Qua “đáy của khó khăn”, Việt Nam sẽ phục hồi mạnh mẽ
Nền kinh tế cần một chương trình phục hồi toàn diện tầm quốc gia | |
HSBC: Vắc-xin là chìa khoá để phục hồi | |
Kiểm soát tốt dịch bệnh, xây dựng kế hoạch phục hồi kinh tế |
Ông Tim Evans |
Ông đánh giá thế nào về triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm nay?
Vào đầu năm, chúng tôi cho rằng một khi mọi người được tiêm vaccine và nhu cầu thế giới, đặc biệt là ở phương Tây gia tăng sẽ tạo nên sự tăng trưởng mạnh về xuất khẩu cho Việt Nam, giúp kinh tế cả năm sẽ phục hồi mạnh. Khi đó chúng tôi dự báo tăng trưởng GDP năm 2021 của Việt Nam sẽ ở mức 7,1%. Khi đợt dịch lần thứ ba bùng phát ở một số khu công nghiệp quan trọng trong mấy tỉnh phía Bắc, chúng tôi hạ dự báo xuống còn khoảng 6,6%. Khi đợt dịch lần thứ tư này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chuỗi sản xuất, cung ứng, chúng tôi dự báo tăng trưởng cả năm là 5,5%. Tuy nhiên, với những thách thức hiện tại tác động đến nền kinh tế, đặc biệt là ở phía Nam, chúng tôi lại một lần nữa điều chỉnh mức dự báo xuống còn khoảng 5,1%.
Triển vọng kinh tế cuối năm như thế nào phụ thuộc rất nhiều vào việc triển khai tiêm chủng hiệu quả cũng như mở cửa lại nền kinh tế. Chúng tôi hiện đang tính tới 2 kịch bản chính đối với triển vọng tăng trưởng của Việt Nam cho đến cuối năm nay:
Kịch bản 1: Tăng trưởng GDP ở mức 5-5,5%. Mức tăng trưởng này tùy thuộc rất nhiều vào tốc độ và hiệu quả của việc triển khai tiêm vaccine, sự mở cửa trở lại của nền kinh tế và liệu các thị trường xuất khẩu chính có duy trì hoạt động được trước những thách thức do biến thể Delta gây ra.
Kịch bản 2: Nếu việc triển khai vaccine chậm trễ và chúng ta phải kéo dài thời gian giãn cách xã hội với những tác động liên quan đến chuỗi cung ứng, khi đó tăng trưởng GDP chỉ ở mức 3,5-4%.
Nhìn về năm tới, triển vọng liệu có khả quan hơn không, thưa ông?
Những điều kiện cơ bản của Việt Nam vẫn rất tốt và Việt Nam đã xây dựng được một vị thế đáng mơ ước trong chuỗi cung ứng toàn cầu suốt những năm qua thông qua các Hiệp định Thương mại tự do. Nguồn dự trữ ngoại hối lớn đi kèm với tiền Đồng ổn định, lạm phát trong tầm kiểm soát và vẫn ở dưới mức mục tiêu đặt ra, dòng vốn FDI sẽ vẫn coi Việt Nam là điểm đến hấp dẫn. HSBC dự báo kinh tế năm tới sẽ phục hồi mạnh mẽ, với tăng trưởng đạt quanh mức 6,8%. Triển vọng, trung, dài hạn cũng khả quan.
Vì vậy tôi cho rằng, hiện nay có thể đang là thời điểm “đáy của khó khăn”. Nếu chiến lược vaccine được đẩy nhanh - và thực sự tôi đang nhìn thấy nỗ lực to lớn của Chính phủ Việt Nam trong vấn đề này - thì Việt Nam hoàn toàn có thể phục hồi mạnh giai đoạn hậu Covid.
Vậy theo ông, cần làm gì để cho các hoạt động kinh tế được trở lại?
