số Viettel: Mobile Money - cầu nối quan trọng Mobile Money sẽ là một trong những yếu tố quan trọng trong việc mang lại cuộc sống thuận tiện hơn, khá giả hơn, đầy đủ hơn cho người dân vùng nông thôn. Việc chuyển đổi từ tiền mặt sang thanh toán bằng bằng các phương thức TTKDTM, đặc biệt là Mobile Money để mua sắm cây trồng, thanh toán các chi phí về giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hay những chi phí khác sẽ tạo ra một bản sắc kinh tế mới, một nông thôn mới với nhiều ưu thế trong việc giao thương, mua bán. Phạm vi mua bán, giao thương được mở rộng, người nông dân sẽ dễ dàng vay vốn để mua trâu bò, hạt giống, đầu tư sản xuất, cải thiện cuộc sống. Mobile Money sẽ góp phần giúp người nông dân tiết kiệm được thời gian, chi phí đi lại, đặc biệt là giảm thiểu được rủi ro trong quá trình đi lại. Đây sẽ là giải pháp công nghệ từng bước xóa bỏ mọi rào cản của người dân khi tiếp cận tài chính số, sẽ là cánh cổng kết nối công nghệ, kết nối giao thương giữa thành thị và nông thôn, giữa các vùng miền, giữa người với người, là chìa khóa để mọi người dân tiếp cận với nhiều dịch vụ số tiện lợi, hiện đại trong hệ sinh thái tài chính số. |