Tăng cường an ninh giao dịch ngân hàng

	NHNN ký hợp tác tăng cường bảo đảm an ninh mạng
	NHNN yêu cầu tăng cường an ninh, bảo mật trong hoạt động trung gian thanh toán

Bảo vệ ở ngân hàng là những ai?

Ng. V. Tr, sinh viên một trường đại học lớn ở TP.HCM cần tiền phụ học phí, nên đã đến một công ty bảo vệ ở Thủ Đức xin việc. Sau hai tháng thử việc, qua 6 buổi huấn luyện theo quy định riêng của công ty bảo vệ, sinh viên này được công ty phân công làm bảo vệ ở một phòng giao dịch của một NHTM Nhà nước với mức lương 3 triệu đồng/tháng, lịch làm việc cách nhật.

Cảnh xếp hàng rất đông sinh viên chờ đóng học phí tại một phòng giao dịch ngân hàng cũng đặt ra những vấn đề cho an ninh an toàn tài chính

Thực tế, các công ty bảo vệ cung cấp nhân sự cho các tổ chức kinh tế và cơ quan Nhà nước hiện nay gần như không có chuẩn, mà mỗi đơn vị tự xây dựng cho mình một cách huấn luyện khác nhau. Chúng tôi đã tiếp cận rất nhiều nhân viên bảo vệ tại các phòng giao dịch ngân hàng và thấy rằng, nhiều người được phân công bảo vệ ở những điểm trọng yếu nhưng lại không qua đào tạo. Thậm chí có những trường hợp mua chứng chỉ chuyên môn giả.

Quan sát tại các phòng giao dịch trên địa bàn TP.HCM, mới thấy hoạt động giám sát, bảo vệ vẫn còn nhiều bất cập. Nhiều ngân hàng từ lâu đã bỏ biên chế bảo vệ, lái xe, tạp vụ và chuyển hẳn sang thuê và giao trọn cho công ty dịch vụ. Trong khi đó dịch vụ này chưa khi nào phát triển tràn lan với chất lượng khó kiểm soát như hiện nay. Trong khi đó, hoạt động bảo vệ ngân hàng có tính đặc thù rất khác biệt, nhưng các DN cung ứng dịch vụ bảo vệ lại chỉ dừng lại ở suy nghĩ cung cấp người trông coi tài sản chung chung mà chưa có phân biệt trông coi từng lĩnh vực trọng yếu.

Do nhu cầu kinh tế phát triển, lĩnh vực sản xuất kinh doanh mở rộng đòi hỏi một lực lượng lớn lao động làm việc trong lĩnh vực bảo vệ. Kéo theo nhiều công ty bảo vệ hiện nay tổ chức tuyển dụng nhân sự còn thiếu chuyên nghiệp, nhân thân không nắm rõ, không qua đào tạo và thậm chí không quan tâm đến đạo đức người được tuyển dụng.

Có trường hợp sáng đẩy xe trái cây bán dạo, chiều thay đồ bảo vệ bước vào ngân hàng, chờ khóa cửa xong là đi… ngủ. Có bảo vệ chỉ đứng giữ xe bên ngoài cho khách hàng giao dịch, bên trong ngân hàng diễn ra chuyện gì cũng không hay biết.

Thông thường mỗi một bảo vệ làm theo ca từ 8-12 tiếng trong ngày sau đó luân phiên chuyển cho người khác trực thay để giảm tải áp lực công việc. Thế nhưng, nhiều phòng giao dịch hiện nay cho bảo vệ trông coi 24/24 giờ, thậm chí cho bảo vệ ngủ luôn trong ngân hàng hoặc hai phòng giao dịch gần nhau thì hai bảo vệ hoán đổi vị trí cho nhau.

Cần có quy định riêng bảo vệ tiền tệ

Theo phân cấp, phân quyền các phòng giao dịch ngân hàng hiện nay, thường có một giao dịch viên tiền mặt, sáng đến chi nhánh lấy tiền chuyển lên xe chuyên dụng có bảo vệ chuyên trách của chi nhánh và công an áp tải về phòng giao dịch và ngược lại chiều lại áp tải tiền về chi nhánh. Quá trình vận chuyển tiền này có thể tạm an toàn, nhưng các phòng giao dịch ngân hàng có đến 8 tiếng trong ngày đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ vì đội ngũ bảo vệ thiếu chuyên nghiệp.

Có một thực tế là các ngân hàng nói chung hiện nay chưa quan tâm nhiều đến công tác an ninh tiền tệ ở đơn vị. Ngay như thao tác cảnh báo khi mất an toàn xảy ra trong quá trình giao dịch của các giao dịch viên hiện nay cũng đang bị xem nhẹ hoặc lơ là. Chưa kể hoạt động diễn tập cảnh báo mất an toàn cho từng bộ phận trong các phòng giao dịch cũng không được huấn luyện thường kỳ.

Theo Nghị định 06/2013/NĐ-CP quy định về bảo vệ cơ quan, DN, có yêu cầu rất rõ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan tổ chức sử dụng bảo vệ và phải được cơ quan công an chứng nhận và huấn luyện thường xuyên cho lực lượng bảo vệ, nhưng dường như vẫn chưa được thực hiện nghiêm túc.

Hiện nay, tại những NHTM Nhà nước, công tác bảo vệ được tổ chức khá nghiêm ngặt và hiệu quả. Ngoài ra, một số NHTMCP cũng đã có đội ngũ lực lượng bảo vệ tương đối tốt, như ACB, Sacombank… Một số ngân hàng nước ngoài đang hoạt động tại TP.HCM hiện thuê một công ty chỉ chuyên bảo vệ việc vận tải tiền trong hoạt động kho quỹ, còn bảo vệ trụ sở thì có đội ngũ riêng, không được tham gia vào quá trình vận tải tiền.

Thực tế, tốc độ mở rộng mạng lưới của các NHTMCP những năm qua rất nhanh, một NHTMCP lớn hiện nay cũng có đến 200-300 phòng giao dịch thì nhu cầu bảo vệ chuyên nghiệp cũng rất lớn và công tác này cũng đang bộc lộ nhiều yếu kém. Chưa kể cơ chế phối hợp giữa công an phường, xã với NHTM hiện nay cũng còn nhiều bất cập, dẫn đến nhiều lỗ hổng trong an toàn an ninh.

Đã đến lúc, cần xây dựng một thông tư hướng dẫn quy định cụ thể về tuyển dụng bảo vệ trong lĩnh vực tiền tệ. Theo đó, tạo lập một khung pháp lý cho các NHTM phải thực hiện thường xuyên liên tục trong việc sử dụng, đào tạo, huấn luyện lực lượng bảo vệ của mình để đảm bảo an toàn trong mọi hoạt động.