Đợt bùng dịch thứ tư này đã tác động đến khả năng sản xuất, và tình trạng giãn cách xã hội đã gây ra bất lợi cho tình hình tiêu dùng trong nước, từ đó ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế. Đợt dịch bệnh này với biến thể Delta lan rộng, các biện pháp giãn cách nghiêm ngặt và kéo dài, kết quả là nền kinh tế như bị một cú phanh gấp, rất nhiều ngành lĩnh vực bị ảnh hưởng.
Chiến lược kiểm soát Covid duy nhất lúc này là triển khai nhanh tiêm chủng rộng rãi để đạt miễn dịch cộng đồng, tức phải có 80-90% dân số đủ điều kiện được tiêm chủng. Khi tiêm chủng được đẩy nhanh sẽ giúp phá được thế liên quan giữa số ca nhiễm với số ca phải vào viện (ca nặng) và số ca tử vong, từ đó nhà chức trách có thể cân nhắc đến việc dần mở cửa lại nền kinh tế.
Điều tích cực hiện nay là tiêm vaccine tại TP. HCM đang được đẩy mạnh, với tỷ lệ được tiêm mũi một đã đạt trên 80% số người trên 18 tuổi. Trong khi theo thông tin từ các hãng vaccine như AstraZeneca cho thấy, chỉ cần tiêm mũi một thì khả năng bảo vệ đã lên tới 60-70%, đồng thời giúp giảm đáng kể nguy cơ tử vong nếu nhiễm bệnh. Như vậy thì cũng sẽ giúp hệ thống bệnh viện được giảm tải rất nhiều.
Vì vậy trong những ngày tới với tỷ lệ tiêm vaccine tiếp tục tăng lên, số ca nặng bắt đầu giảm đi thì TP. HCM có thể xem xét nới lỏng dần dần các biện pháp giãn cách xã hội. Vì thế, chúng tôi kỳ vọng TP. HCM sẽ có những bước tiếp cận dần cân bằng để kinh tế vận hành trở lại, vì khi hư hỏng cấu trúc kinh tế xảy ra thì rất khó khắc phục. Chúng ta cần cho phép các doanh nghiệp hoạt động trở lại trước khi họ phải đóng cửa vĩnh viễn.
Hiện nhiều nền kinh tế là các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam đã mở cửa trở lại |
Trong bối cảnh Việt Nam không có điều kiện như các nước phát triển để triển khai được các gói hỗ trợ trực tiếp lớn thì cách tốt nhất mà Chính phủ có thể làm là gì?
Không có nguồn tài chính như các nước giàu khác, do đó cách tiếp cận của Chính phủ Việt Nam chính là đảm bảo sự kiểm soát chặt chẽ và nghiêm khắc với đại dịch này như đã từng thể hiện trong năm 2020 cũng như qua các đợt giãn cách và nỗ lực kiểm soát hiện nay. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng nhiều lần khẳng định không để nợ công vượt ngưỡng an toàn 65% GDP đặt ra.
Như vậy cách mà Chính phủ cần phải làm và thực tế Chính phủ cũng đang làm là phải nhanh chóng đẩy mạnh chiến dịch tiêm vaccine càng nhanh càng tốt, đặc biệt là những địa bàn có nguy cơ cao để nhanh chóng giảm tải cho hệ thống y tế; đồng thời chuẩn bị, xây dựng thêm các bệnh viện dã chiến, các trung tâm ICU để sẵn sàng tiếp đón xử lý các bệnh nhân nặng. Liều vaccine thứ hai cũng cần được triển khai nhanh chóng không chậm trễ vì như chúng ta đều biết, liều này sẽ mang lại hiệu quả bảo vệ hơn 90% trước những nguy cơ trở nặng. Đây chính là những cơ sở để giúp mở cửa nền kinh tế trở lại. Ngoài ra, những nỗ lực đóng góp ủng hộ từ cộng đồng doanh nghiệp và cá nhân lúc này cho xã hội trong đối phó với dịch cũng rất cần thiết, bởi vì thực tế không ai được lợi nếu ngoài kia mọi người vẫn đang phải vật lộn với dịch bệnh phức tạp và trầm trọng.
Xin cảm ơn ông!
Thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/05/2020 của Chính phủ